Gaume Jazz Festival toont het beste uit België
CONCERTRECENSIE. Gaume Jazz Festival, Rossignol, België, 7 t/m 9 augustus 2015
door: Georges Tonla Briquet
Na eenendertig jaar nog steeds geen megalomaan gegoochel met bezoekerscijfers of grote (Amerikaanse) namen in het Belgische Gaume. De organisators deden waar ze al drie decennia goed in zijn: een programma aanbieden boordevol avontuurlijke muziek en gloednieuwe projecten met heel wat aandacht voor (jong) talent van eigen bodem.
LG Jazz Collective, Mâäk en het ensemble van gitarist Emmanuel Baily die van het Gaume Jazz Festival een carte blanche mocht invullen.
Mede dankzij het mooie weer was dit een van de beste edities. En er stond zelfs jazz op de affiche. Want dat verwijt krijgen ze vaak in Gaume: ‘je hoort hier geen jazz’. Directeur Jean-Pierre Bissot en zijn ploeg maakten daar nooit een punt van. Over kwaliteit en originaliteit daarentegen wordt wel gewaakt.
Mâäk
Het kwintet van Mâäk mocht de recente cd ‘Nine’, uitgebracht bij het Belgische Werf Records, voorstellen. Een buitenbeentje in de discografie van de groep want het repertoire is opgebouwd uit achttien (!) nummers. Maar Mâäk blijft Mâäk. Live was het vooral een aaneenschakeling van explosieve uitbarstingen. De vijf muzikanten stonden zo dicht bij elkaar dat er geen instrument meer tussen paste. Onder het motto ‘één voor allen, allen voor één’ overdonderden ze het publiek. Niet in het wilde weg maar gericht en ook heel visueel, hoofdzakelijk dankzij tubaspeler Michel Massot die de gekste toeren uithaalde en de meest bizarre klanken uit zijn instrument toverde. Het jeugdige publiek, altijd talrijk aanwezig in Gaume door de stages, was duidelijk onder de indruk. Jazz enkel voor oude rakkers? Nodig Mâäk eens uit voor een sessie op school, aandacht gegarandeerd.
Al even recht in het gelaat was het optreden van TaxiWars, naast STUFF. momenteel de meest hippe groep in het Belgische jazzcircuit. Het kwartet is ondertussen goed geolied. Vocalist-slammer Tom Barman (dEUS) dirigeert gemillimeterd en spoort continu zijn kompanen aan. Bassist Nicolas Thys, drummer Antoine Pierre en saxofonist Robin Verheyen halen duidelijk met plezier het beste in zichzelf naar boven. Vooral Verheyen gaat in haast elk nummer tot het uiterste. Jazz? En of! Een sterk en vakkundig optreden dat vooral ook goed tot zijn recht komt in zaal- of clubverband.
Drummer Lionel Beuvens had eveneens carte blanche. Oliver's Cinema met Tuur Florizoone, Eric Vloeimans en Jörg Brinkman. Zanger Tom Barman van TaxiWars.
Grootmeesters
Accordeonist Tuur Florizoone behoort al een aantal jaar tot de top. Idem voor de Nederlandse trompettist Eric Vloeimans terwijl cellist Jörg Brinkman eveneens een uitgebreid cv kan voorleggen. Eerder dit jaar bracht het trio een vervolg uit op ‘Oliver’s Cinema’, hun eigen soundtrack voor denkbeeldige films. Het zijn drie subtiele grootmeesters die bovenal gevoelige melodielijnen weten te creëren. In het decor van de kleine barokkerk van Rossignol werden alle typische kenmerken van hun samenspel extra uitvergroot. Het leidde tot intense luistermomenten waarbij je als luisteraar soms bijna vergat te ademen. Ogenschijnlijke simpelheid die door de details tot ware muziekkunst verheven werd. Een van de hoogtepunten van het festival.
