CONCERTRECENSIE. Festival Wonderfeel, ’s-Graveland, 19, 20 en 21 juli 2024
beeld: Olga Beumer (1 t/m 14), Ton van Leeuwen (15 t/m 21)
door: Cyriel Pluimakers

Het Wonderfeel Festival beleeft haar tiende en feestelijke editie. Tevens is het de laatste op het landgoed Schaep en Burgh bij ’s-Graveland, want volgend jaar verhuist het evenement naar het terrein rond Kasteel Groenenveld in Baarn. Op maar liefst negen podia valt er weer een bonte mix van genres en cross-overs te zien, waarin klassieke muziek iets minder dan in eerdere edities de boventoon voert. Tijdens het festival gaan maar liefst tien nieuwe werken in première van evenzoveel jonge componisten. Ook de kinderen komen weer aan hun trekken in diverse workshops

  
Slagwerkgroep HIIIT, de legendarische Ustad Noor Baksh uit Balochistan en trompettiste Maite Hontelé met pianist Ramón Valle bevolkten ondermeer de podia van Wonderfeel.

Klimaatverandering
De eerste dag opent met het Wonderfeel Festival Orchestra onder leiding van Johannes Leertouwer. Op het programma staat de Vijfde Symfonie van Schubert en het Tweede Pianoconcert van Beethoven, met pianist Aidan Midad als solist. Verrassend is de nieuwe compositie van Noëmi Scherman. Ronduit uitbundig is het optreden van HIIIT, voorheen Slagwerkgroep Den Haag. Het programma, waarin ze hun hits uit het verleden een reprise geven, is bijzonder feestelijk. De lachers krijgen ze op hun hand in een stuk van Louis Andriessen en Martijn Padding: een dialoog voor percussionisten zonder fysieke instrumenten. Verder beleeft een nieuw werk van Catherina Clement zijn première. Violiste Merel Vercammen treedt op met het Syrène Saxofoonkwartet. De wereldwijde klimaatverandering en de stijgende waterspiegel vormt het centrale thema. Het optreden is aanstekelijk en ‘The Lark Ascending’ van Vaughan Williams vormt een zinderend slot. 

  
Violiste Merel Vercammen met Syrène Saxofoonkwartet. Maite Hontelé en Ramón Valle. Ustad Noor Baksh.

Spirit
Trompettiste Maite Hontelé oogstte wereldwijde bekendheid door haar indrukwekkende carrière in Latijns-Amerika. Toen ze vervolgens haar trompet definitief in de koffer stopte om hem niet meer aan te raken, kwam ze terug naar Nederland. Opmerkelijk is dat Hontelé inmiddels met flair de flugelhorn heeft opgepakt, een instrument dat minder kracht vergt dan de trompet. Haar embouchure mag dan geen wonder van schoonheid zijn, de spirit die ze samen met pianist Ramón Valle weet neer te zetten is bijzonder aanstekelijk. Wereldmuziek vinden we ook bij de legendarische Ustad Noor Baksh, afkomstig uit Balochistan, een gebied over de grenzen van Pakistan, Iran en Afghanistan. Hij bespeelt de benju, een soort slide gitaar met toetsen. Zijn zangerige spel is meeslepend en kent een aanstekelijke groove. Curieus is het optreden van de Neo-fanfare 9x13 aan het einde van de eerste dag, waarin de musici tijdens hun spel een ingewikkelde stellage beklimmen. Composities van onder meer Rhiannon Giddens, Anna Appleby, Jan-Peter de Graaff en Monteverdi passeren de revue terwijl de ensembleleden acrobatische toeren uithalen.

  
Neo-fanfare 9x13. Pianist Thomas Beijer. Violist Tim Kliphuis en het Ensemble van het Nationaal Jeugdorkest.

Folk
De gevierde Nederlandse pianist Thomas Beijer opent de tweede dag met werk van Debussy en Erik Satie: iets te subtiele muziek die in de open lucht dreigt te vervliegen. Niet helemaal geslaagd is het Kosmos programma van violist Tim Kliphuis en het Ensemble van het Nationaal Jeugdorkest. Ook hier staat het klimaat centraal, maar door de lange monologen van wetenschapper Erik van Sebille gaat de vaart uit de voorstelling. De temperaturen op het landgoed Schaep en Burgh bereiken inmiddels tropische waarden en met name Het Veld podium lijkt wel een oven. Allerminst overtuigend is daar het concert van Camerata Trajectina, waarin teksten van onder meer Anna Enquist, Simon van de Geest, Eva van Manen en Ivo de Wijs gezongen worden op oude melodieën. Van uitzonderlijk niveau is vervolgens de performance op Het Weiland door de Ierse fiddler Aoife Ní Bhriain en de Welshe harpiste Catrin Finch. Traditionele en hedendaagse folk gaan hier hand in hand en het publiek reageert bijzonder enthousiast. Ook in het programma van het Butter String Quartet worden de eeuwen overbrugd, met enerzijds klassieke muziek van Haydn en anderzijds actueel werk van Caroline Shaw. 

