CONCERTRECENSIE. Secret Chiefs 3, OCCII Amsterdam, 17 juli 2011
beeld: Thomas Huisman
door: Tim Sprangers
Als je een in zwarte pakken met puntmuts gehesen band ziet staan in een van de nog weinig overgebleven kraakkrochten van Amsterdam, rijzen instinctief enige vraagtekens. Zal dit een zich veel te serieus nemend collectief zijn dat zich gaat wijden aan de verkondiging van Satans wetten? Of is het een lachen, gieren, brullen-festijn, waarin met de duizend-in-een-dozijn metalbands de draak wordt gestoken? Na twee uur blijkt: vertrouw vooral niet op je eerste gedachten.
De gestoorde mengelmoes van Secret Chiefs 3 bulderde in het Amsterdamse OCCII.
Secret Chiefs 3 staat op zichzelf met een eigenzinnig karakter dat zich niet perse onderscheidt in haar gefragmenteerde identiteit. De schizofrene, hak-op-de-tak werkwijze via het moordend snel mixen van twintig, dertig genres, dat deed frontman Trey Spruance vijfentwintig jaar geleden al met wijlen Mr Bungle. Ook John Zorn bemoeit en bemoeide zich met het getikketak tussen stijlen die zich niet over elkaar, maar na elkaar in een zelfde compositie mixen. Resultaat is telkens een op de lachspieren werkende, eclectische potpourri die de handen op elkaar krijgt dankzij het vakmanschap en tegelijkertijd een soort van autoritaire blik werpt op alles wat muziek heet.
Maar Secret Chiefs 3 voegt belangrijke extra elementen toe. De duistere podiumact in combinatie met een immense energie is er zo een. Vooral de vinnige metalriffs, met een snelheid en volume die voor onmogelijk geachte opties overschrijdt, pijnigen de oren. Op behaaglijke wijze, welteverstaan. Het meest frappante is het gewroet in Arabische muziek, een in bijna elk nummer terugkerend element. Spruances klankvelden met zijn elektrische ba?lama (beter bekend als saz) krijgen ondersteuning van gesyncopeerde funkgrooves en grauw gitaargeweld. Of een raar orgeltje met kreten van een overstuurde viool.
Rauwe improvisaties van Secret Chiefs 3.
Soms klinkt deze gestoorde mengelmoes zo strak en bedacht dat satire op de loer ligt. Zeker als foute jaren tachtig melodieën, ondersteund door een rechttoe rechtaan beat, in combinatie met de voortdurende afwisseling van cleane metallijntjes voor de hand gaat liggen. Dan drijft de band spot met muziek. Die grappenmakerij heb je sowieso vaker.
En dat laatste voelt in de OCCII soms een tikkeltje penibel. Hoewel Secret Chiefs 3 een originele band is met een explosieve energie en goede muzikanten, klinkt wel een format dat op den duur gemaakt gaat klinken. Ze nemen hun vorm wel erg serieus en bovendien denk je, jaja, het concept is nu wel bekend. Daarom fijn dat het laatste deel van het concert eindigt met rauwe improvisaties, waarmee zij zelfs zichzelf kunnen relativeren.