Nijmegen laat I Compani in de steek
OPINIE
door: Cyriel Pluimakers
Bo van de Graaf is een spil in de Nijmeegse jazzscene.
Foto © Olga Beumer.
Het is een publiek geheim dat Nijmegen van alle grote steden per inwoner het minste geld aan cultuur uitgeeft. Toch heeft de stad aan de Waal een grote naam op het gebied van popmuziek en festivals. Maar de jazz komt er sinds jaar en dag bekaaid vanaf. Het genre ontvangt maar mondjesmaat subsidie en de gemeente voert een opmerkelijke verdeel-en-heers politiek.
Gedwongen
In 2019 bracht de gemeente het plan ‘Groei. Cultuurvisie Nijmegen 2020’ uit. Voor dit nieuwe beleid konden de diverse Nijmeegse instellingen plannen indienen voor de periode 2021-2024. Zo’n dertien instellingen werden min of meer gedwongen onder het motto ‘Jazzkader’ samen te gaan werken. Onder meer LUX, Music Meeting, Jazz & Impro Nijmegen, I Compani, Cultuurhuis Lindenberg en Concertgebouw De Vereeniging waren hierbij betrokken. Een commissie boog zich onlangs over de ingediende plannen en kwam tot de conclusie dat ze teleurgesteld was omdat ze geen echt overkoepelende aanvraag ontvangen had. Niet zo vreemd als je beseft dat de belangen van de diverse aanvragers behoorlijk uiteenlopen. Een productiekern als I Compani steekt nu eenmaal fundamenteel anders in elkaar dan bijvoorbeeld de organisatie van Concertgebouw De Vereeniging. Feitelijk wordt er geen onderscheid gemaakt tussen appels en peren.
Vreemde eend
Het is dan ook voorspelbaar dat de commissie concludeert: “I Compani is als ensemble en productiekern een vreemde eend in de bijt en biedt het Jazzkader geen inhoudelijk voordeel. De werkwijze van het productiehuis en daarmee ook de artistieke waarde ervan wordt niet duidelijk uit de plannen.”
Artistiek leider Bo van de Graaf reageert furieus in De Gelderlander. “Door de gemeente is erop aangedrongen dat alle jazz-initiatieven in de stad gezamenlijk een subsidieaanvraag zouden doen. Wij mochten dat niet zelf doen. Mijn aanvraag mocht bovendien maar twee A4-tjes groot zijn, terwijl ik meestal veertien kantjes nodig heb. Die zijn er wel als bijlage bijgevoegd maar ik heb de indruk dat de commissie die helemaal niet gelezen heeft. Een ambtenaar heeft me vooraf nog verzekerd dat er een zachte overgang zou zijn bij de verandering van de subsidie-methodiek. Zodat vaste klanten niet ineens hun subsidie verliezen. Dat gebeurt nu dus toch.”
Bizar is dat er geen ruimte is voor een bezwaarprocedure, iets wat gebruikelijk is bij goed bestuur. Het Jazzkader heeft bijna 110.900 euro aangevraagd en krijgt uiteindelijk 86.700 euro toebedeeld. Een rotfooi als je ziet dat LUX jaarlijks met 1.222,221 euro naar huis gaat en Doornroosje met 1.439,822 euro. 
I Compani in 2018 met het dubbelprogramma ‘A Paris’ en ‘Felliniamo’ in de Roode Bioscoop. Foto © Olga Beumer.
Schijn
Kortom de gemeente Nijmegen en de door haar benoemde commissie hebben de schijn tegen zich. Eerst dwingen ze een unieke productiekern tot samenwerking in een context waarin hij niet thuishoort, dan volgt er een negatief advies en tot slot is er geen beroepsmogelijkheid. De Graaf en I Compani bevinden zich na decennia van hard werken in een kafkaiaanse situatie, waar alleen nog maar een weg lijkt te zijn naar het loket van de sociale bijstand. Dit terwijl het spraakmakende ensemble al 35 jaar bestaat en onlangs nog twee uitstekend bezochte jubileumconcerten in LUX organiseerde. Met hun multimedia aanpak – waarin muziek en beeld ineenvloeien – hebben ze in Nederland en daarbuiten een grote naam opgebouwd: I Compani is bijna synoniem met Fellini.
Van de Graaf in De Gelderlander: “Als de subsidie wegvalt dan kunnen we onze administratie niet meer doen, niet meer repeteren. Bovendien leidt een gemeentelijke subsidie altijd tot meer subsidies van landelijke fondsen en de provincie. Die vervallen dan ook. Het vervelende is dat er helemaal geen beroep mogelijk is. Dit is het besluit en bezwaar maken kan nu niet meer. Toch laat ik het er niet bij zitten. Ik wil een gesprek en denk aan een WOB-procedure, om te zien wat er eigenlijk besproken is in die commissie over ons. Ensembles hebben het nu toch al moeilijk, overal wordt gezegd laten we die steunen en koesteren.”
