Het Zapp String Quartet met Jasper le Clercq (l) en Oene van Geel (archiefbeeld)

Net als bij een goede film of boek zie je beelden die nooit zijn vertoond. Ook het Zapp Strijkkwartet verstaat deze kunst. Je ‘hoort’ een volledige jazzbezetting. In ‘La Blues’ roept cellist Emile Visser het geluid van brushes op door met zijn strijkstok langs de zijkant van zijn cello te strijken en tegelijk met zijn andere hand over het bovenblad te wrijven. De violen worden regelmatig op schoot geplaatst en gebruikt als gitaar, banjo, percussie, zelfs als wasbord. Vissers cello gromt dan als een contrabas. Zelfs de vloer van theater Provadja krijgt onbedoeld de functie van bassdrum, als de vier leden in sommige ongelooflijk funky stukken met hun voeten meestampen.

Als strijkkwartet heeft Zapp wel degelijk de attitude van een jazzformatie. Met zijn improvisaties, thema’s en spelbeheersing, klinkt het puur, sensueel, rauw, avontuurlijk, vol soul en funky. Energie en speellust stralen van de leden af. De kracht van Zapp zit hem in de overtuiging. Samen vormen de leden een jazzformatie, samen zijn ze een funkband.

Het nieuwe stuk van violist Jasper le Clerq heet ‘Tranespotting’ en verwijst ondubbelzinnig naar tenorsaxofonist John Coltrane. Coltrane op viool. Heavy. De bladmuziek op de lessenaars wordt enkel gebruikt als geheugensteuntje bij de moeilijke passages; de vier Zapp-leden hebben constant oogcontact. Wie gaat wat doen? Violist Friedmar Hitzer vecht soms een ouderwetse battle uit met Le Clerq. En zoals het hoort, is iedereen winnaar.

Met humor in de aankondigingen houdt Zapp de avond met soms zeer complexe stukken fris. Tijdens het spel wordt er zelfs hardop gelachen. Alviolist Oene van Geel zingt een paar keer binnensmonds met zijn solo mee.

Een groot deel van het programma ‘Peculiar’ bestaat uit werk van de onlangs verschenen gelijknamige cd. Hierop zijn stukken te vinden van onder andere John Scofield (‘Why Nogales?’ en ‘Peculiar’), Gene Dinovi (‘La Blues’) en eigen composities (‘Picasso & Lump’ en ‘Jelly’). Zapp vraagt wel wat van zijn publiek. De eerste set heeft een vrolijke en uitbundige sfeer, maar set twee heeft al meer gecompliceerde gedeeltes in zich. Soms is het opletten geblazen.

Zapp is nog lang niet uitgestreken. Met eigen werk en een schat aan jazzmateriaal zijn er nog vele grenzen te verleggen in stijl én op instrument. Het meer gepolijste Amerikaanse Turtle Island Quartet heeft ‘A Love Supreme’ van Coltrane op zijn repertoire staan. Misschien wil Zapp zich eens wagen aan het Mingus-repertoire? 

• Zapp String Quartet