 
Harpiste Catrin Finch trad op met de Ierse fiddler Aoife Ní Bhriain. Ensemble Camerata Trajectina. Percussioniste en zangeres Sanne Huijbregts.

Hoogtepunt 
Hoe je muzikale grenzen kunt slechten bewijst percussioniste en zangeres Sanne Huijbregts in een wervelend programma waarin indiefolk, pop en jazz elkaar afwisselen. Muziek die nergens zwaar wordt en voortdurend haar spontane luchtigheid behoudt. Componist Theo Loevendie verrast met het gloednieuwe ‘Changes’, een compositie voor strijkers uitgevoerd door het Roctet. Een hoogtepunt van deze tweede dag vormt het recital van zangeres Femke Smit, die met haar geweldige kwartet Braziliaanse muziek uitvoert alsof ze in een ander werelddeel geboren en getogen is. 

  
Roctet. Zangeres Femke Smit. De Nederlandse Bachvereniging. 

Passie
Donkere wolken pakken zich samen op de derde dag. Het openingsconcert van de Nederlandse Bachvereniging wordt stilgelegd omdat een forse regenbui de muziek overstemt. De musici laten zich niet uit het veld slaan en gaan na de wolkbreuk weer verder. Spectaculair is de ‘Battaglia’ van Biber, een compositie waarin een veldslag wordt uitgebeeld met zuchtende en kreunende strijkers. Contrabassist Camiel Jansen brengt nieuw werk met zijn ensemble Ikarai, waarin een glansrol is weggelegd voor zangeres Sterre Konijn. Adembenemend is het concert van de Nederlandse Lidy Blijdorp en de Georgische Ketevan Roinishvili, die als leeuwinnen aanvallen op hun cello’s. Muziek van onder meer Bartók, Enescu, Ligeti, Vasks en Tsintsadse wordt met bijzonder veel passie uitgevoerd. 

   
Ikarai met zangeres Sterre Konijn. Cellisten Ketevan Roinishvili en Lidy Blijdorp. Wonderfeel Orchestra met violiste Shannon Lee.

Innovatie
Het Wonderfeel Orchestra geeft extra kleur aan de jubileumeditie met een wervelende uitvoering van Schubert’s ‘Rondo’ - met de jonge violiste Shannon Lee - en swingend werk van de Amerikaanse Jessie Montgomery. Haar compositie ‘Strum’ zit vol invloeden uit de country music. Altsaxofonist Ben van Gelder oogstte nationaal furore met zijn ambitieuze compositie ‘Manifold’ voor kerkorgel, zang, blazers en ritmesectie. In de buitenlucht komt het werk minder tot zijn recht, ook omdat het kerkorgel vervangen is door een Hammond. Een minder sterk moment dat ruimschoots goedgemaakt wordt door de uit Letland afkomstige Ella Zirina, die met haar bijna abstracte spel een nieuwe dimensie weet te geven aan de elektrische gitaar. Samen met de stevige contrabassist Ton Felices en de vederlicht spelende meesterdrummer Jamie Peet zorgt ze voor een gedenkwaardig concert. 

 
Manifold met onder meer Ben van Gelder, Reinier Baas en zangeres Fuensanta Mendéz. Gitariste Ella Zirina trad op met Jamie Peet en Ton Felices.

Onmisbaar
Wonderfeel 2024 was muzikaal diverser dan ooit en leverde met zijn vele compositieopdrachten een fraaie impuls aan de innovatie van de Nederlandse muziek. Een onmisbaar festival dat volgend jaar zeker met succes opnieuw zijn weg zal vinden op het landgoed van Kasteel Groeneveld in Baarn.

Gezien: 
19-7: Wonderfeel Festival Orchestra & Aidan Mikdad, HIIIT, Merel Vercammen & Syrène, Maite Hontelé & Ramón Valle, Ustad Noor Bakhsh & Neo-fanfare 9 x 13.
20-7: Thomas Beijer, KOSMOS, Camerata Trajectina, Catrin Finch & Aoife Ní Bhriain, Butter Quartet, Sanne Sanne, Roctet & Femke Smit.
21-7: Nederlandse Bachvereniging, FEST., Lidy Blijdorp & Ketevan Roinishvili, Wonderfeel Orchestra & Katarine Dain & Shannon Lee, Manifold, Ella Zirina Trio.

• wonderfeel.nl