CONCERTRECENSIE. Trytone Dubbelplus: Spinifex Tuba Band, Umlaut Double Trio, Paradox Tilburg, 22 januari
beeld: Stef Mennens
door: Erno Elsinga
Contrast en samensmelting van stijlen, met gecomponeerde geïmproviseerde muziek. Het klinkt tegenstrijdig, maar toch vormden deze elementen de kern van het Trytone Dubbelplusconcert dat met de Spinifex Tuba Band en het Umlaut Double Trio in vijf dagen langs vier podia trok. 
Trytone Dubbelplusconcert 2010 in Paradox met gitarist Marc Ducret van Umlaut Double Trio. Trombonist Joost Buis en Ned McGowan, hier te zien met zijn contrabasdwarsfluit, van de Spinifex Tuba Band.
Het contrast uitte zich vooral in de samenstelling van de ensembles. De bezetting van de akoestische achtkoppige, voornamelijk uit blazers bestaande Spinifex Tuba Band stond haaks op die van het Umlaut Double Trio dat met twee gitaristen en evenzoveel toetsenisten plus slagwerker het podium beklom. De ensembles ontmoetten elkaar in een afsluitende derde set voor een gezamenlijk project, nadat in twee afzonderlijke sets werd gespeeld.
De Spinifex Tuba Band onder leiding van trompettist Gijs Levelt en rietblazer Tobias Klein opende de avond overrompelend. In een mix van klassiek, impro, jazz, eigentijds, vleugjes klezmer en bigband, en oosterse ritmes wervelde de muziek zich langs allerlei spanningsbogen. Dat gebeurde niet alleen collectief onder de stuwende ritmen van de tubaïsten Axel Schappert en Pascal Rousseau en slagwerker Gerri Jäger, maar ook in sublieme duetten. Zoals accordeonist Theo van Tol en fluitist Ned McGowan op adembenemende wijze demonstreerden, waarbij Van Tol één langgerekte hoge toon uit zijn instrument blies, waarover McGowan uit zijn imponerende (twee meter hoge) contrabasdwarsfluit diepe en donkere tonen spreidde. Bijzonder fraai, evenals de duels tussen de trompet van Levelt en de klarinet van Klein. Spinifex ontpopte zich als een hecht collectief, dat moeiteloos schakelde van ingetogen speels naar euforische ‘samenzang’. 
Spinifex Tuba Band (m). Slagwerker Emmanuel Scarpa en gitarist Fred Poncet van Umlaut Double Trio.
Hoewel er wel degelijk geïmproviseerd werd, stond de compositie bij beide groepen centraal. Dat viel pas echt op tijdens het optreden van het Umlaut Double Trio onder leiding van de voormalige punkrockdrummer Emmanuel Scarpa. De twee samengevoegde trio’s met Scarpa als dirigerend middelpunt en met de superbe gitarist Marc Ducret in de gelederen, overrompelden het publiek aanvankelijk met bombastische rock. Afgewisseld met verstilde passages waarin gecomponeerde solo’s lagen opgeslagen. Dat laatste was jammer. Het kwam de levendigheid niet ten goede en werkte op den duur voorspelbaarheid in de hand. Hoewel de ongetemde gitaarsolo’s van Ducret – wanneer hij sporadisch de meterslange bladmuziek verliet – hoogstandjes bleken.
Verrassend was de derde set, waarin alle deze avond gepeelde stijlen samenvloeiden tijdens een gezamenlijk uitgevoerd project, met voor de gelegenheid geschreven stukken van onder meer Tobias Klein en Ned McGowan. Opmerkelijk bleek de eenheid, terwijl beide groepen binnen hun eigen muzikale idioom bleven. Harmonieuze kakafonie mondde uit in verstilling, of in Umlaut-rock, of in spacey klankvelden. Dan weer kaapte Spinifex de muziek, dan weer Umlaut. En hoewel het contrast soms groot was, bleef het dertienkoppige gezelschap moeiteloos in balans en werden grenzen opgezocht. Vervreemdend was het bij gelegenheid, enerverend was het zeker.
Bezetting Spinifex Tuba Band: Ned McGowan – (contrabas)dwarsfluit, Gijs Levelt – trompet, Tobias Klein – altsaxofoon, klarinetten, Joost Buis – trombone , Axel Schappert – tuba, Pascal Rousseau – tuba, Theo van Tol – accordeon, Gerri Jäger – drums.
Bezetting Umlaut Double Trio: Emmanuel Scarpa – drums, Fred Poncet – gitaar, Marc Ducret – gitaar, Fred Escoffier – keyboards, Antonin Rayon – Hammond B3, clavinet