2 CD-RECENSIES
door: Cyriel Pluimakers

Mete Erker Trio
bezetting: Mete Erker saxofoons, Johan Plomp contrabas, Makki van Engelen drums
opgenomen: juni 2015, Stella by Starlight, Arnhem
uitgebracht: december 2016
label: Sympathetic Vibrations Records
aantal stukken: 9
tijdsduur: 66’20
website: www.mete.nl




Vlak na elkaar zagen een tweetal cd’s van de in Arnhem wonende saxofonist Mete Erker (1971) het licht: een in Hongarije gemaakte opname met Estafest en een live productie in eigen beheer.

Erker staat al heel wat jaren op het podium, maar is eigenlijk steeds onderbelicht gebleven. Met name als tenorsaxofonist beschikt hij over een prachtig warm geluid en een sterke drive. Zijn spel is afwisselend lyrisch en rauw en beïnvloed door de grote vernieuwers uit de jaren ’60. 

Waar zijn generatiegenoten regelmatig op televisie te zien zijn, lijkt Erker zich het liefst terug te trekken in zijn oefenruimte. Veel succes heeft hij met het aanstekelijke Artvark Saxofoonkwartet. De afgelopen jaren speelde hij ook een belangrijke muzikale rol in de New Cool Collective, Conny Jansen Danst, Beef en het Asko Schönberg Ensemble. Ook trad hij op met internationale toppers als Peter Erskine, David Liebman, Dudu Ndiaye Rose en Winston Mankuku. Kortom, zijn collega’s weten hem zeker te vinden.

Live
Met zijn trio maakte hij in juni 2015 een live-opname in het Arnhemse eetcafé Stella by Starlight, een uitstekende gelegenheid voor een ongedwongen setting. Losheid kenmerkt de improvisaties en de repertoirekeuze. De cd start met Carla Bley’s ‘Ida Lupino’, een stuk vol melancholie, om vervolgens muzikaal vuurwerk te laten horen in ‘Greetings to Idris’, een compositie van Pharoah Sanders. Een uitvoering die klinkt als een ode aan de grootmeester, want als Erker iets van hem geërfd heeft dan is het wel zijn spiritualiteit. Het geluid op zijn tenorsaxofoon is majestueus en de improvisatie klinkt als een gebed. Weinig collega’s bereiken een dergelijke diepgang. 

Een pluim verdient ook de ritmesectie met het stuwende slagwerk van Makki van Engelen en de stevige contrabas van Johan Plomp. Het spel van Van Engelen klinkt als een uitbundig hommage aan de legendarische Idris Muhammed (1939-2014), misschien wel de jazzdrummer met de mooiste beat. Bjørk’s ‘Oceania’ wordt in een intense improvisatie van Erker omgebogen tot een fraaie jazzballad, vol diepgang. Als iets deze live productie kenmerkt is het wel een informeel karakter, muziek als een geslaagde repetitie waarin alles op zijn plek valt. Geen opgefokt studio-gedoe. 

De spirituele kant van Erker wordt opnieuw uitgelicht in ‘Mendoza’, een fraaie compositie van zijn collega Jeroen van Vliet. In de laatste stukken ‘Mamita Rica’, een swingende calypso, en de meeslepende ‘Mediocre Blues’ geeft Erker nog even vol gas en bewijst hij definitief dat hij van alle Nederlandse tenorsaxofonisten misschien wel de meest heavy cat is. 



Estafest - Bayachrimae
bezetting: Oene van Geel viool en cajon, Mete Erker saxofoons, Anton Goudsmit gitaar, Jeroen van Vliet piano
opgenomen: 1-3 september 2016, BMC’s Concert Hall en BMC’s Jazz Club
uitgebracht: januari 2017
label: BMC
aantal stukken: 14
tijdsduur: 53’13
website: www.estafest.com - www.bmcrecords.hu



Ligt in zijn trio de nadruk op rauwheid en spontaniteit, bij Estafest is de focus gericht op verfijnde improvisaties. Omringd door toppers als violist Oene van Geel, gitarist Anton Goudsmit en pianist Jeroen van Vliet zoekt Erker de grenzen op. Muziek die vaak breekbaar is en wonderschoon, waarbij de ensembleleden elkaar aftasten en op zoek gaan naar samenklanken die nooit eerder te horen waren. De kracht van de nuance speelt een hoofdrol bij Estafest.

De grote gebaren die Erker in zijn trio maakt blijven achterwege. De composities en improvisaties vormen miniaturen, met vaak minimalistische uitgangspunten, zoals een eenvoudig ritmisch motiefje in ‘Ornette’s Clockwork’, een gitaarlick in de titeltrack ‘Bayachrimae’ of een simpel deuntje als ‘Cookies’. De vernieuwende jazzpianist Craig Taborn krijgt een hommage toebedeeld in ‘Taborn’.

‘Bayachrimae’ vormt alweer het derde album van Estafest en in zekere zin het meest geslaagde. De vier musici kennen elkaar inmiddels van haver tot gort en improviseren is een zesde zintuig geworden. Ze denken, voelen en improviseren op hetzelfde niveau, lopen elkaar nooit voor de voeten, maar scheppen een ruimte waarvan de mogelijkheden grenzeloos zijn. Heerlijk is het om Estafest volledig los te horen gaan in ‘Bright Light’, waarin huppelswing leidt tot feestelijke muzikale uitstapjes. 

Staalkaart
Het is boeiend om Erker op twee verschillende manieren aan het werk te horen. Naast de expressieve kant in zijn trio, is het minstens net zo interessant om te luisteren naar zijn introverte improvisaties bij Estafest. Beide cd-producties geven een staalkaart van het kunnen van deze bijzonder getalenteerde saxofonist. Het wordt absoluut tijd dat de misschien iets te bescheiden Erker wat meer voor het voetlicht komt.



 

Mete Erker Trio - Live
1. Greetings To Idris
2. Papillon
3. Mamita Rica

 

Estafest - Bayachrimae (compilatie)