Jazzenzo bezocht op het Nazomerfestival onder meer de concerten van Hans Teeuwen, Leslie Nielsen en Gabriel Rios (met Jef Neve en Kobe Proesmans)

Zo kon het publiek op vrijdag 29 augustus op het Abdijplein in Middelburg bij Flamenco Barroco genieten van de dialoog tussen de sierlijke barokmuziek van de Italiaanse componist Domenico Scarlatti en de passie en improvisatie van Spaanse flamenco en vervolgens van het melancholieke geluid van Bord du Nord, de band rondom trompettist Sam Vloemans.

Zaterdag 30 augustus gingen twee stukken van Heiner Goebbels in Zeeuwse première. Goebbels is een grote naam in de (rock)-impro scene die in één adem genoemd wordt met muzikanten als John Zorn, Fred Frith en David Moss, waarmee hij samenwerkte. Wars van traditionele genregrenzen componeert hij voor theater, film en ballet en vult hij de leemte tussen theater en opera. Stadt, Land, Fluss, in Middelburg uitgevoerd door het Python Saxofoon Kwartet, is een mooi voorbeeld van een compositie voor (kleiner) ensemble. Van Walden, een groot muziektheatraal opus, werd voor het ensemble Klang van de originele versie voor symfonieorkest een nieuw arrangement voor kamermuziekbezetting gemaakt. Klang voerde deze nieuwe versie in Veere uit.

Muzikaal vuurwerk was er ook bij de theaterproducties. Iedere dag was in Goes Zilke, dood en ontwaken, te zien, een passioneel melodrama dat zich afspeelt in de diepste krochten van het entertainmentmilieu. Muzikaal werd dit theaterstuk ondersteund door de Flat Earth Society (FES). De muziek die FES maakt, gaat van pure improvisatie tot strikte partituur en het hele boeiende veld daar tussenin. Dat resulteerde in stukken variërend van knallende free-jazz tot complex gearrangeerde composities die deden denken aan Frank Zappa.

Popband Racoon trok op vrijdag 5 september een recordaantal van 2200 bezoekers maar ook voor Hans Teeuwen en Gabriel Rios kwam men massaal naar het Abdijplein. Bij de publiekswaarderingen scoorden Teeuwen en Rios het hoogst.

Hans Teeuwen
Ruim  1.400 bezoekers vielen op 2 september voor de zingende cabaretier. Een behoorlijke reeks klassiekers uit the American Songbook kwam voorbij, zoals Willow weep for me, Whichcraft, Come fly with me, en toepasselijk, vanwege de motregen, Pennies from Heaven.

Teeuwen begeeft zich met dit repertoire op glad ijs. Het zijn stuk voor stuk heel herkenbare liedjes, door velen reeds uitgevoerd maar hij zingt ze soepel en zuiver, al vermijdt hij het hogere register. Soms lijkt het qua timing wat gehaast maar dat komt ongetwijfeld door zijn enthousiasme. Hij heeft zichtbaar plezier in het spelen met de zo bekende melodielijnen en al dansend en zijn begeleiders aanmoedigend fladdert hij over het podium. Scatten gaat hem ook goed af, zoals te verwachten, hij zong al eens een complete solo van Charlie Parker na in één van zijn shows. Sterk waren de ballads zoals It had to be you met een ingetogen solo van Benjamin Herman of I concentrate on you waarin hij slechts begeleid werd door Renier Baas op gitaar. Baas speelde voor het eerst in de begeleidingsband en verving Jesse van Ruller en deed dat met verve. Hij kreeg behoorlijk de ruimte om te soleren en schakelde moeiteloos van snelle beboplijntjes naar gevoelig akkoordenwerk.

Teeuwens begeleidingsband is niet de minste. Onder aanvoering van Benjamin Herman, schikten Rienier Baas (gitaar), Ruben Hein (piano), Joost Kroon (drums) en Kasper Kalf (bas) zich in een dienende rol maar trokken stevig van leer in een aantal nummers waar Teeuwen even pauze nam of in de steviger, rhythm and blues vertolkingen van I got a woman en Route 66.

Natuurlijk was het wachten op de grap, de sketch of het typetje van de cabaretier. Gelukkig liet Teeuwen dat achterwege en concentreerde zich op de uitvoering van de songs. Tenminste, tot voor de toegift. Daarna, 'kom op jongens, ze vinden het mooi, Godzijdank', werd het losser. In een setje eigen geschreven nummers, waaronder Hardware Store, de Engelstalige versie van het welbekende liedje Snelkookpan, kreeg hij de lachers snel op zijn hand met absurde woordgrappen. Tevens was het toen gedaan met het 'crooner' repertoire en kwamen enkele spitsvondige jazzthema's voorbij.

Gabriel Rios met Jef Neve en Kobe Proesmans
"Elkaars songs helemaal uitkleden en in hun naakte essentie spelen", dat is wat Gabriel Rios in zijn samenwerking met pianist Jef Neve en percussionist Kobe Proesmans nastreeft. Op de slotavond van het Nazomerfestival konden meer dan 800 bezoekers het resultaat daarvan ervaren.

