Hij behoort tot de laatste Hammond B3-iconen. Lonnie Smith speelde in de jaren zestig en zeventig met grote jazz- en funkhelden als George Benson. Achter zijn naam staat zonder uitzondering de naam van zijn instrument. Gitarist Martien Oster beschouwt Smith als een groot inspirator en contacteerde hem zodoende enkele jaren geleden. Een succesvolle eerste tour in 2001, heeft zijn gevolg gekregen zes jaar later. Samen met saxofonist Miguel Martinez en drummer Gijs Dijkhuizen bezocht de formatie onder andere het Bimhuis in Amsterdam.

De Nederlanders Martien Oster en Miquel Martinez in concert met Dr. Lonnie Smith in Bimhuis - klik op foto

Een opvallende verschijning is het zeker. Sloffend met wandelstok, gehuld in groot gewaad, zijn hoofd omgeven door een imposante tulband en met wijdgeopende ogen maakte Smith met gesloten handen een buiging naar zijn Hammond. Waarom hij eruit ziet als een Hindoestaan en waarom hij zichzelf heeft benoemd tot ‘dr’ Lonnie Smith weet de Amerikaan ook niet helemaal; ‘no particular reason’, zegt hij. Het vormt een onderdeel van een grote show die in eerste instantie vermakelijk is, maar naarmate het optreden duurt haar spanning volledig verliest.

 
Het optreden zit evenwichtig in elkaar. Vrijwel elk nummer heeft dezelfde structuur: Martinez en Oster zetten zorgvuldig de lijnen uit en maken het publiek warm voor een lange en langzaam opgebouwde solo van Smith. Thema’s zijn niet ingewikkeld; vaak voldoet een funkritme met een eenvoudig melodietje dat voldoende ruimte biedt om uitgebreid over te soleren. Dit doet Smith met verve. Het Hammondorgel uit 1957 heeft hij volledig onder controle. Schreeuwende uithalen en indrukwekkende ladders zijn onderdeel van zorgvuldig geconstrueerde soli. Toch bleef de orgelspecialist niet onderhoudend.

Verklaringen kunnen liggen in het verouderde genre dat de formatie ten gehore bracht. Het optreden zat vol met clichés. Ondanks het soms indrukwekkende spel van Smith vormde de voorspelbare opbouw van nummers een groot obstakel om constant de aandacht erbij te houden. Trucjes die allang bekend zijn, herhaalde hij in elk nummer tot in den treuren. De inmiddels 66-jarige Smith heeft bovendien aan snelheid en virtuositeit moeten inboeten. Daarbij speelden Martinez, Dijkhuizen en Oster voornamelijk in dienst van Smith. Uit respect voor de meester bleven zij ingetogen en gelikt. Vlammen deden zij zelden.

Dr. Lonnie Smith bouwt zijn feestje in Bimhuis - klik op foto

Het bijzonder luidruchtige publiek verdient een aparte vermelding. Het is de vraag of het aan de toegankelijke swingende muziek van Smith lag dat een grote groep mensen het recht dacht te hebben met vol volume te communiceren. Ook het ritmisch in zijn handen klappen van Smith bracht een soort van cafésfeer teweeg. Misschien dat de oorzaak gezocht moet worden in het gebrek aan onderhoudendheid. Feit is dat de rumoerige toeschouwers veel irritatie opwekten bij menig serieus luisteraar. Het kwam het optreden helaas niet ten goede.  

Lonnie Smith is een grootheid en verdiend respect met zijn onbetwistbare liefde voor en de volledige controle van zijn instrument. Het is een belevenis om de muzikant aan het werk te zien. Hij maakt er met zijn merkwaardige uiterlijk en publiekopzwepende gedrag een ware show van. Het is alleen jammer te zien dat zijn muziek niet boeiend genoeg is voor een maarliefst drie uur lang optreden. Kwantiteit staat helaas niet voor kwaliteit.

• Lonnie Smith website
• Miquel Martinez website
• Martien Oster website