CD-RECENSIE

Meredith Monk – Songs of Ascension
bezetting: Meredith Monk (stem) en Vocaal Ensemble, Todd Reynolds Quartet, The M6, Montclair State University Singers
opgenomen: Academy of Arts and Letters New York, december 2009
release: 2011
label: ECM New Series
tracks: 21
tijd: 67.39
website: www.meredithmonk.org - www.ecmrecords.com
door: Rinus van der Heijden



Stemkunstenares Meredith Monk neemt al een halve eeuw een bijzondere plaats in de stemkunst. Zij onderzoekt als een laborant de mogelijkheden die de menselijke stem in zich bergt en naarmate haar onderzoek vordert, maakt zij duidelijk dat een aantal mogelijkheden onvermoed is. De klankrijkdom die zij heeft blootgelegd maakt duidelijk dat de menselijke stem er niet alleen is om te communiceren, maar evengoed als een uniek instrument aan muziek kan worden toegevoegd. Uniek omdat geen ander instrument klanken kan voortbrengen als die uit het Laboratorium Meredith Monk.

Van ‘Songs of Ascension’ maakt de Amerikaanse een nieuw waagstuk. Waar zij eerder al experimenteerde met strijkers, zet zij nu naast een heus strijkkwartet twee koren, blaasinstrumenten en percussie in. Haar zoektocht naar het samengaan van deze fenomenen is uitgemond in een zeldzame balans in nieuwe muziek.

‘Songs of Ascension’ is gebaseerd op ‘Songs of Ancents’. Dat zijn vijftien psalmen waarvan pelgrims zich tijdens hun tochten bedienden om zingend aan de hemel te reiken. Meredith Monk raakte gefascineerd door het feit dat mensen proberen om langs spirituele weg boven zichzelf uit te stijgen.

‘Songs of Ascension’ is opgebouwd uit drie delen. Het eerste bestaat uit clusters, waarin noten in bepaalde toonhoogten worden geperst. Deel twee bestaat uit variaties, waarin de vier seizoenen een muzikale vorm krijgen. Deel drie bestaat uit tien bewegingen, die grotendeels worden verklankt door Indiase shrutiboxes, een soort harmonium dat zware grondtonen voortbrengt. In de finale wordt inderdaad iets wat op hemelopstijging lijkt, bewerkstelligd.

Daar tussendoor beweegt zich Meredith Monk. Zoals van haar bekend brengt haar stem slechts klanken voort. De ene keer drijft zij op de traditie van minimal-music, de andere keer op de bijna symfonische klanken van de koren en het strijkkwartet dat haar begeleidt. In deze muziek zijn vele eeuwen van traditie opgeborgen: vroeg middeleeuwse muziek leunt tegen improvisaties, volksmuziek tegen eigentijds gecomponeerde muziek. Daarmee neemt ‘Songs of Ascension’ een eigenzinnige, maar vooral belangrijke plaats in in enerzijds hedendaagse en anderzijds nog altijd experimentele muziek. Experimenteel dus uit het Laboratorium Meredith Monk.