CONCERTRECENSIE. Mógil, Paradox Tilburg, 23 oktober ’13
beeld: Gemma Kessels
door: Rinus van der Heijden

Wat is er in hemelsnaam aan de hand? Die vraag drong zich al enkele minuten na aanvang van het concert van Mógil op en groeide daarna in sneltreinvaart uit tot enorme proporties. Was hier een band in de weer waarvan de roem was vooruit gesneld, of was er slechts sprake van de toelatingsklas van een conservatorium? 

Mógil, met onder andere klarinettist Joachim Badenhorst, gitarist Hilmar Jensson en altvioliste Kristín Þóra Haraldsdóttir, op het podium van Paradox.

Het antwoord gaf Mógil zelf; het werd de tweede optie. Het kwintet kon gedurende twee korte sets nauwelijks de aandacht gevangen houden. Het IJslands/Belgische gezelschap bracht muziek zonder golfslag, zonder onderlinge verbanden, zonder ineenvloeiend samenspel. De bedoelingen waren goed, dat leed geen twijfel. Maar wat Mógil nu precies voor het voetlicht wilde brengen, dat kon het aan het instrumentarium van stem, altviool, trompet, gitaar en klarinetten geen moment ontlokken.

In de zucht van IJslandse coryfeeën als múm, Sigur Rós en Jóhann Jóhannsson heeft Mógil een plaatsje gezocht om mee te liften. Maar waar deze drie er – zij het ieder op een andere manier – in slagen die fascinerende IJslandse mix te maken van ijle klanklandschappen, pop- en eigentijdse gecomponeerde muziek, daar liet Mógil deze avond het leven in een enorme berg los zand.

Trollen
Ook bij Mógil is het concept gestoeld op de eeuwenoude volksmuziek van IJsland. Zangeres Heida Árnadottír verhaalde van trollen, paddenstoelen en kabouters en de overige bandleden probeerden die te vangen in een soort programmatische muziek. Dat lukte slechts ten dele. Doordat vooral klarinettist Joachim Badenhorst daarbij de zijde van het experiment opzocht, werd je soms wakker geschud uit je lethargie. Dat gebeurde ook als de altviool van Kristín Þóra Haraldsdóttir zich door de muziek wrong, Eiríkur Orri Ólafsson straf zijn adem door de trompet perste of de zangeres aan een soort kraakdoosje geluiden op pantoffels ontfutselde. Maar het bleken steeds kamikaze-acties, die het concert geen enkele meerwaarde verschaften.


Trompettist Eiríkur Orri Ólafsson, zangeres Heida Árnadottír, Hilmar Jensson.

Terwijl het zo mooi had kunnen zijn. Want de sopraanstem van Árnadottír raakte je als zij vlekkeloos het hoge en harde register opzocht en de basklarinet van Badenhorst rolde je meermalen in een warme deken. Elementen die latent aanwezig het concert wél een kwaliteitsimpuls hadden kunnen meegeven. Hoewel ze dan weer grotendeels teniet zouden zijn gedaan door het al te eenvormige gitaarspel van Hilmar Jensson, het haperende vioolgedoe van Kristín Þóra Haraldsdóttir en het zich nergens verheffende trompetgeluid van Orri Ólafsson. Die er zelfs niet in slaagde een demper recht in de beker van zijn instrument te plaatsen.

Verklaring
Bartho van Straaten, programmeur van Paradox, gaf na afloop een mogelijke verklaring voor het zwakke optreden van Mógil. De band had twee jaar niet gespeeld. Het kwintet arriveerde pas om zes uur in Paradox, zodat er ook geen tijd meer was voor een korte repetitie. Of dat het concert nog had kunnen redden. En de bandleden waren moe, na hun reis uit diverse buitenlanden.

Zijn dat echter excuses voor een optreden dat zo onder de maat bleef? Kampen alle reizende gezelschappen niet met dezelfde problemen? Jawel, op één na. Zij arriveren op de podia die zij aandoen wél met de nodige voorbereidingen. Mógil gokte liever, verbrandde daarbij het achterwerk en dus rest niets anders dan op de blaren te zitten.

Mógil is in België en Nederland nog te zien op 24 oktober De Garage, Baveghem (B), 26 oktober NONA, Mechelen (B), 27 oktober Perron, Venlo, 28 oktober AxesJazzpower, Eindhoven.

• www.mogil.wordpress.com