Intrigerende wanorde van Lean Left
CONCERTRECENSIE. Bimhuis Amsterdam, Lean Left: ‘Ex guitars meet Nilssen-Love & Vandermark’, 19 maart 2008
beeld: Ger Koelemij
door: Tim Sprangers
Avant-gardistische jazz versus avant-gardistische rock. De Noorse drummer Paal Nilssen-Love en de Amerikaanse rietblazer Ken Vandermark ontmoetten een jaar geleden de Nederlandse gitaristen van de experimentele noise band ‘The Ex’: Andy Moor en Terry Ex. Het treffen van de twee duo’s vond plaats in het culturele centrum Overtoom 301 in Amsterdam waar zij op dezelfde avond geprogrammeerd stonden. Uit een inspirerende jamsessie ontstond een kleine tour die zij afsloten in het Bimhuis. ‘Lean Left’ noemen de muzikanten het kortstondige samenwerkingsverband.
The Ex gitaristen Andy Moor en Terry Ex speelden met drummer Paal Nilssen-Love en rietblazer Ken Vandermark in Bimhuis
Dat de twee duo’s onafhankelijk opereerden als bezielde minnaars is bekend. Moor en Ex vormen al achttien jaar motoren achter hun band en traden vaker als koppel naar voren. Vandermark en Nilssen-Love staan in freejazzland bekend als een elkaar puik stimulerende en aanvurende eenheid die elk optreden weer tot een nieuwe belevenis maakt. Dat de tweetallen nog meer bezieling zouden krijgen door op één podium te staan was niet bekend, maar is eigenlijk niet meer dan een understatement.
Lean Left buldert, schatert, schreeuwt, fluistert, rommelt en sleurt het publiek door een verontrustende chaos. Tien ritmes binnen twee minuten van Nilssen-Love, massieve uithalen van Vandermark, Ex’ gitaarklappers door het slaan met een stok op de snaren en zanikende solo’s van Moor. En dan alles zo hard mogelijk. De combinaties lijken een geweld te creëren die doet denken aan de geluiden uit de luidspeakers van de hel. Een krankzinnige wanorde waarin een situatie wordt gecreëerd die het liefst ontvlucht moet worden.
Het verlangen om weg te rennen was er echter nimmer. De improvisatorische janboel van geluiden werd op grillige doch fascinerende wijze opgebouwd. Aan het begin van de tweede set zochten Vandermark en Nilssen-Love op vrijzinnig wijze naar een concept waarop de set kon worden voortgebouwd. Toen de saxofonist een thema had gevonden vulden de gitaristen dit op doordringende wijze in. Moor nam het thema over en Vandermark ging hiermee in gesprek. Ex reageerde door, gepaard met heftige bewegingen, zoekend naar dissonante geluiden om het thema weer te ontleden. De weelderige, maar o zo gecontroleerde verhalen van drummer Nilssen-Love smeedden het relaas.
Een improvisatorische janboel
Het was een prachtig schouwspel omdat de vier muzikanten een oneindige weg leken te bevaren van inspirerende geluiden van anderen. Dit deed het kwartet met grove en intuïtieve oplossingen, wat leidde tot demonische klankexplosies. De uitbarstingen waren echter gevoed door eerlijkheid en hartstocht.
Lean Left verontrust, vermaakt en intrigeert. Het is te hopen dat de vier muzikanten, die altijd openstaan voor uitdagingen, elkaar weer eens via een omweg mogen ontmoeten.