Wordt de toekomst van jazz muziek met de kurk op de fles? COLUMN Er kwam een discussie van tussen voor- en tegenstanders. Het sop was de kool niet waard en inmiddels is het allang weer rustig in het land van de klassieke muziek. Maar wee jullie, liefhebbers van jazz, want binnen deze stroming heeft zich inmiddels een dergelijk blijk van arrogantie al voorgedaan. Daarvan moest een volgepakt muziekpodium Paradox in Tilburg vrijdagavond noodgedwongen getuige zijn. Leider Avishai Cohen had bij de dagelijkse leiding van Paradox afgedwongen dat tijdens het concert van zijn gelijknamige trio de bar gesloten moest zijn. -
door: Rinus van der Heijden
Wat een ongelooflijk staaltje van kleinburgerlijke truttigheid was dat toen zo’n jaar of tien geleden dirigenten van klassieke orkesten verordonneerden, dat het publiek in hun concertzalen niet meer mocht kuchen of hoesten. Met in hun kielzog natuurlijk de media werd duidelijk gemaakt dat wanneer onder het orkaangeweld van Mahlers Derde Symfonie de dirigent iemand op de voorste rij zijn keel zou horen schrapen, dat zijn concentratie zou verstoren.
Moet je je voorstellen: een muziekstijl die is ontstaan tussen flessen, glazen en allerlei drank, moet het nu stellen zonder die attributen. Je snijdt daar een levensader mee door. Had je eens moeten proberen in de tijd van Charlie Parker of Dexter Gordon. Ouwelullengezeur? Vooruit dan, op naar deze tijd: stel een gesloten bar eens voor bij Lester Bowie, Roscoe Mitchell of Archie Shepp. Allemaal gereputeerde innemers, al hebben enkelen van hen het tijdelijke al verwisseld met het eeuwige. Als je Parker, Gordon of Bowie had verteld dat er tijdens hun concert geen drank zou vloeien, waren ze niet eens gekómen.
De hooghartige Avishai Cohen ging daar dus aan voorbij. Kranen en flessen dicht, zo luidde zijn order. En dus moest in een stikwarm Paradox het publiek het maar zien te stellen met van tevoren ingeslagen drank. Wie dat had verzuimd, zat letterlijk op een droogje.
Wat is het volgende commando? Allemaal schoenen uit, omdat het geschuifel van zolen de concentratie van de musici verstoort? Of voor binnenkomst van de zaal allemaal de vingernagels knippen, omdat ritmisch meetikken op de tafels storend is voor de lui op het podium. Of alle mannen de oorringen uit, omdat ze er tijdens hun bronst wel eens mee in de lange haren van hun buurvrouw zouden kunnen blijven hangen, die dan verschrikt ‘Au’ uitroept. Ook al niet goed voor de creativiteit van zogenaamde jazzmusici.
Als Cohen c.s. absolute stilte en aandacht wensen van het publiek, dan moeten ze niet optreden in een jazzclub, maar een theater of een concertzaal opzoeken. Je moet overigens maar durven om je publiek zo je wil op te leggen. Musici met heel wat minder spatjes hebben de schouwburgen al ontdekt. Kijk maar eens naar de JazzImpuls-muziekserie, die al enkele seizoenen succesvol draait. Dat daarbij spontaniteit en onvoorspelbaarheid heel wat minder groot zijn dan in een jazzclub, nemen publiek en uitvoerders op de koop toe.
En waarom moest de bar nu eigenlijk dicht? Het Avishai Cohen Trio maakt bepaald geen kamermuziek. Zijn concept wortelt in harmonie en techniek. Vooral dat laatste. En dat betekent in zowel jazz- als popmuziek maar al te vaak mannetjesmakerij. Hier was het niet anders. Glasgerinkel, gerammel met flessen en fluisterend uitgesproken bestellingen zouden sowieso ten onder zijn gegaan in het technische surplus van de drie Amerikanen. Jammer, want voor mij hadden deze leuke bijgeluidjes de doodsaaie muziek van het trio alleen maar interessanter gemaakt.
In Amsterdam hebben ze voor dit soort zeurpieten een prachtige omschrijving: capsoneslijers. Geweldig! Het is doodjammer dat concertorganisatoren toegeven aan deze belachelijke eisen van over het paard getilde musici. Dit is even absurd als toe te geven aan de Rolling Stones die tijdens hun toernees eisen dat er twaalf dozen whisky in de kleedkamers staan en drie kratten sinasappelen. Het zal allemaal wel te maken hebben met de alom bekende, doorgeslagen Amerikaanse arrogantie. Want eerder hadden de drie musici plus hun manager al geklaagd, dat het busje dat hen uit Brussel naar Tilburg haalde, wel wat comfortabeler had mogen zijn. Doei Avishai, volgende keer met de step.
© Jazzenzo 2010