Madonna
Bijzonder is het dat de bekende Belgische saxofonist Robin Verheyen een verbintenis is aangegaan met het fameuze Goeyvaerts String Trio, dat een stevige reputatie heeft in de klassieke wereld. Inmiddels zijn er op Challenge Records een tweetal albums verschenen die gebaseerd zijn op historische schilderijen. Geïnspireerd door ‘Madonna omringd door cherubijnen en serafijnen’, dat uit 1452 dateert en in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen hangt, schreef Verheyen een achttal stukken. In dit geval gaat het om de rechterkant van een tweeluik waarvan het linkerdeel in Berlijn hangt. Op het Antwerpse luik is ‘Maria Lactans’ te zien en op het Berlijnse deel de opdrachtgever van het kunstwerk en zijn beschermheilige. Verheyen’s productie vormt een min of meer aaneengesloten suite met de titel ‘Blues, Reds and Other Songs’.

Polyfonie
De kleuren rood en blauw zijn dominant in het ‘Madonna’ schilderij en dit heeft Verheyen proberen over te brengen in de diverse lagen van zijn muziek. Hij laat zich inspireren door de muzikale harmonieën van de ontluikende renaissance met diverse citaten - onder meer uit de hymne ‘Ave Maris Stella’ - canontechnieken en de faux bourdon (letterlijk ‘valse bas’) componeertechniek, zoals die gebruikt werd door de Vlaams-Nederlandse polyfonist Guillaume Dufay. Een schilderij is opgebouwd met een harmonie tussen horizontaal en verticaal en de suggestie van diepte. Verheyen probeert dit effect muzikaal te suggereren door middel van een polyfonische aanpak, waarin de stemmen van het ensemble schakelen tussen voor- en achtergrond. 

Andere oren
Afwisselend horen we hem soepel improviseren op sopraan- en tenorsaxofoon, waarbij het Goeyvarts Trio en pianist Marc Copland een min of meer sturende rol vervullen. Het is even wennen want je moet luisteren met andere oren dan naar actuele muziek, waarin de focus meestal ligt op een herkenbare melodie en de meest prominente stem. Als je ervoor open staat, maak je kennis met een onverwachte en verrassende muzikale beleving.


Robin Verheyen, Robyn Schulkowsky & Goeyvaerts String Trio - Jakob’s Mirror
bezetting: Robin Verheyen, tenor- en sopraansaxofoon, Robyn Schulkowsky percussie. Goeyvaerts String Trio: Fedra Coppens viool, Ana Sofia Sousa altviool en Pieter Stas cello.
opgenomen: september 2023, Studio De Warande, Turnhout.
uitgebracht: oktober 2025
label: Challenge Records        
aantal stukken:13
tijdsduur: 71’39
website: robinverheyen.be - stringtrio.net - challengerecords.com


Vervolg
In Verheyens vervolgalbum ‘Jakob’s Mirror’ staat het werk van de in Rotterdam geboren Jakob Smits (1855-1928) centraal. Deze schilder vestigde zich later in de Belgische Kempen en legde daar het licht en de landschappen op een buitengewoon persoonlijke manier vast. Een zekere dromerigheid kenmerkt zijn oeuvre. Veel kopieën van zijn werk hangen in de Albers Foundation in Connecticut. Verheyen heeft daar geruime tijd doorgebracht tussen de afbeeldingen voor een onderzoek naar zijn eigen identiteit en zijn verbondenheid met de werken van Smits. Gelijktijdig luisterde hij veel naar Vlaamse volksmuziek, waarvan ook een voorbeeld opgenomen is op ‘Jakob’s Mirror’.

Geslaagde verbintenis 
De uit dertien delen bestaande productie heeft enigszins een meditatief karakter, die een weergave vormt van Verheyens zelfonderzoek. Net zoals bij ‘Blues Reds & Other Songs’ heeft het geheel een suite-achtig karakter. Ook horen we de leider afwisselend op sopraan- en tenorsaxofoon. Zijn verfijnde toon mengt naadloos met de subtiele klank van de strijkers. Opvallend is de rol van percussionist Robyn Schulkowsky, die met zijn alerte speelwijze de muziek op de juiste momenten van een spannend laagje voorziet. Hier en daar schuurt de muziek stevig, zoals we dat gewend zijn vanuit de hedendaagse praktijk. 

Zowel Verheyens ‘Blues Reds & Other Songs’ als ‘Jakob’s Mirror’ vormen gedurfde en uitermate spannende experimenten van internationaal niveau: een geslaagde verbintenis tussen jazz en klassiek. 

Beluister Blues, Reds & Other Songs for Madonna.

Beluister Jakob’s Mirror.