Show Grandmothers of Invention doldriest
CONCERTRECENSIE. Grandmothers of Invention. Paradox Tilburg, 18 november 2012
beeld: Gemma Kessels
door: Rinus van der Heijden
De muziek van Frank Zappa onder één noemer vatten is ondoenlijk. Toch weten sommigen er raad mee. Neem Napoleon Murphy Brock, bandlid van Zappa’s Mothers of Invention van 1974 tot 1984. Nu is hij de stuwende kracht achter de retrogroep Grandmothers of Invention en in een uitverkocht Paradox schreeuwde hij het meermalen: ‘This is Total Music Theatre’. De voorlopige omschrijving van Zappa’s muziek derhalve, want daar houden de Grandmothers zich tijdens deze Europese tournee mee bezig.
The Grandmothers of Inventions deden met hun Europese tournee ‘Roxy & Elsewhere & More’ ook Paradox Tilburg aan. Met o.a. Don Preston, Napoleon Murphy Brock en Mike Miller.
Maar Napoleon Murphy Brock had er nog een: ‘High Point Jesus Music’. Het is maar goed dat Zappa, die in december 1993 stierf, het niet meer kan horen. Evenmin als dat hij nog getuige kan zijn van wat de Grandmothers uitspoken met zijn muzikale erfenis. Hoewel de geest van Zappa deze avond menigmaal rondwaarde, trok met name Napoleon Murphy Brock nogal eens nét iets te hard door: zijn aan ADHD verwante podiumoptreden pleegde na enige tijd een aanslag op je zenuwen én op je uithoudingsvermogen.
Maar ze kwamen er wel dichtbij, die Grandmothers, bij de kern van Zappa’s oeuvre. Hun tournee is ‘Roxy & Elsewhere & More’ getiteld, uiteraard afgeleid van het album ‘Roxy & Elsewhere’. Napoleon Murphy Brock, leadzanger, tenorsaxofonist en fluitist bij zowel de Mothers of Invention als nu bij de Grandmothers, lichtte toe dat bedoeld album centraal stond tijdens dit optreden, maar zonder het nummer ‘Be-Bop Tango’. Want dat vonden die Grandmothers maar niks.
Don Preston
Van de oorspronkelijke en vele bezettingen van de Mothers spelen bij de Grandmothers nog maar twee bandleden mee: Napoleon Murphy Brock en toetsenist Don Preston, die Zappa vergezelde van 1966 tot 1974. Lang geleden ja, en daarom is het geen wonder dat Preston inmiddels tachtig jaar is. Een ander authentiek bandlid is basgitarist Tom Fowler, maar die lijdt aan kanker en bleef daarom thuis in de Verenigde Staten. Zijn plaats is ingenomen door Dave Johnson, onbekend van naam en voorkomen, maar prima passend in de heksenketel die de reïncarnatie van de Mothers nog altijd scheppen.
Basgitarist Dave Johnson en slagwerker Chris Garcia.
Chris Garcia neemt bij de Grandmothers de slagwerkkruk in en Mike Miller, bekend geworden bij de Yellowjackets, heeft de ondankbare taak de herinnering aan Zappa hoog te houden. Want die laatste was niet alleen bandleider, componist en zanger, maar meer nog een van de beste gitaristen die ooit heeft geleefd. En ga er dan maar eens aan staan: dat specifieke gitaargeluid van Frank Zappa inbrengen om diens nalatenschap veilig te stellen. Het lukte Miller aardig, maar zijn spel met net te gladde randjes deed Zappa toch missen.
De Grandmothers of Invention speelden in Tilburg, inclusief een pauze, zo’n drie uur. Het dubbelalbum ‘Roxy & Elsewhere’ (1974) kwam uitgebreid voorbij, maar bijvoorbeeld ook ‘Peaches en Regalia’ van de elpee ‘Hot Rats’ uit 1969. Napoleon Murphy Brock was – zoals opgemerkt – de gangmaker met zang, dans, vertelseltjes en onschuldige mannetjesmakerij. En samen met Don Preston, met zijn typische zangstem en wildebraspraktijken op keyboards, zorgde hij voor innemende herinneringen aan het Mothers of Invention-repertoire. Preston tilde de muziek overigens nog prachtig naar het huidige tijdperk, door op zijn doodgewone iPhone een fraaie electronische improvisatie door de geluidsboxen te jagen.
Zappa zelf
De doldrieste show van de Grandmothers mocht er derhalve zijn. Mooi was de vondst om twee stukken door Frank Zappa zelf – middels bij leven vastgelegde stemfragmenten – te laten introduceren. Bij retrobands gaat het vrijwel altijd om het plichtmatig afraffelen van oude glorie. Daar was bij de Grandmothers geen moment sprake van. De 67-jarige Napoleon Murphy Brock gunde zichzelf geen moment rust en ook de anderen gingen er vol tegenaan om het dolenthousiaste publiek in Paradox te behagen.
Dat de oudjes er zin in hebben blijkt uit Brock’s aankondiging dat de Grandmothers volgend jaar het Zappa-album ‘One Size Fits All’ onder handen nemen. Drie keer raden wie het gezelschap dan zeker weer boekt…