Een andere overlevingsmogelijkheid vormt misschien nog een ad hoc-procedure bij de culturele projectsubsidies van de gemeente, een ruif die telkens bijna overstelpt wordt met aanvragen en waarvoor je ongeveer anderhalf jaar van tevoren plannen moet indienen. Voor een dynamische kunstvorm als de jazz wel een behoorlijk lange termijn. Gloort er dan toch nog een beetje hoop?
De emoties die Cyriel heeft bij het niet honoreren van I Compani vervuilen zijn perspectief over de gemeente Nijmegen en het Jazzkader. Uit het Jazzkader zijn drie items niet gehonoreerd; I Compani, de samenwerking tussen Music Meeting en LUX, en de bijdrage aan jazzsessies in de horeca. Wat Cyriel hier vergeet te melden is dat zowel de aanvraag van de Music Meeting als wel die van LUX volledig is gehonoreerd, de laatste kan vanuit deze subsidie óók in jazzactiviteiten voorzien. De samenwerking werd door de commissie beschouwd als subsidiestapeling en is derhalve afgewezen. Verder vergeet Cyriel te vermelden dan Stichting Jazz & Impro Nijmegen volledig is gehonoreerd, ook zwijgt hij geheel over het volledig honoreren van festivals Otis Park, Baby Otis, Festival Jazz International Nijmegen (hallo Rotterdam?), Easter Jazz en het volledig honoreren van jazzpodium Brebl. Waar hij in het rapport van de commissie kennelijk ook overheen heeft gelezen; “De commissie waardeert de samenwerkingen in de Nijmeegse jazz die een aantal jaar geleden zijn opgezet. Vooral de samenwerking en programmatische afstemming van Brebl met Stichting Jazz in Nijmegen en Meneer Otis in Nijmegen werpt haar vruchten af. De andere samenwerkingen komen op de commissie eerder administratief dan programmatisch over.” Of heeft hij het rapport niet gelezen voordat hij deze kort-door-de-bocht zin fabriceerde; “Een commissie boog zich onlangs over de ingediende plannen en kwam tot de conclusie dat ze teleurgesteld was omdat ze geen echt overkoepelende aanvraag ontvangen had. Niet zo vreemd als je beseft dat de belangen van de diverse aanvragers behoorlijk uiteenlopen.” Door zich niet in te lezen is hij zich kennelijk ook niet bewust dat de Stadsschouwburg Nijmegen en De Lindenberg gesprekspartners zijn en het Jazzkader waar mogelijk ondersteunen, maar geen onderdeel zijn van de financiële aanvraag. Hun beider eigen aanvragen zijn volledig gehonoreerd, waaruit zij binnen hun eigen doelstellingen óók jazzactiviteiten kunnen verwezenlijken. Cyriel is ook vergeten navraag te doen over de gelden die Nijmegen beschikbaar stelt voor het productieklimaat, al zij het bescheiden, en jazzpromotie. Verder is hij zich kennelijk niet bewust dat de gemeente middels een ad hoc corona subsidie bijdraagt aan een concertreeks aankomende week waar de focus ligt op lokale makers van jazz, funk en soul muziek. Dus het aanvallen van Nijmegen als jazzstad of de nieuwe Cultuurvisie lijkt me niet pluis, het betreuren dat I Compani niet gehonoreerd wordt is wat anders.
Roy (E-mail ) - 14-07-’20 15:39
Het goede nieuws, in dit geval:Hoera de jazzprogrammering krijgt er 20.000 bij" heeft doorgaans weinig nieuwswaarde maar daar waar dingen misgaan door bestuurlijke incompetentie moet er iets onderzocht worden.
Het artikel van Pluimakers dient op deze wijze gelezen te worden.
Roy schrijft: (...) "de gelden die Nijmegen beschikbaar stelt voor het productieklimaat,"(...) Welnu, de aanvraag van stichting I Compani betrof juist het productieklimaat en dat is er voor 100 % uitgehaald met als enige motivatie dat de commissie het inhoudelijk voordeel niet ziet van deze (deel) aanvraag.
Dat betekent dat de commissie Arpots de verkeerde opdracht heeft gekregen OF dat de commissie eigenhandig buiten haar boekje is gegaan.
De wethouder had dit moeten corrigeren en liefst op urgente voorspraak van alle andere aanvragers van het JAZZKADER.
"Samen uit samen thuis" heet dat in gewoon Nederlands !
Bo van de Graaf (E-mail ) (URL) - 14-07-’20 20:18
Geen publiek geheim, dat van die bijdrage per inwoner. Het staat - verpakt in een voetnoot- te lezen!
Verder...ook hier geldt...follow the money...de instellingen die royaal bedeeld worden - hebben ook maandelijks huur te betalen aan...u raadt t al!
Ik heb niks tegen Lux De Vereeniging. integendeel.
Maar bij het verdelen van de vleespotten worden MAKERS, zoals BO, overgeslagen.
En zonder makers is de djesz geen eendevijver maar wordt het een modderpoel met dood water!
Ruud de Quay (E-mail ) - 15-07-’20 18:22