Lyricus Paul van Kemenade onverwoestbaar
CONCERTRECENSIE. Paul van Kemenade 40 jaar musicus, Paradox, Tilburg, 4 oktober 2017
beeld: Ton van Leeuwen
door: Cyriel Pluimakers
Maar liefst 40 jaar zit de Tilburger Paul van Kemenade (1957) in het muzikantenvak en ter gelegenheid daarvan is er een speciale avond in zijn thuishonk Paradox geprogrammeerd. Een initiatief dat een aperitief vormt voor de grootse jubileumavond op vrijdag 6 oktober in de Studiozaal van Theaters Tilburg. Als programmeur is hij volstrekt onorthodox te werk gegaan: het evenement begint met maar liefst vijf duo’s, halverwege de avond treedt het kwartet van Dong Jinming op, daarna volgt een comeback van de vorige editie van het Paul van Kemenade Quintet en afsluiter vormt het Amerikaans/Russische Vintskevich-Taylor Quartet.
Paul van Kemenade in duo met Mariá Portugal, Niko Langenhuijsen en Wiro Mahieu, en het Vintskevich-Taylor Quartet.
Intens
Van Kemenade verlangt een forse luisterinspanning van zijn publiek: wat nergens in Nederland zou lukken, kan in Tilburg wel. In de loop van de afgelopen decennia heeft hij een publiek aan zich weten te binden dat reikhalzend uitziet naar zijn verrichtingen als muzikant en programmeur. Met de Portugese slagwerkster Mariá Portugal heeft hij sinds korte tijd een intense band opgebouwd: improviseren op het scherpst van de snede, gebruikmakend van zachte geluiden en stilte. Muziek die ademt als een levend organisme, een twee-eenheid zoals je die in de jazz maar zelden tegenkomt.
De set van gitarist Mark Tuinstra en accordeonist Oleg Fateev is minder boeiend. Met moeite weten de musici de spanning vast te houden in hun nogal voorspelbare improvisaties. Een minder moment dat ruimschoots goedgemaakt wordt in de intense set van contrabassist Wiro Mahieu met aan de vleugel Niko Langenhuijsen, de nestor van de Tilburgse scene.
Van Kemenade in duo met Maurice Leenaars, het Chinese Dong Jinming Quartet, en Jacq Palinckx in de weer met tandenborstels.
Humor
Vol humor is het optreden van de avontuurlijke broers Jacq en Bert Palinckx, met krankzinnige effecten op de elektrische gitaar en een naadloos vraag-en-antwoord-spel met de contrabas. Muziek die net op het moment dat de gekkigheid te veel wordt, omslaat in dampende folk blues.
Gepassioneerd is de set tussen Van Kemenade en flamenco-gitarist Maurice Leenaars. Lyricus Paul van Kemenade reageert als een rauwe flamenco-zanger op het buitengewoon smaakvolle en ritmische spel van Leenaars. Niemand kan zo hartstochtelijk blèren, huilen, janken en zuchten op zijn altsaxofoon als Van Kemenade. Een uit de toon vallende tegenvaller is het optreden van het Chinese Dong Jinming Quartet. Traditionele muziek die helaas in het niet valt tussen de andere optredens.
Pianist Jeroen van Vliet maakte jarenlang deel uit van het Paul van Kemenade Quintet (m). Duo Mark Tuinstra en Oleg Fateev.
Comeback
Hoogtepunt vormt de comeback van de tweede editie van het Paul van Kemenade Quintet, met trombonist Louk Boudesteijn, pianist Jeroen van Vliet, contrabassist Eric van der Westen en drummer Pieter Bast. De musici spelen alsof hun leven ervan afhangt, met een inzet alsof ze jarenlang op dit moment hebben zitten wachten. Wat een oerkracht heeft dit ensemble: er wordt gespeeld met een urgentie alsof deze avond het laatste moment is dat ze elkaar zullen zien. Hoogtepunt vormt de suite ‘Mo’s Mood’, een schitterend hommage van de jubilaris aan zijn vrouw, met een dubbele hoofdrol voor de glorieuze altsaxofoon van de leider en de krachtige trombone van Loek Boudesteijn. Dit ensemble vormt echt een van de beste bands die de Nederlandse jazz ooit gekend heeft.
Hun energieke set davert nog minutenlang na als het Vintskevich-Taylor Quartet optreedt. Met hun post-Coltrane achtige muziek vormen ze een enigszins kleurloze afsluiter ten opzichte van de volstrekt authentieke geluid van het legendarische Tilburgse kwintet.
- Vrijdag 6 oktober viert Paul van Kemenade zijn jubileum verder in Theaters Tilburg met 7 bands waaronder Soweto Kinch en Fra Fra Big Band.
- Zaterdag 7 oktober volgt Bimhuis met: Three Horns And A Bass, Trio Portugal/Van Kemenade/Van 't Hof en Vintskevich - Taylor Quartet.
Interview 40 jaar: