Michael Moore brengt drie albums uit in verschillende bezettingen
3 CD-RECENSIES
door: Mischa Beckers
Saxofonist en klarinettist Michael Moore is een muzikale duizendpoot. Exotische volksmuziek past net zo goed in zijn muzikale vocabulaire als vrije improvisatie en jazz. Onlangs bracht hij op zijn eigen label Ramboy - naar zijn zoon Reuben Aaron Moore - Recordings drie albums uit waarvan de opnames soms vele jaren eerder plaatsvonden.
The Persons– Sweet Ears
bezetting: Michael Moore; altsaxofoon, (bas)klarinet, melodica, Ernst Reijseger; cello, Danny Petrow; gitaar, Nick Kirgo; gitaar, James 'Sprocket' Royer; bas, Michael Vatcher; drums
opgenomen: 16 mei 1996
release: 2008
label: Ramboy Recordings
tracks: 9
tijd: 66.52
websites: www.ramboyrecordings.com - www.frankvanderweijstudio.nl
Moore is een muzikant die zich prima thuis voelt in de vrije muzieksoorten en dat is goed te horen op deze CD van The Persons. Deze band was eind jaren 70 al actief. Centraal stond het harmonisch samenbrengen van elektrische gitaarriffs en 'grooves'. Sweet Ears is opgenomen in het Bimhuis door, zoals Moore het formuleert, de laatste incarnatie van de groep.
Openingsnummer Vicky is een samensmelting van vrije improvisaties, absurde noise-explosies van de gitaristen en gearrangeerde fragmenten. Het stuk gaat over in Sweet Ears en ook hier spelen de gitaristen een prominente rol maar dan met swingende en soms tegendraadse slaggitaarpartijen en funky riffjes die doen denken aan de New Yorkse new wave scene uit de jaren tachtig met bijvoorbeeld the Talking Heads. Sluggo heeft de structuur van een breed uitgesponnen intro. Moore's partij klinkt lyrisch en wordt ondersteund door traditioneel klinkende gitaarakkoorden. De gitaarsolo daarentegen beslaat grote intervallen en vormt een mooi contrast met de akkoorden. Zo zitten er steeds verrassende elementen in de composities.
Humoroso begint met een dreigend intro en gaat dan over in een Cubaans aandoend ritme. Het ongebruikelijke element is hier een heftige elektrische slide-gitaar. Ishi doet denken aan Steve Coleman, niet zo zeer door de complexiteit in de maatsoorten maar meer door de verschillende ritmes die de individuele muzikanten in hun partijen hanteren. Na weer een uitbarsting van muzikaal geweld - of is men aan het Instant Composen? - gaat Ishi over in Let 'em ring. Daar zijn duidelijk bellen, of klokken, te horen voortgebracht door ... de gitaar.
Royer en Vatcher zijn doeltreffende begeleiders. Beheerst en zonder op de voorgrond te treden leggen ze een solide basis in de groovy stukken. Bij de vrije improvisaties voeden ze met subtiele patronen met name de gitaristen en Moore. Het mag duidelijk zijn, op Sweet Ears is heel wat te beleven, maar meer dan een uur The Persons is een hele zit. Niet omdat het saai is of wordt maar omdat het zo'n intense luisterervaring is. Sweet Ears geeft een mooi overzicht van het repertoire van deze eigenzinnige band.
Michael Moore Trio– Holocene
bezetting: Michael Moore; altsaxofoon, (bas)klarinet, Eric Friedlander; cello,
Guy Klusevcek; accordeon
opgenomen: 14 februari 2004
release: 2008
label: Ramboy Recordings
tracks: 13
tijd: 50:04
websites: www.ramboyrecordings.com - www.frankvanderweijstudio.nl
Michael Moore componeert zijn muziek veelal niet vanuit akkoorden maar redeneert meer vanuit het contrapunt. Zijn stukken, zeker voor kleine bezetting, zijn vaak filmisch en de kunst is om andere vormen te vinden om nieuwe, interessante muziek te maken, zo zegt hij. Holocene is Grieks voor volledig nieuw en is geologisch gezien de tijd tussen de meest recente ijstijd en het heden, door Bob Dylan aangeduid als the New Dark Ages.