Na Baby lone star, een fluistersong met minimale instrumentatie, kwam meteen de Hendrix klassieker Voodoo Chile voorbij. Rios ervaart dit nummer niet als een cover maar als een melodie die zo natuurlijk aanvoelt dat hij praktisch aan kwam waaien, zo zei hij al eens. Ontdaan van de gierende elektrische gitaar en wahwah effecten zo kenmerkend voor Jimi Hendrix en slechts ondersteund door een enkele pulserende basnoot op piano en minimale akkoorden, zong Rios het nummer, gevoelig en meeslepend.

Op de setlijst stonden een aantal nummers van zijn debuutalbum Ghostboy uit 2004 en zijn meest recente cd Angelhead. Op die albums wordt de aanstekelijke mix van pop, latin, soul en hiphop vaak voorzien van een stevige beat, uitgebreide arrangementen, koortjes en effecten. Daaronder schuilen meestal verrassend simpele melodielijnen. Die neemt Rios dan ook als uitgangspunt voor de uitvoering van zijn nummers met het trio.

Een mooi voorbeeld is Angelhead. Proesman tokkelde op viool de begeleiding en Neve ondersteunde die licht. Wat overbleef was een prachtige, haast muziekdoosachtige uitvoering van het liedje. Naast overige nummers van Rios' cd's zoals I’m gonna die tonight en For the Wolves - vreemd genoeg bleef zijn hit Broad Daylight achterwege - speelde het trio een aantal Puertoricaanse liedjes. Uit Rios' introducties bleek dat het hier, ondanks de soms swingende latin-ritmes, veelal tragische thema's betrof. Ook dat gevoel kan de Belgische Puertoricaan moeiteloos overbrengen. Hij is een begenadigd zanger en zingt soepel, ietwat hoog, zuiver en innemend ook als hij sporadisch een nummer alleen speelt zonder begeleiding van Neve en Proesmans.

Pianist Jef Neve - de jeune premier van de Belgische jazz die de best verkopende jazzplaten in België maakt - speelde vorig jaar al op Nazomerfestival met zijn eigen trio. Bij Rios heeft hij een voornamelijk dienende rol. Zijn beheerste pianospel, waarbij hij meer dan eens tokkelde op de snaren in de klankkast, ging van ingehouden, meeslepend, naar snel en krachtig. Het repertoire bevatte één door hem geschreven nummer. Neve imponeerde met een lange solo waarbij hij improviseerde over een klassiek aandoend thema dat hij langzaam uitbouwde tot een betoverend stuk dat bij vlagen deed denken aan Esbjörn Svensson.

Leslie Nielsen
Na Gabriel Rios trad Leslie Nielsen aan. Dit trio bestaat sinds 2003, stond in 2004 al in het voorprogramma van Van Dik Hout, speelde in 2006 op het North Sea Jazz festival en Roy Hargrove jamde al eens met het gezelschap.

Leslie Nielsen bestaat uit Hammond organist Niels van der Spee, gitarist Bas van der Wal en drummer Salle de Jong. Die laatste speelde een soort thuiswedstrijd want oorspronkelijk afkomstig uit Goes. Enthousiast kondigde hij de bandleden en enkele nummers aan maar ging telkens snel weer naar zijn drumkit  "want we hebben maar een uur".

Inspiratiebronnen voor de eigen composities zijn onder andere Stevie Wonder en Michael Jackson maar vooral het avant-garde jazztrio Medeski Martin and Woods (MMW). Excentriek zoals het bij MMW kan zijn werd het niet in Middelburg. Dat kwam deels door de line-up. De band werd namelijk aangevuld met trompettist Rob van de Wouw, MC Pax en DJ Optimus. Leslie Nielsen bracht een set zeer strakke en swingende organ-based jazzfunk. Het geluid en de composities doen denken aan bijvoorbeeld Soulive en RH Factor (Roy Hargrove). Kenmerkend zijn de ritmisch complexe breaks en basdrumpatronen van De Jong en natuurlijk het geluid van het Hammond orgel.

Hammond organist Niels van der Spee, die les kreeg van onder andere Arno Krijger en Carlo de Wijs, speelt niet op de traditionele manier bas met de voetpedalen. Hij gebruikt daarvoor zijn linkerhand en een eigen (midi)systeem met bassounds die hij uit een laptop laadt. Zo kan hij sneller spelen dan met de voetpedalen en dat past beter bij hun funky inslag. In Middelburg liet hij dat deels achterwege omdat bij enkele nummers, op bas, 5-VWO-leerling Dennis Nootebaart meespeelde. Het Nazomerfestival moedigt optredende artiesten namelijk aan om jong talent, uit de regio, zich aan het publiek te laten presenteren.

Rapper Pax lichtte nog eens toe waar de kracht van echte hiphop lag: 'De meeste mensen zien in hiphop alleen gevaarlijke gasten maar de kern van hiphop draait om een goede beat. Dus DJ Optimus besteedt uren en uren met het zoeken naar goede platen om een beat te creëren. Heeft hij die dan maken we een melodie of rap die past bij het ritme van de beat. Dat ontstaat uit improvisatie, door de muzikanten of rappers, en dan nog is er ruimte voor free-style'. Dat laatste bracht hij vervolgens in de praktijk door ter plekke een rap te improviseren over wat hij zoal tegenkwam in het publiek.

• Websites: Nazomerfestival - Gabriel Rios - Jef Neve - Leslie Nielsen