Ben Paterson – eigenzinnige pianojazz uit Chicago
INTERVIEW
door: Jan Horstink
Een zoektocht naar muzikale mogelijkheden vanuit een moderne opvatting, waarbij de nadruk ligt op melodische improvisatie en een groove die stevig wortelt in de traditie, dat is het opmerkelijke statement dat de jonge jazzpianist Ben Paterson uit Chicago maakt op zijn debuut-cd Breathing Space.
Paterson is een graag geziene ‘stamgast’ in Chicago’s uitgebreide jazzclubcircuit en vaste kracht in de band van tenorlegende Von Freeman. De jonge pianist heeft inmiddels opgetreden in zo’n beetje alle belangrijke jazzclubs van zijn woonplaats, waaronder bekende namen als the The Velvet Lounge en Green Dolphin Street. Op zijn eerste buitenlandse uitstapje speelde Paterson met zijn trio twee maanden lang in de Roxy Stage jazz club in Taipeh, de hoofdstad van Taiwan.
Ben Paterson studeerde af aan de Settlement Music School in zijn geboorteplaats Philadelphia, waar hij verschillende prijzen en studiebeurzen won. Na zijn verhuizing naar het middenwesten vervolgde hij zijn studie aan de Universiteit van Chicago. Al snel verwierf hij bekendheid als veelbelovende jonge jazzpianist. Hij speelde op het Chicago Jazz Fest 2006 en op tal van beroemde locaties in Chicago, zoals de Sears Tower en het Chicago Cultural Center.
In zijn pianospel klinkt de invloed door van een breed scala van jazzstijlen. Maar zijn opvattingen zijn voornamelijk gebaseerd op het klassieke jazztrio zoals dat onder andere werd ontwikkeld door zijn grote voorbeelden Bill Evans, Ahmad Jamal en Oscar Peterson. Samen met twee gelijkgestemde jonge musici uit Chicago, slagwerker Jon DeiteMyer en bassist Jake Vinsel, vormt hij een eigenzinnig, uiterst swingend pianotrio. Ben Paterson weet de klassieke stijl moeiteloos te vermengen met zijn eigen stijl die doortrokken is van elementen uit de Chicago jazz.
Op de eerste CD van het Ben Paterson Trio, Breathing Space, zijn die talloze invloeden goed te horen. Een aantal standards als Benny Golson’s Whisper not, Alice in Wonderland, Miles Davis’ Nardis en Scott Lafaro’s Gloria’s Step worden afgewisseld door enkele eigen composities, waarvan het ingetogen Manorism het meest klassiek aandoet. Het repertoire klinkt buitengewoon geïnspireerd en kent een paar bijzondere arrangementen en bewerkingen. Maar het zijn vooral het vakmanschap en kennelijke plezier waarmee dit trio deze nummers heeft opgenomen, die van Breathing Space een niet-te-missen schijf maken voor de echte liefhebbers van pianotrio’s.
In een kort interview gaat Paterson wat verder in op zijn nog prille muzikale loopbaan.
Wanneer ben je met pianospelen begonnen? En wanneer kreeg je het idee professioneel jazzmuzikant te worden?
“Ik begon met pianospelen in mijn geboorteplaats Philadelphia toen ik zes was, uitsluitend klassieke muziek tot een jaar of 16. Ik ben pas jazz gaan spelen toen ik akkoordenschema’s ging lezen om mijn stiefmoeder te kunnen begeleiden. Zij zong in plaatselijke musicals, en door haar te begeleiden kwam ik voor het eerst in aanraking met een heleboel oude standards.”
Het trio van Ben Paterson met bassist Jake Vinsel (links) en slagwerker Jon DeiteMyer (rechts)
“Toen ik eenmaal akkoordenschema’s was gaan lezen, was het met de klassieke muziek over en uit. Ik leerde steeds meer songs en luisterde naar echte jazzvertolkers. In de tijd dat ik naar college ging, speelde ik nog in mijn eentje. Pas in het laatste jaar ging ik serieus nadenken over een professionele carrière als jazzmuzikant. Het was in de tijd dat ik aan elke jamsessie meedeed die ik in Chicago maar kon vinden. Dat is een van de leukste aspecten van de Chicago scene: vrijwel iedere avond is er wel een plaats waar je kan samenspelen met een paar uitstekende muzikanten. Meestal zijn dat ook nog erg aardige mensen. Een maand of acht, negen speelde ik vijf, zes avonden per week, en tegen de tijd dat ik afstudeerde begon ik telefoontjes te krijgen voor optredens. Toen ben ik pas serieus gaan nadenken over een professionele loopbaan.”
In jouw muziek kun je de invloeden van een aantal grote jazzpianisten horen. Zijn er nog andere invloeden, bijvoorbeeld uit de klassieke muziek of de pop?
“De jaren dat ik klassiek ben geschoold hebben ongetwijfeld invloed op me, in het bijzonder voor wat betreft melodie en articulatie. Het klassieke repertoire is een oneindig reservoir van melodisch materiaal en ik weet zeker dat dat mijn vroege jazzvoorkeuren mede heeft bepaald. Ik luister ook nog steeds naar behoorlijk wat klassieke rock en motown. Led Zeppelin is een van de weinige rockgroepen die samenspelen als een jazzgroep, zowel voor wat betreft de diepte van de groove als hun vermogen tot interactie en improvisatie.”
Tot dusver heb je, met uitzondering van een uitstapje naar Taiwan, voornamelijk in en rondom Chicago gespeeld. Heb je plannen voor een tour? Eventueel naar Europa?
“Chicago is momenteel onze thuisbasis, maar na de release van Breathing Space willen we het komende jaar zeker gaan toeren. Ik ben een paar keer in Amsterdam geweest en heb daar elke keer geweldige jazzfans ontmoet. Ik zou heel graag de kans willen krijgen op te treden in zo’n hippe stad.”
Een paar persoonlijke vragen: hoe oud ben je? Ben je getrouwd? Kun je al leven van je muziek?
“Ik ben 25 jaar, en ik ben absoluut niet getrouwd. Haha! Ik kan in Chicago goed leven als professioneel jazzmuzikant. Als je pianist bent, betekent dat niet alleen dat je een eigen band kunt leiden, maar ook dat je kunt werken als sideman voor een heleboel interessante muzikanten. Ik speel wat blues, een beetje jazz-funk en treed op met een paar jazzgrootheden, zoals een van Chicago’s Jazzvaders, tenorsaxofonist Von Freeman. Ik heb ’t daardoor ontzettend druk: spelen met al die gasten en mijn eigen band leiden…”
Is er nog iets dat je kwijt wilt aan de lezers van Jazzenzo?
“Jazz betekent eigenlijk alles voor me en ik ben altijd weer blij andere jazzfanaten te ontmoeten. Wie mij iets wil melden of vragen, over mezelf of mijn trio, kan me bereiken via mijn website: www.benpaterson.com . Dank je wel!”