Het album Holocene bevat korte voornamelijk gearrangeerde stukken van rond de drie à vier minuten waarvan het tempo van de composities en gespeelde thema's laag ligt. Meteen al in The Thaw wordt duidelijk dat Moore zijn interpretatie van Holocene een filmische draai geeft. Deze rustige compositie met veel 'stilte' maakt het onderwerp (de dooi) heel grijpbaar. Afwisselend staan thema's op cello, zoals in Gilgamesh, of op klarinet of saxofoon centraal zoals in Killjoy. Van Moore is bekend dat hij sterk is beïnvloed door dichters, dansers en andere visuele artiesten. Daarnaast mengt hij jazz ook met andere idiomen. Zo heeft hij zich verdiept in onder andere Turkse muziek en de muziek van Mali, Portugal, Brazilië, Sicilië, Madagaskar en Indonesië. Soms komt op deze CD zo'n 'Oosterse' invloed heel subtiel tot uiting, zoals in de geplukte cello in Fata Morgana.
Klusevcek heeft op Holocene een interessante rol. De meeste composities zijn geconcentreerd rond thema's op klarinet of saxofoon en cello. Klusevcek ondersteunt deze thema's staccato, antwoordt soms met (dissonante) plaagstootjes zoals in To and Fro en Fata Morgana, dubbelt een geplukte cellopartij of begeleidt met akkoordprogressies zoals in Trouble House.
Michael Moore– Fragile
bezetting: Michael Moore; altsaxofoon, (bas)klarinet, Harmen Fraanje; piano, Clemens van der Feen; bas, Michael Vatcher; drums, glasharp,
opgenomen: 16 mei 1996
release: 2008
label: Ramboy Recordings
tracks: 16
tijd: 69.19
websites: www.ramboyrecordings.com - www.frankvanderweijstudio.nl
"Lest we forget how fragile we are" is een zinsnede uit Fragile van popmuzikant Sting. Ook Moore erkent de broosheid van eco-systemen en menselijke relaties die we dan ook moeten koesteren. Zeker omdat reizende muzikanten vaak afhankelijk zijn van vreemden, familie en vrienden. De stukken op zijn album Fragile gaan dan ook over Moore's muzikale reizen en de mensen die hij daarbij ontmoette.
Dit is geen album voor een grondige analyse van wat er allemaal gebeurt. Immers, Moore's invulling bestaat uit de van hem bekende ingrediënten zoals de lyrische en bij vlagen mysterieuze thema's (denk ook aan het vorig jaar verschenen album Osiris dat Moore met zijn kwintet opnam). Natuurlijk zitten er verrassende elementen in verstopt; een aanzet die lijkt op een New Orleans (swing) lijntje maar al heel snel afbuigt, een plotselinge notenkeuze die je niet verwacht bij een schijnbaar herkenbare melodielijn of je kunt je afvragen hoe hij uit zo'n schier stijgende tonenreeks komt zonder een gekunstelde oplossing.
Veeleer is het genieten van de sfeerbeelden die het gezelschap schetst zoals The smell of Novato, over droog gras, eiken, olie en asfalt in het heetst van de zomer met langgerekte klarinettonen, minieme ondersteuning van enkele bastonen en pianoakkoorden en het gevoelige Sanctuary dat Moore schreef voor zijn moeder.
In Bagdad met een lichte bop-begeleiding en het bluesy Familes be so mean is een meer traditionele structuur herkenbaar en het titelnummer Fragile, dat Moore schreef voor een dansuitvoering door Koyama Ai, subtiel opgebouwd uit meerdere structuren, doet met name in de laatste akkoordprogressie denken aan een popsong.
Begeleiders Fraanje, Van der Feen en Vatcher voelen prima aan wat de composities op Fragile behoeven en dat is niet zelden, veel ruimte. Ab Baars speelt op klarinet twee korte stukken mee. Dat zorgt meteen voor een vermakelijk aspect zeker als in het tweede deel van Yahoo Man Moore en Baars heerlijk achter elkaar aan zitten in de improvisatie.
“Ik ben gek op muziek en luister heel veel. Ik vind jazz en volksmuziek interessanter dan andere stijlen. In mijn muziek kan ik alleen mijn eigen wereld vertegenwoordigen, dus hoe ruimer, hoe beter. Ik wil mijzelf niet beperken”, zegt Michael Moore. Deze drie CDs ondersteunen die uitspraak van deze unieke muzikant met zijn eigen muzikale taal.