3 okt - Zo'n 250 culturele instellingen uit Nederland en België boycotten Israëlische kunstorganisaties vanwege het genocidale geweld van Israël tegen Palestijnen in Gaza en de bezetting van de Westoever. Onder hen bevinden zich TivoliVredenburg en festival November Music.
Gaza, februari 2025.
Foto © Jaber Jehad Badwan.
Zijlijn
Naast TivoliVredenburg en November Music behoren ook Tin Men & The Telephone, Theater Oostpool in Arnhem en het Nederlands Theater Festival in Amsterdam tot de deelnemers die Israël boycotten. Op individuele titel hebben ongeveer 750 makers uit de creatieve sector zich aangesloten. Zij verklaren 'niet langer aan de zijlijn te blijven staan terwijl er oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en een door alle gezaghebbende instituties erkende genocide op het Palestijnse volk plaatsvinden.'
In de Volkskrant van vandaag benadrukt Jeroen Bartelse, directeur van TivoliVredenburg, dat het 'nadrukkelijk niet de bedoeling is om individuele Israëlische kunstenaars, musici, schrijvers of theatermakers om hun afkomst te boycotten. Samenwerking met hen blijft mogelijk. Dat is voor ons heel belangrijk.' Bartels die ook voorzitter van belangenorganisatie Kunsten '92 is, voegt daaraan toe: ‘Kunstenaars, musici en andere makers spelen vaak een cruciale rol bij maatschappelijke veranderingen en daarin wil je ze niet dwarsbomen.’
Initiatief
De opmars tot een boycot kwam drie weken geleden op gang en is afkomstig uit de theaterwereld. Een van de initiatiefnemers is theatercriticus Marijn Lems. In dagblad Trouw zegt Lems dat de boycot onderdeel is van een bredere internationale beweging. 'Wij sluiten hiermee aan bij initiatieven als No Music for Genocide en de boycot door acteurs. Wij willen iets op gang brengen dat een sportieve, economische, academische en politieke boycot dichterbij brengt.' Sommigen kunstenaars sloten zich eerder al aan bij de Rode Lijn-demonstraties. Onlangs besloot AVROTROS af te zien van Nederlandse deelname aan het songfestival als Israël mee doet.
De initiatiefnemers verwijzen ook naar de boycot van Zuid-Afrika, die eraan bijdroeg dat het apartheidsbeleid van dat land ineenstortte.
Symbolisch
De culturele boycot is 'een druppel op een gloeiende plaat', zegt Bartelse van TivoliVredenburg in de Volkskrant. 'Maar symbolisch heeft het wel kracht, denken wij. Het gaat door het hart van een land dat zich met Europa verbonden voelt en hopelijk zet het daarom iets in beweging.’
Yuri Honing
Ook in 2013 had Israël te maken met een (internationale) culturele boycot van alle door de Israëlische regering gesponsorde culturele evenementen, waaronder het Red Sea Jazz Festival in Eilat. Het leverde Yuri Honing, die nauwe banden heeft met het Midden-Oosten, veel kritiek op van Palestijnse bevrijdingsorganisaties toen hij weigerde zijn optreden op het festival te annuleren. Destijds zei Honing dat zijn muziek apolitiek is en vooral een middel om mensen samen te brengen en wees hij naar omliggende landen waar ook mensenrechten worden geschonden.