3 CD-RECENSIES
door: Mathijs van den Berg

Bushman’s Revenge – Et Hån Mot Overklassen
bezetting: Gard Nilssen drums, percussie, vibrafoon, Wurlitzer, elektronica; Rune Nergaard basgitaar, orgel, toy piano, percussie, elektronica; Even Helte Hermansen (sopraan- en bariton) gitaren, percussie en elektronica
opgenomen: 21 – 23 februari 2018
uitgebracht: augustus 2019
label: Hubro / PIAS
aantal stukken: 10
tijdsduur: 65’47
website: hubromusic.com - bushmansrevenge.com


De Noorse jazzscene kent vele uitersten: van moderne elektronische soundscapes tot akoestische jazz in de bop-traditie. Vaak bewegen artiesten zich in diverse muziekstijlen, zoals drummer Gard Nilssen, die deel uitmaakt van jazzrockband Bushman’s Revenge en een akoestisch trio heeft.

Cultstatus
Bushman’s Revenge bestaat sinds 2007 en brengt nu op het Hubro-label zijn eerste plaat uit. Met zijn mengeling van progrock, jazz en elektronica heeft het trio in eigen land een ware cultstatus bereikt. ‘Et Hån Mot Overklassen’, wat zoiets als ‘bespotting van de bovenklasse’ betekent, bevat soundscapes en meer rockgeoriënteerde nummers. 

De combinatie van klassieke rockinstrumenten met vibrafoon en orgel is bijzonder. De soundscapes drijven in de elektronica en hebben een industrieel geluid waarin het rommelt en schuurt. Bij Bushman’s Revenge geen esthetische vergezichten. ‘Et Hån Mot Overklassen’ is bovenal een intrigerend album. Het veertien minuten durende slotnummer ‘Hei Hei Martin Skei’ springt eruit met uitgebreide improvisaties. 


Gard Nilssen Acoustic Unity – To Whom Who Buys A Record
bezetting: André Roligheten  saxofoons, basklarinet; Petter Eldh contrabas; Gard Nilssen drums
opgenomen: 25, 26 februari 2019
uitgebracht: 25 oktober 2019
label: Odin Records / PIAS
aantal stukken: 12 
tijdsduur: 43’05
website: odinrecords.com - gardnilssen.com




Gard Nilssen Acoustic Unity bevat naast Nilssen zelf saxofonist André Roligheten en contrabassist Petter Eldh. Laatstgenoemde is onder meer ook actief in het hier eerder besproken Koma Saxo en Enemy. De opvallende albumtitel is behalve een verwijzing naar ‘To Whom Who Keeps A Record’ van Ornette Coleman - een grote inspiratiebron - een statement om platen te kopen in plaats van te downloaden, omdat artiesten aan het laatste (bijna) niets verdienen. 

Ongepolijst
Het trio maakt ongepolijste muziek die beurtelings dynamisch en reflectief van aard is. Zo horen we op de opener ‘Cherry Man’ vurige saxofoonimprovisatie boven een stuwende begeleiding, en is de saxofoon op het rustige nummer ‘Acoustic Unity’ lyrisch van karakter. De musici zijn in staat de meest uiteenlopende klanken uit hun instrumenten te halen. Roligheten speelt behalve saxofoon ook basklarinet.

De kracht van dit trio is hun intensieve samenspel. Hoewel de nummers over het algemeen gecomponeerd zijn vanuit de drumpartij, zijn de drie instrumenten gelijkwaardig. ‘To Whom Who Buys A Record’ is een plaat die de luisteraar van a tot z scherp houdt. 


Lumen Drones – Umbra
bezetting: Nils Økland Hardangerviool, viool; Per Steiner Lie gitaren; Ørjan Haaland drums
opgenomen: 2016 - 2018
uitgebracht: 22 november 2019
label: Hubro/PIAS
aantal stukken: 9
tijdsduur: 37’05
website: hubromusic.com - nilsokland.no




Belangrijkste man in de band Lumen Drones is violist Nils Økland. Zijn klagelijk klinkende Hardangerviool, een Noorse viool die door vier extra resonantiesnaren extra galm produceert, domineert het geluid. Økland is een muzikant die van werkelijk alle markten thuis is: een klassiek violist die ook graag folk, pop en rock speelt. In Lumen Drones speelt hij samen met musici die hun basis in de rock hebben (ze spelen in de in eigen land zeer populaire rockband The Low Frequency in Stereo). In 2014 kwam hun gelijknamige debuut uit op ECM.

Hypnotiserend
Opvolger ‘Umbra’ (ditmaal bij Hubro) biedt opnieuw een smaakvolle mix van folk en rock. De plaat bevat vooral hypnotiserende soundscapes. Het geluid van de viool mengt prachtig mengt dat van de gitaar. De drums voegen soms bijna delicate partijen toe. Het geluid is melancholiek door de fraaie folky melodieën van Økland en de diffuse, introverte begeleiding. Een enkele keer klinkt de muziek wat steviger. 

Het is uniek hoe bij Lumen Drones de niet voor de hand liggende combinatie van viool, elektrische gitaar en drums één geheel vormt. Hoogtepunten zijn het dromerige ‘Etnir’, het langste stuk van de plaat, en de lome afsluiter ‘Under Djupet’ waarvan je helemaal van de wereld gaat. Prachtig album.

Bushman’s Revenge – Et Hån Mot Overklassen

Gard Nilssen Acoustic Unity – To Whom Who Buys A Record

Lumen Drones – Umbra (inloggen via Spotify noodzakelijk)