CRAM: de nieuwe band van een Amsterdamse akkoordenfiguur
INTERVIEW met CORRIE VAN BINSBERGEN door: Rinus van der Heijden
Corrie van Binsbergen speelt met CRAM op het North Sea Jazz Festival. Foto: Liesbeth Keder
Ja, peinst ze, het is “best lang geleden” dat ze speelde op het North Sea Jazz Festival. Dat was in 1999 toen ze met haar kwartet Vanbinsbergen met Anton Goudsmit en de broers Arling speelde op het Dakterras van het Nederlands Congresgebouw in Den Haag. Nu is ze uitgenodigd om met haar nieuwste groep CRAM te komen en daar is Corrie van Binsbergen natuurlijk blij mee. “Op de vrijdagavond konden Arend en Mick niet, dus we spelen nu in een wat kleinere zaal op de zondagmiddag, maar dat is met deze formatie misschien nog wel leuker.”
CRAM is eigenlijk toevallig ontstaan. Eind 2005 werd Corrie van Binsbergen met haar toenmalige kwartet uitgenodigd in Marokko. Omdat twee van de vier bandleden niet konden op de gewenste data, zocht ze naar een oplossing. “Ik dacht: dan ga ik helemaal opnieuw beginnen. Ik vroeg me af met wie het op zo’n korte termijn wat zou kunnen worden en met wie het bovendien leuk toeven zou zijn op een buitenlands tripje.” Uiteindelijk trok Corrie van Binsbergen met bariton- en sopraansaxofonist Rutger van Otterloo, Mick Paauwe op babybas en Arend Niks op slagwerk naar Marokko. “Rutger en Arend spelen ook in Corrie en de Grote Brokken (een van de andere groepen van Corrie van Binsbergen, RvdH) en Mick was nieuw voor mij. Maar het werkte goed. We speelden nog een keer in Italië en toen beseften we: we zijn een band.”
Aanpakken
CRAM is een groep waarin de musici flink moeten aanpakken. “In de Grote Brokken staat de muziek voor een groot gedeelte vast. Komt iedereen wel eens aan de beurt. Neem mezelf. In CRAM speel ik de ene keer de baslijn mee, een andere keer wat riffs. Ik ben de enige akkoordenfiguur. Dus bedenk ik ter plekke lange lijnen, ga freewheelend door de muziek of ik pak een solo. We zijn alle vier helemaal vrij. Dat is trouwens inherent aan een kleinere bezetting.”
Die vrijheid en het intensieve spelen, dat was ook precies wat Corrie van Binsbergen voor ogen had toen ze aan CRAM begon. Vanaf 2003 hield ze zich vooral bezig met zogeheten literaire concerten: optredens met dichters of schrijvers als Jules Deelder, Renate Dorrestein, Toon Tellegen, Kees van Kooten en Remco Campert. “Dat doe ik nog altijd heel erg graag maar ik ben dan wel erg bezig met het geven van ques aan de muzikanten en dirigeren. Misschien nog wel meer dan met zelf spelen. Dus werken in zo’n kleine bezetting waarin ikzelf voortdurend aan het spelen ben en ook qua volume me geen zorgen hoef te maken, is zeer prettig. Ik denk dat CRAM een logische stap is naast de schrijvers en ook naast de Grote Brokken.”
De muziek van CRAM is door de flexibele opstelling van de groepsleden zeer divers. De meeste composities zijn van Corrie van Binsbergen en Arend Niks en een aantal van bassiste Mick Paauwe. Soms is er sprake van alleen maar een melodie met een baspatroon, soms veel verder uitgewerkt. De lengte van de stukken is variabel: van twee tot pakweg acht minuten.
Nu het woord componeren is gevallen, is daarmee een belangrijk deel van Corrie van Binsbergens activiteiten geduid. Zij componeert niet alleen voor haar eigen groepen, maar ook ´buitenshuis’. Voor de Biënnale van het Filmmuseum deed ze onlangs een grote opdracht: ‘L’Atlantide’, een film uit 1921 van muziek voorzien, die wordt vertolkt door een ensemble van tien musici. Maar ze schreef en schrijft ook voor het Asko Ensemble, het ZAPP Strijkkwartet en voor de vrouwengroep Electra. Voorts wil ze met de Vlaming Josse de Pauw “een soort muziektheater, opera-achtig iets” gaan doen en staan er in het najaar weer zo’n twaalf optredens gepland met Toon Tellegen & Het Wisselend Toonkwintet.
Werk genoeg
Werk genoeg dus? “Daarop zeg ik volmondig ja. Ik moet eerder oppassen dat ik niet teveel aanneem. Alles loopt door elkaar heen. Met de jazzmuziek gaat het misschien niet zo goed, ik heb helemaal niet te klagen.”
En heeft ze tot slot ook een verklaring waarom het met live-jazz in Nederland niet zo lekker loopt? “Deze muziek gaat bijna zeker aan bureaucratie ten onder. Als er anderhalve man en een paardenkop in een club zitten, dan moet je je natuurlijk achter de oren krabben. Maar als een tent vol zit, laat ze daar dan lekker doorhobbelen, in plaats van bergen ingewikkelde formulieren te moeten invullen. Er is een enorme behoefte om te spelen. Musici willen op korte termijn dingen uitproberen. Daar zijn bijna geen podia meer voor. Je kunt wel in een repetitiehok gaan zitten, maar zeker jazzmuziek is ook communicatie, muziek die ter plekke ontstaat.”
Gitariste en componiste Corrie van Binsbergen is een van de Nederlandse jazzmusici die vrijdag, zaterdag en zondag op het North Sea Jazz Festival in Rotterdam spelen. De Amsterdamse laat het publiek er kennismaken met haar nieuwe groep CRAM.
- Corrie van Binsbergen website
- CRAM speelt op zondagmiddag 15 juli op North Sea Jazz Festival