Artikel geprint vanaf Jazzenzo.nl

Transition is jong, modern en kosmopolitisch

CONCERTRECENSIE. Transition Festival, TivoliVredenburg, Utrecht, 26 maart 2016
beeld: Ronald Rijntjes e.a.
door: Martijn van Geffen

‘Jazz is in beweging’, stond op de webpagina van het gloednieuwe jazzfestival Transition dat voor de eerste keer plaatsnam in de Utrechtse TivoliVredenburg. De programmering was dan ook erg modern. Kenmerkend was de weinige traditionele jazz en het diverse aanbod van jong nieuw talent die zich liet inspireren door verschillende uithoeken van de wereld. Een goede keuze want de zalen zaten goed vol, de sfeer zat er goed in en er was niets om niet te verlangen naar meer. De organisatie kondigde dan ook met trots een vervolg aan voor volgend jaar.

  
Avishai Cohen, Yuri Honing (© Brigitte Soffner) en de band van Gideon van Gelder op de eerste editie van Transition in TivoliVredenburg. 

Kosmopolitisme leek het thema, en de Nederlandse belichaming van kosmopolitische jazz heet Yuri Honing, die het festival opende. Arabische invloeden, een voorliefde voor Japan, geflirt met Monteverdi: Honing heeft door de jaren heen veel cultuur geabsorbeerd en dat hoor je terug. Samen met pianist Wolfert Brederode legt hij een ongedefinieerde lyrische laag neer terwijl contrabassist Gulli Gudmundsson en drummer Joost Lijbaart voor de nodige houvast zorgen. Deze tweedeling knarst wat resulteert in een mysterieuze intensiteit met een constante onduidelijkheid waar Honing precies heen wil, en dit gebeurt reflectief. Akkoorden lossen niet op, melodieën blijven zweven. ‘Verlangen’ heet dan ook het centrale thema van Honing’s hedendaagse muzikale praktijk, dat een goede opener bleek voor het festival. 

Lighthouse
Even later betrad een ander talent van Nederlandse bodem het podium: pianist Gideon van Gelder. Hoewel zijn solocarrière nog in de volle maak is, ondersteunde Van Gelder eerder Hans Teeuwen en speelde hij op het album ‘Campert’ van Benjamin Herman. Zijn soloproject ‘Lighthouse’ heeft de onconventionele bezetting van contrabas (Stefan Lievestro), drums (Jamie Peet), basklarinet (Joris Roelofs) en zang (Fridolijn van Poll). De melodieën kwamen vooral van Roelofs terwijl Van Poll’s inbreng een unieke mix van klankkleuren bracht. Even onconventioneel zijn Van Gelders composities met invloeden van gospel tot aan Braziliaanse muziek en vormen die ver verwijderd zijn van de typische standards. Van Gelder speelde zowel op de vleugel als op de Würlitzer met veel energie en virtuositeit. 

  
Avishai Cohen Trio, Boi Akih op Plein 5 van TivoliVredenburg en Robert Glasper Experiment in de Ronda.

Vluchteling
Een interessante naam in het programma was de Frans-Libanese zanger, componist en multi-instrumentalist Bachar Mar-Khalifé. Ooit zelf een vluchteling, maakte Mar-Khalifé een referentie naar de huidige vluchteling na een symbolische synthese van Arabische toonladders, (elektrische) pianoklanken, jazzy improvisaties en zelfs Chopin. Een luid applaus volgde. Opvallend was de achttienjarige drummer en percussionist Dogan Poyraz die het collectief kundig en creatief van ritmes voorzag. Zijn energieke inbreng gaf een extra boost aan het dynamische spel van Mar-Khalifé en basgitarist Aleksander Angelov. 

In de avond was de aandacht gericht op het Avishai Cohen Trio, dat een grote aanwinst bleek voor het festival. Nadat de Israëlisch-Amerikaanse contrabassist zijn naam had gevestigd in de band van Chick Corea, is hij vanaf het nieuwe millennium uitgegroeid tot één van de grootste namen in de internationale jazzwereld. Dit is niet voor niks. Naast dat Cohen heeft bijgedragen aan de emancipatie van de contrabas, heeft Cohen een uniek geluid ontwikkeld dat uit duizenden te herkennen is. Dit komt niet alleen door zijn eigen technische vernuft, maar vooral door het unieke samenspel met pianist Omri Mor en drummer Daniel Dor. Dit kwam in TivoliVredenburg wederom tot uiting. Met name Omri Mor viel te prijzen, en werd ook geprezen. Met zijn virtuositeit, creativiteit, agressiviteit en verfijndheid overtuigde Mor het publiek en liet hij horen tot één van de beste pianisten van zijn generatie te behoren. 

Transitie
Transition is jong, modern en kosmopolitisch, en onderscheidt zich daarmee van andere jazzfestivals. Jazz is een universele taal en het centrum daarvan bevindt zich niet langer in New York. Muzikaal talent dat uit verschillende hoeken van de wereld zijn inspiratie haalt en die met jazz fuseert. Transition, zoals de naam zegt, geeft een podium voor deze transitie in de jazzgeschiedenis, en dat pakte goed uit. Een succes.

Lees morgen ook het Transition-verslag van Cyriel Pluimakers op Jazzenzo. 


© Jazzenzo 2010