Op zoek naar het DNA van Fay Claassen
RECENSIEFAY LIVE
Niet eerder uitgebrachte live-opnames van Fay Claassen
Luxe box met 8 cd’s en 2 lp’s incl. boekwerk
Uitgebracht: 19 maart 2022
Label: Challenge Records
Website: fayclaassen.com - challengerecords.com
Door: Cyriel Pluimakers
Fay Claassen is een van de weinige Nederlandse zangeressen bij wie het jazz-gen diep verankerd zit, net zoals bij de grote diva’s van voorheen als Ella Fitzgerald, Carmen McRae, Sarah Vaughan en Rita Reys. Meer dan 25 jaar staat ze nu op het podium. Waar veel van haar generatiegenoten hun muziek verdunnen met popinvloeden, blijft Claassen als een schoenmaker bij haar leest: geen geluidjesmakerij, geen singer-songwriter uitstapjes en geen dubieuze hommages of andere zoetigheid. Ok, ze gaf ooit een jazzy twist aan het Nederlandstalige repertoire, beweegt zich wel eens richting lichte muziek, maar de kern van haar artistieke ziel ligt bij de echte jazz.
Doorkijk
Claassen beweegt zich als een vis in het water en werkt graag samen met andere toppers: namen als Toots Thielemans, Bob Brookmeyer, Vince Mendoza, Michael Abene en Joan Reinders sieren haar cv. De kenners weten dat Claassen live op haar best is en omdat ze 25 jaar in het vak zit benut ze deze kans om een uitgebreide doorkijk te geven in haar kunnen. Maar liefst acht concerten heeft ze geselecteerd voor een bijzondere uitgave, waarin haar vocale kunnen zo volledig mogelijk wordt uitgelicht: een kloeke uitgave in onvervalst lp-formaat met acht cd’s en twee vinyl albums.
Fay Claassen met Jesse van Ruller en Cees Slinger, North Sea
Jazz 2001, uitreiking Edison Awards. Foto © Jos L. Knaepen.
Glossy
De coronapandemie zorgde wereldwijd voor de nodige reflectie en verdieping bij vele musici. Claassen blikte terug op haar rijke carrière en in samenwerking met Bob Hagen, met wie ze een langdurige samenwerking heeft, ontstond het idee voor deze imposante juwelendoos. We volgen Claassen op haar expedities met het Metropole Orkest, de WDR Big Band, Cor Bakker, Ivan Paduart, Jan Menu, Hermine Deurloo en het Matangi Quartet. De geluidskwaliteit van de opnames is wisselend, maar dat mag de pret niet drukken. Haar echtgenoot, tenorsaxofonist Paul Heller, heeft alle moeite gedaan om via remastering de weergave overal op een meer dan aanvaardbaar niveau te tillen. Glossy is het in de uitgave opgenomen fotomateriaal, maar buitengewoon jammer is dat een adequaat overzicht van locaties, data en bezettingen ontbreekt. Iets wat toch echt deel dient uit te maken van een dergelijke ambitieuze editie. Was er echt niemand te vinden die deze klus op zich wilde nemen?
Kwetsbaarheid
De box is geen uitgave voor de gemiddelde muziekliefhebber die gewoon een vocaal jazzalbum wil aanschaffen, maar duidelijk bedoeld voor de doorgewinterde luisteraar die zich wil verdiepen in het DNA van Claassen. Het is een zoektocht naar de kern van haar talent. Natuurlijk: ze heeft een mooie techniek, scherpe timing, swingt als een trein, kan scatten als de beste, heeft een prachtige dictie, maar er is meer …. Als geen andere Nederlandse jazz-zangeres weet ze haar toehoorders in het hart te raken: in haar artistieke uitingen is er altijd iets wat wringt, een detail dat naar je keel vliegt. Een eigenschap die misschien nog het meest voor het voetlicht komt in haar tribute aan Chet Baker: breekbare muziek die haar op het lijf geschreven is. En precies in dat uiting kunnen geven aan kwetsbaarheid schuilt haar geheim.
Fay Claassen live in 2005.
Foto © Liesbeth Keder.
Hart
Typerend voor haar is dan ook dat de opbrengst van deze jubileumbox naar maatschappelijke doelen gaat die haar na aan het hart liggen: Stichting Alzheimer en Kika Kinderen Kankervrij. Al jarenlang verzorgt Fay liefdevol haar vader die aan Alzheimer lijdt. Voor Kika deed ze ooit een recital voor doodzieke kinderen en hun ouders: ze zong er met een brok in de keel, letterlijk. Meer dan honderd betrokkenen leverden belangeloos hun bijdrage aan dit muzikale monument.
Hoogtepunten
Claassen geeft met deze editie een onvergetelijke luisterervaring aan haar fans, waarbij diverse hoogtepunten zich moeiteloos lijken aan te dienen. Haar stem heeft een authentiek rafelig randje, dat keer op keer ontroert. Zo starten we op de eerste cd met live-opnames uit München van haar ‘Luckchild’ tournee. Muziek die een liefdesbetuiging is aan haar jonge dochter Inga. Opnames uit 2006 en 2008 met het Metropole Orchestra vullen het tweede schijfje. Het Bimhuis is een van haar meest geliefde plekken en haar productie ‘Sing’ staat daarna centraal in een optreden met de WDR Big Band. Meer dan bijzonder is haar samenwerking met pianist Cor Bakker en de vierde cd vormt daar een weergave van: twee briljante musici die elkaar naadloos aanvullen en versterken. Het voelt als een muzikale ontdekkingsreis met vervolgens: opnames uit 2020 met Hermine Deurloo in Lantaren Venster Rotterdam, oudere registraties uit Brussel met David Linx en Toots Thielemans en een tweetal legendarische optredens in het Concertgebouw: ‘Remembering Chet Baker’ en ‘With A Song In My Heart’.
Fay Claassen in Bimhuis, 2020.
Foto © Ron Beenen.
Ziel
De twee extra lp’s bevatten, naast een bloemlezing van de cd’s, nieuwe juweeltjes met het Millennium Jazz Orchestra onder de bezielende leiding van Joan Reinders: de uitvoeringen van ‘Summertime’ en ‘The Man I Love’ blijven nog minutenlang in het gehoor hangen. Hetzelfde geldt voor haar schitterende interpretatie met het Jazz Orchestra Of The Concertgebouw van de klassieker ‘Love For Sale’. En wat is het heerlijk om haar samen met pianist Michael Abene te horen excelleren in ‘You’d Be So Nice To Come Home To’: twee topmusici die het beste in elkaar naar boven brengen. Fay Claassen zingt recht uit het hart en weet als geen ander de luisteraar tot in de diepste vezels van de ziel te raken!
Releaseconcert: zaterdag 16 april, TivoliVredenburg Utrecht, met Fay Claassen Band en Fay Claassen met Peter Beets New Jazz Orchestra. Daarna: 23/04 LantarenVenster Rotterdam, 9/07 North Sea Jazz Festival, 16/07 Concertgebouw Amsterdam.
Fay Claassen | Compilatie.