INTERVIEW
door: Tim Sprangers









Contrabassist Tony Overwater is gastprogrammeur van Festival Jazz International Rotterdam dat vrijdag van start gaat.


Met een goede portie eigenwijsheid bereik je een hoop, mits de uitgangspunten gegrond zijn. Bassist Tony Overwater (1965) begreep in zijn conservatoriumtijd niets van de scherpe scheiding tussen de jazzo's en de impro's. Waarom toch die wederzijdse arrogantie, mag bebop niet lenen van vrije improvisatie (of andersom)? Hij richtte zijn eigen platenlabel op en verzamelde muzikanten om zich heen met een gemeenschappelijk, onafhankelijk gedachtegoed. Overwater raakte betrokken bij jazzinstanties en staat bekend als een organisator en denktank. Niet raar dat de vriendelijke, oprechte Rotterdammer is gevraagd als gastprogrammeur van het Festival Jazz International Rotterdam 2011.

'Wat ik waardevol vind aan jazzmuziek is dat het zo persoonlijk is. Het gaat om de individuele ervaringen en niet om wat de massa denkt, veel minder massahysterie dus. Jazz International Rotterdam hoeft geen schreeuwerig festival te zijn. Het zijn vaak de kleinschalige festivals, met een duidelijke stempel van de programmeur of een bepaald thema, die boeien. Zoals het Time in Jazz Festival in Sardinië waar de beveiliging zegt dat je te gek gespeeld hebt, haha. Iedereen is heel erg betrokken. Je eet daar niet in een aparte ruimte voor de artiesten, maar met iedereen.'

Nauw betrokken
'Heb je het boek Tribes gelezen? Mensen voelen zich het fijnst en functioneren het best als zij zich bewegen in een kleine groep. Ik denk dat daar behoefte aan is. Velen willen graag ergens nauw bij betrokken zijn, dan voel je je als publiek ook serieus genomen in plaats van dat je ergens achteraan holt. Het lijkt alsof nu een klein initiatief waardevoller is. Het beste is om mensen om je heen te hebben met een zelfde state of mind en daarmee echt te gaan onderzoeken. Veel jazzmuzikanten gaan sessie na sessie af, maar je ontwikkelt je dan in feite niet. Als je elkaar het vuur aan de schenen kan leggen en met elkaar twintig uur op een bepaalde techniek hamert, dan kom je ergens. Jazzmuziek kan de neiging hebben om te blijven hangen in een gemene deler.'


Connect
'Sleutelbewaarders is een project van Joshua Samson en mij, twee jaar geleden zijn we begonnen. Een zondag in de maand organiseren we een concert op een geheime locatie in Nederland met een gast. Het zijn plekken waar normaal gesproken geen concert plaatsvindt. Je sluit je bij ons aan en wordt een sleutelbewaarder. Maximaal vijftig mensen per concert, zodat we volledig akoestisch kunnen spelen. Wie hoort er nog een contrabas akoestisch terwijl je er zelfs naast zit? We hebben bijvoorbeeld in een ridderorde in Utrecht gespeeld. Of een kraakpand in Den Haag. Het gaat heel erg over architectuur in combinatie met muziek. Denk qua muzikale gasten aan een flamencozangeres, een Arabische zangeres, een ud-speler en we willen nog een keer een verhalenverteller. Ook gaan we met het publiek een hapje eten. Het gaat om dat het een gemeenschap wordt, een mobiele, fluctuerende gemeenschap van mensen. Dat verbinden is wat mij fascineert en dat heb ik meegenomen naar het festival, 'connect' is het thema.'











'Ik hoop dat het festival zal gaan om een gevoel van verrijking'.
Foto © Ziga Koritnik.



Verbinden
'De festivalzondag gaan we een nieuwe Sleutelbewaarders doen. De locatie en de gast zijn nog niet bekend, maar we bepalen dit vaak op het laatste moment, dat is het mooie van dit project. Als het geheim is hoeven we het bij wijze van spreken pas de dag van tevoren te weten. Zaterdag is de echte festivaldag. We beginnen met een kinderconcert, kinderen verbinden met jazzmuziek, dat is echt leuk. Er is een wijnproeverij met multi-instrumentalist Adam Simmons die speelt op speelgoedinstrumenten samen met Wim Kegel. Bill Frisell komt met een mooie band waar klassiek, jazz en western samenkomen. Rima Khcheich zingt in een hele nieuwe bezetting. De zangstijl is een Muwashahat, oorsprong in Andalusië, verbonden met Arabische poëzie. Ook speel ik met Jungle Boldie, met een uitgebreide bezetting, want ik wil niets doen wat ik al gedaan heb.'

'Ik hoop dat het festival zal gaan om een gevoel van verrijking en ook dat je uit je comfortzone gehaald kan worden. Wel subtiel, dus niet zappen, maar dat je voelt dat de verbindingen erin zitten. Cultuur is veel meer dan alleen kunst. Dat raken en verbinden, dat zou ik mooi vinden.'

Festival Jazz International Rotterdam, vanaf vrijdag 18 tot en met zondag 20 november in De Doelen en Lantaren Venster.

• Festival Jazz International 2011
• Tony Overwater - Sleutelbewaarders

© Tim Sprangers 2011, op dit artikel rust copyright.
Dit artikel verscheen eerder in de nieuwsbrief van JIR.