Nog niet helemaal aan de top maar goed op weg is het LG Jazz Collective. Met in de bezetting Guillaume Vierset (gitaar), trompettist Jean-Paul Estiévenart (trompet), Steven Delannoye (saxofoon), Rob Banken (saxofoon), Igor Gehenot (piano), Félix Zustrassen (bas) en drummer Antoine Pierre is dit een dreamteam uit de jonge Belgische scène. Hun jazz heeft duidelijk een stempel anno 2015 maar is tevens stevig verankerd in de traditie van de gouden Blue Note-jaren. Het collectief heeft een aantal catchy en soulvolle nummers op hun setlist staan waaronder ‘Move’ en het bij Eric Legnini ontleende ‘Carmignano’. Sterk is ook dat de solo’s niet dienen om hun techniek te onderlijnen maar om elk verhaal verder te stuwen. Sinds de eerste optredens, zowat een jaar geleden ondertussen, is er merkelijke vooruitgang en cohesie en worden de hoge verwachtingen stilaan effectief ingelost.
Carte blanche
Gitarist Emmanuel Baily stelt in november officieel zijn nieuwe cd ‘Night Stork’ voor. In Gaume kreeg hij alvast een carte blanche. Concreet betekende dit de avant-première van zijn nieuwste schijf. De combinatie van gitaar (akoestisch en versterkt), cornetto, klarinet, drums en ud leverde een luisterervaring op die reikte van barok tot huiskamerjazz en Congolese rumba! Eigen composities werden aangevuld met werk van Pat Metheny, Jimmy Page en zelfs Thom Yorke (Radiohead). Ondanks de grote verscheidenheid van inspiratiebronnen bleef het geheel vooral hangen op het niveau van ‘aangenaam in het oor klinkend’. Drummer Xavier Rogé (Ibrahim Maalouf) bezondigde zich enkele keren teveel aan rockgetinte interventies. Het publiek genoot weliswaar van zijn drumsolo’s maar echt passend waren ze niet. Nochtans bewees hij dat uiterst beheerst spelen ook tot zijn kwaliteiten behoort.
Drummer Antoine Pierre speelt in TaxiWars en LG Jazz Collective. Zangeressen Anu Junnonen en Sarah Klenes (OakTree).
Drummer Lionel Beuvens kreeg eveneens een carte blanche. Hij nodigde de Finse trompettist Kalevi Louhivuori uit samen met Jozef Dumoulin (op piano en niet op Fender Rhodes of met een elektronicawinkel bij de hand), Brice Soniano (contrabas), Guilhem Verger (saxofoon) en vocaliste Emilie Lesbros. Beuvens pende een aantal nummers bij elkaar opgebouwd als een complexe suite met heel veel ruimte voor zijn muzikanten. Laverend tussen avant-garde, hedendaags klassiek, jazz en improvisatie met gezongen en gesproken woord interventies van Lesbros, klonk dit enerzijds imponerend actueel maar soms neigde het ook wat naar muziektheater onder de noemer ‘off-broadway’ vanwege de jaren zestig getinte teksten. Muzikaal absolute top maar de verbale tussenkomsten waren niet altijd even geïnspireerd. Het potentieel is er alleszins. Een carte blanche die absoluut een vervolg verdient mits een licht gewijzigde invalshoek.
Discofinale
Het was uitkijken naar de combinatie van OakTree en Anu Junnonen Trio. Twee trio’s met een zangeres als leider. Ook twee trio’s wiens muziek niet te klasseren valt. Festivaldirecteur Bissot had het lumineuze idee ze tegenover elkaar te plaatsen. Het werd geen confrontatie maar een ingenieuze symbiose van twee werelden. Beide zangeressen waagden zich aan het verkennen van elkaars universums. Sarah Klenes (OakTree) deed het al eens elektronisch terwijl Anu er niet voor terugschrok zich totaal akoestisch te laten gaan. Zo werd het soms heel moeilijk om te bepalen wiens repertorium er gezongen en gespeeld werd. Ze hadden (nog niet) de middelen van de Britse zangeres, danseres en producer FKA twigs, maar geef hen dat en dit wordt wereldniveau. Electropopjazz unplugged met een heuse discofinale. Hopelijk zo snel mogelijk een vervolg.
Gaume was sterk Belgisch getint dit jaar, meer nog dan anders. Geen misplaatst chauvinisme van de organisators, eerder een gedurfde zet beloond met een aantal hoogtepunten die om een vervolg roepen.
Foto 1 © Gerard Beckers. Foto 2 © Seb Wilkin. Foto 3 © José Nicolas. Foto 5 © Pierre Hembise. Foto 4, 6, 7, 8, 9 © Éric Grundmann.