Utrecht laat Rudresh Mahanthappa in de steek
CONCERTRECENSIE. Rudresh Mahanthappa Quintet, TivoliVredenburg Utrecht, 5 november
beeld: Ton van Leeuwen
door: Cyriel Pluimakers
Altsaxofonist Rudresh Mahanthappa won afgelopen jaar de belangrijke Downbeat Critics Poll. Onder eigen naam maakte hij inmiddels zo’n dertien prachtige cd’s en op jazzfestivals is hij een graag geziene gast. Het Utrechtse TivoliVredenburg maakte afgelopen jaar naam met het Transition Festival, dat in nauwe samenwerking met Mojo Concerts werd georganiseerd. In hun seizoenbrochure 2016-2017 presenteerde de organisatie vervolgens de gelijknamige concertserie Transition, met bekende internationale namen maar met een helaas onduidelijk profiel.
Pianist Joshua White, Rudresh Mahanthappa en contrabassist François Moutin op het podium van Cloud Nine in Tivoli Vredenburg.
Programmawijziging
Op deze avond stond oorspronkelijk het Terence Blanchard E-collective geprogrammeerd, maar dit concert was verplaatst naar 9 november aanstaande. Mahanthappa kon nog last minute worden geboekt in samenwerking met festival So What’s Next in Eindhoven. Trad Mahanthappa in Eindhoven ’s middags op voor een volle zaal waar hij een ovationeel applaus kreeg, in Utrecht kon de topmusicus rekenen op een tegenovergestelde ontvangst.
Slechts een mager clubje bezoekers heeft zijn weg op deze zaterdagavond naar TivoliVredenburg weten te vinden. Een tijdstip in de week dat normaal gesproken garant staat voor een goede zaalbezetting. Ook de publiciteit voor dit concert is duidelijk minimaal geweest. Bij de ingang glimmen de posters van festival Le Guess Who en het komende Transition Festival 2017 je tegemoet, maar nergens valt een foto van Mahanthappa te bekennen. Op de website ontbreekt de bezetting van het kwintet en een A4-tje met de programmawijziging en een korte introductie van de band is er ook niet. Neemt de staf van TivoliVredenburg de jazz wel voldoende serieus? 
Trompettist Adam O’Farrill en drummer Rudy Royston van het Rudresh Mahanthappa Quintet.
Hartstochtelijk
Mahanthappa laat zich echter geenszins uit het veld slaan door de mondjesmaat gevulde zaal en start zijn concert uitermate energiek. Het geweldig ingespeelde kwintet reageert adequaat op de spirituele solo’s van de leider. De saxofonist sluit in zijn stijl aan bij de grote musici uit de jaren zestig. Flarden van de muzikale stijlen van John Coltrane, Jackie McLean en Marion Brown komen voorbij. Het hartstochtelijke geluid van zijn instrument doet meer dan eens denken aan gloeiend staal dat gebogen wordt. Trompettist Adam O’Farrill en pianist Joshua White doen nog een schepje bovenop de toch al stevige muziek. Drummer Rudy Royston en contrabassist François Moutin vormen een geweldig ritmetandem dat de band aanvuurt en van een bijna explosieve kracht voorziet. De sfeer die de band neerzet is weergaloos en sleurt je als luisteraar mee op een spannende en onvergetelijke ontdekkingstocht.
De tweede set is zo mogelijk nog energieker. Bij het Rudresh Mahanthappa Quintet krijg je het gevoel dat je weer verkeert in de glorious sixties, de hoogtijdagen van de spirituele jazz. Wanneer Mahanthappa op een gegeven moment een onbegeleide solo inzet, is het muzikale feest compleet. Met zijn prachtige techniek en een overvloed aan interessante ideeën imponeert hij niet alleen het schaarse publiek maar ook zijn bandleden. Wat een focus en wat een emotionaliteit kent zijn spel!
Min of meer onverwacht kondigt Mahanthappa het laatste nummer aan, waarin nogmaals zijn prachtige geluid opvalt. Publiek en band verlangen naar een toegift, maar helaas gooit de aanwezige geluidstechnicus roet in het eten door ongevraagd keihard ‘Bitches Brew’ van Miles Davis op te zetten. Het applaus verflauwt snel en de musici verlaten gelaten het podium. Duidelijk is dat ze aan hun Utrechtse concert geen bijzondere herinneringen zullen overhouden.
Balans
Na ruim twee jaar jazzprogrammering in het nieuwe TivoliVredenburg mag de balans voorzichtig opgemaakt worden. Terwijl een prachtige zaal als RASA binnenkort gesloten wordt, kun je je afvragen of de jazzprogrammering in dit prestigieuze gebouw wel voldoende uit de verf komt. De eerste editie van het jazzfestival Transition is met de hulp van Mojo Concerts een succes geworden, maar de reguliere jazzprogrammering kent een bijzonder wisselend resultaat. Tot slot kun je de vraag stellen of een niche-product als jazz, waarvoor specialistische kennis is vereist, wel de juiste aandacht krijgt in de configuratie van het huidige TivoliVredenburg.
