Twee generaties rasimprovisatoren brengen rock zonder gitaren CONCERTRECENSIE. Peter Brotzmann, Toshinori Kondo, Massimo Pupillo, Paal Nilssen-Love, Bimhuis, 6 september
beeld: Thomas Huisman
door: Tim Sprangers
Via een enkele knipoog naar elkaar begon het concert van twee generaties freejazz-iconen. Geen inleiding naar het publiek. Geen overbodige informatie. Vanaf de eerste toon barste een geluidsbombardement los, die pas na een dik anderhalf uur werd beëindigd. Een knetterhard optreden zónder gitaren.
Toshinori Kondo, Peter Brotzmann en Paal Nilssen-Love in Bimhuis
Al sinds de jaren tachtig staan de Duitser Peter Brotzmann en de Japanse trompetist Toshinori Kondo gezamenlijk op de planken. Het decennium daarna speelden zij in ‘Die Like A Dog Quartet’, gewijd aan de legendarische freejazz saxofonist Albert Ayler. Zij deelden hun kennis en ervaring in het Bimhuis met de onbezonnen drummer Paal Nilssen-Love en de jonge punkbassist Massimo Pupillo. De laatste twee zijn thuis in de freejazz omlijst met een rand van rock en noise. Het was aardig om te aanschouwen: twee leeftijdsgroepen met andere invloeden, maar met dezelfde machtige dosis energie.
De vier muzikanten bewezen dat een goed en creatief rockoptreden ook zonder de gitaar kan plaatsvinden. Brotzmann blinkt uit in zijn woeste uithalen die zich gevarieerd herhalen in het tempo van een onrustige ademhaling. Eigenlijk ging dit het gehele concert door, zonder te vervelen. De eindeloze kracht die bij elke uithaal zonder identieke terugkeer ontspoot, leek grenzeloos te zijn. In combinatie met de soms rustig en dan weer compleet chaotische Toshinori ontstond een overladen bolwerk van geluiden. De trompettist had een indrukwekkende effectenbak naast zich, waarmee hij aan de hand van hoge en zweverige tonen het groepsgeluid ruimtelijker maakte. Anderzijds kan de Japanner ook via afschrikwekkende krijsen niet alleen interactieve spelletjes spelen met zijn collegablazer, maar ook de geluidswal die Brotzmann produceerde, nog verder versterken.
Elektrisch bassist Pupilli is voornamelijk bekend van de punk, noise en free-jazzgroep ‘Zu’. De Italiaan speelt strak en degelijk, maar immer vol pit. Voornamelijk tijdens de grote groepsexplosies was duidelijk te horen dat hij het kwartet gewelddadig bleef voortstuwen. Deze momenten vormden voor de Noor Nillsen-Love aanleiding om zijn nauwe beheersing van de drums te verlaten voor een ongeremde paniek. Zijn onstuimige stijl zal je nooit in slaap kunnen laten sussen; de avonturen van Nilssen-Love blijven verrassend en zelf sensationeel.
De verontrusting vormde, zoals vaker bij freejazzconcerten op zaterdag in het Bimhuis, reden voor de nodige toehoorders zichzelf te haasten naar de uitgang van de zaal. Namens het grootste deel van het publiek echter, ontstond na afloop een minutenlang applaus en gejoel. Het applaus volgde op een wilde sprong van de 67-jarige Brotzmann waarmee het concert net zo plotseling werd afgebroken als dat het begon. Pas toen had het publiek de mogelijkheid even met de ogen te knipperen.
© Jazzenzo 2010