James Brandon Lewis Quartet zet Bimhuis in vuur en vlam
CONCERTRECENSIE. James Brandon Lewis Quartet, Bimhuis, Amsterdam, 19 april 2024
beeld: Dirk Neven
door: Cyriel Pluimakers
Tenorsaxofonist James Brandon Lewis heeft de afgelopen jaren furore gemaakt met zijn spirituele saxofoonspel dat voortborduurt op grote voorbeelden als John Coltrane, Pharoah Sanders, Frank Wright en Albert Ayler. Hij vormt een unieke stem binnen een jazzwereld waarin braafheid regeert.
De muziek van het James Brandon Lewis Quartet heeft een aangenaam soort dwarsheid.
Birdland
Bij een concert van Lewis doe je je ogen dicht en waan je je even in de jaren zestig in de New Yorkse Village Vanguard, Birdland of een avantgardistisch Europees jazzfestival. De periode toen er nog muzikale grenzen geslecht moesten worden, geen confectiejazz werd gedoceerd op conservatoria en de kunst nog voortdurend aan het vernieuwen was.
Dwarsheid
De muziek van het James Brandon Lewis Quartet heeft een aangenaam soort dwarsheid. In het Bimhuis speelt de leider repertoire van twee van zijn laatste Intakt Records-albums: ‘Code of Being’ (2021) en ‘Transfiguration’ (2024). Muziek die meer dan eens Coltrane’s ‘A Love Supreme’ gevoel oproept en doordrenkt is van de geest van gospel en spiritual. Als publiek word je meegenomen in een hoogmis zonder weerga waarin Lewis je als de grote leidsman meeneemt naar een geestelijke en muzikale wereld waarvan je eerder niet had durven dromen.
Het optreden heeft het karakter van een muzikale marathon.
Energie
IJzersterk is de ritmesectie met de doortastende en funky Aruán Ortiz aan de vleugel en Fender Rhodes, de solide contrabassist Brad Jones en de dynamische Chad Taylor achter het drumstel. Voortgestuwd door dit trio ontwikkelt de leider intense en langdurige improvisaties met een energieniveau dat sommige bezoekers letterlijk overdondert. Om het narratief van Lewis echt te begrijpen moet je behoorlijk ingevoerd zijn in de jazz uit de jaren zestig en zeventig. Hier en daar kun je in de zaal verbaasde blikken waarnemen, want dit type muziek hoor je niet zo vaak meer in het huidige Bimhuis.
Marathon
Anderhalf uur lang is het kwartet aan het woord, met zo nu en dan een rustmoment voor een aankondiging. Het optreden heeft het karakter van een muzikale marathon waarin musici en bezoekers meegesleurd worden in een onontkoombare muzikale maalstroom. Een ultieme manifestatie van Great Black Music, die pijnlijk het verschil duidelijk maakt met de vele brave bleekneusjes die hun opleiding genoten aan het conservatorium. De muziek van Lewis bezit een megakracht en vormt echt het verhaal waar de jazz van nu op zit te wachten. Tijdens de prachtige toegift ‘Tessera’, een compositie die aanvoelt als een gebed, maakt hij nog eenmaal duidelijk dat hij misschien wel dé leidende figuur is in de actuele jazz.
