Michael Moore en de kunst van het luisteren 3 CD-RECENSIES Nu zien maar liefst drie cd’s het levenslicht: ‘Sanctuary’ met de NDR Bigband, ‘Cretan Dialogues’ met zijn kwartet en ‘Slips’ met Hemingway en contrabassist Barre Phillips.
door: Cyriel PluimakersThe NDR Bigband with Michael Moore – Sanctuary
bezetting: Michael Moore saxofoons; NDR Bigband*
opgenomen: 14 tot 18 januari 2019, NDR Studio 1, Hamburg
uitgebracht: januari 2020
label: Ramboy
aantal stukken: 10
tijdsduur: 64’44
website: www.ramboyrecordings.com
Het is alweer bijna vier jaar geleden dat altsaxofonist en klarinettist Michael Moore een aantal albums uitbracht. Met zijn toenmalige kwartet zorgde hij in 2014 voor een tweetal toonaangevende producties: ‘ Live in Chicago’ en ‘FELIX Quartet’. Inmiddels is drummer Michael Vatcher weer terug naar de Verenigde Staten en heeft de in Zwitserland woonachtige Gerry Hemingway zijn positie ingenomen, een slagwerker waarmee hij in het verleden al veel heeft samengewerkt.
Bigband
Nooit eerder verzorgde Moore een bigband productie. Op uitnodiging van Marcio Doctor, percussionist van de NDR Bigband, heeft hij zich op dit nieuwe avontuur gestort met een subliem klinkend resultaat. Voor Moore opent zich een geheel nieuwe klankwereld waarvan hij gretig gebruik maakt. Bestaande composities heeft hij omgewerkt voor dit orkest en twee arrangementen van Henk Meutgeert kenden eerder een uitvoering door het Jazz Orchestra of the Concertgebouw. Verder heeft hij twee nummers opnieuw laten toonzetten door Christian Elssäser en Frank Carlberg.
Het album opent met een medley van twee stukken die Moore eerder schreef voor zijn Fragile Quartet: ‘Sweet Briar’ en ‘Southwesterley’. De leider neemt je eerst mee met zijn dromerige klarinetgeluid om vervolgens ruimte te geven aan de subtiele altsaxofoon. Moore zorgt voor een mooi open arrangement, maar in ‘Igor’ – vernoemd naar Igor Stawinsky – horen we meer zijn weerbarstige. Meutgeert heeft het arrangement voor het weldadige ‘Anomalous Soul’ geschreven en eveneens voor het meer agressieve ‘Shotgun Wedding’. Het verfijnde arrangement van ‘Brunheiras’ is afkomstig van Christian Elsasser, maar hier wordt de droom wreed verstoord door de gemeen uitpakkende gitaar van Sandra Hempel. Bijna goddelijk is de altsaxofoonsolo van Moore in ‘Odin’. Een ander hoogtepunt is het countryachtige ‘Trouble House’, waarin de leider een ode brengt aan zijn Amerikaanse roots.Michael Moore Fragile Quartet - Cretan Dialogues
bezetting: Michel Moore altsaxofoon klarinet basklarinet en melodica; Harmen Fraanje piano; Clemens van der Feen contrabas; Gerry Hemingway drums en percussie
opgenomen: 13 en 14 februari 2019, Splendor Amsterdam
uitgebracht: januari 2020
label: Ramboy
aantal stukken: 14
tijdsduur: 55’03
Nieuw
Van een geheel andere signatuur is ‘Cretan Dialogues’ waarin we Moore alle mogelijke nuances van het subtiele horen verkennen. Hemingway vormt met zijn kleurrijke en fantasievolle spel een nieuw element in het Fragile Quartet. De stukken op dit album zijn over het algemeen kort gehouden. De productie telt ook een tweetal suites, die telkens uit drie delen bestaan: ‘Cretan Dialogues #1 en #2’. Met Harmen Fraanje en Clemens van der Feen heeft Moore in de loop der jaren een intense samenwerking gecreëerd. Beiden gaan naadloos mee in Moore zijn thema’s en improvisaties, met licht percussief pianospel en een zachte puls van de contrabas. Op kousenvoeten wandelt Moore door zijn composities, met een resultaat dat qua dynamiek eerder aan klassieke kamermuziek doet denken dan aan een jazzensemble.
De wals ‘Eugenia Uniflora’ roept onmiskenbaar referenties op aan zangvogels die de lente inluiden en ‘Content’ is een hommage aan fotograaf ‘Saul Leiter’ die pas na zijn dood de erkenning kreeg die hij verdiende. Een ander eerbewijs brengt hij in ‘Klee’ met een improvisatie waarin hij de beeldend kunstenaar tot leven lijkt te willen wekken. ‘Rola-Turca’ is de naam van een Portugese duivensoort en Moore imiteert het kenmerkende koeren op zijn klarinet. Hemingway, Phillips & Moore – Slips
bezetting: Michael Moore altsaxofoon, klarinet, basklarinet en fluit; Barre Phillips contrabas; Gerry Hemingway drums en percussie
opgenomen: 9 maart 2019, Splendor Amsterdam
uitgebracht: januari 2020
label: Ramboy
aantal stukken: 4
tijdsduur: 60’05
Improvisatie
Het moet een artistieke droom van Moore geweest zijn om te spelen met Barre Phillips (1934), een van de vernieuwers van de contrabas en een pionier van de vrije improvisatiemuziek. De uit Amerika afkomstige Phillips mag gerust een veteraan genoemd worden en woont al jaren in Zuid-Frankrijk. Samen met drummer Hemingway gaat Moore een open gesprek aan zonder echt basismateriaal: een ontmoeting van drie grootheden waarvan de uitkomst onbekend is. Met veel gevoel voor nuance timing verkennen de drie musici elkaars ideeën, waarbij de kunst van het luisteren de belangrijkste leidraad vormt. Als luisteraar ben je onderdeel van een scheppingsproces waarin het gaat om kleine bewegingen en waarin het grote gebaar achterwege blijft. De musici dagen elkaar voorzichtig uit, maken kleine sprongen vooruit of opzij met hier en daar een uitschieter.
Vier lange improvisaties telt het album ‘Slips’, waarbij de eerste meer dan 23 minuten duurt en de kortste bijna 10. Het bijzondere is dat het resultaat, terwijl de drie musici voortdurend de grenzen van de tonaliteit verkennen, toch goed te volgen blijft en zelfs als mooi gedefinieerd mag worden. Zelden gingen artistiek avontuur en esthetiek zo met elkaar hand in hand.
‘Sanctuary’, ‘Cretan Dialogues’ en ‘Slips’ vormen een staalkaart van Moore zijn bijna verbijsterende veelzijdigheid. Een musicus die verder gaat waar de creativiteit van veel anderen ophoudt.
*bezetting NDR Bigband: Felix Meyer, Ingolf Burkhardt, Claus Stötter en Sebastian Stein trompet en flugelhorn; Dan Gottshall, Klaus Heidenreich en Stefan Lotterman trombone; Fiete Felsch klarinet en altsaxofoon; Peter Bolte fluit en altsaxofoon; Gabriel Coburger en Konstantin Herleinsberger klarinet en tenorsaxofoon; Luigi Grasso barinsaxofoon; Sandra Hempel gitaar; Florian Weber piano; Ingmar Heller contrabas; Tom Rainey drums.
© Jazzenzo 2010