Oded Tzur Quartet imponeert met poëtisch spel
CONCERTRECENSIE. Oded Tzur Quartet, Bimhuis, Amsterdam, 26 mei 2022
beeld: Filip Mertens
door: Mathijs van den Berg
Tenorsaxofonist Oded Tzur deed met zijn kwartet één dag Nederland aan in het Bimhuis, dat de meest interessante artiesten weet te strikken. Aanleiding is zijn nieuwe album ‘Isabela’ dat net als de voorganger ‘Here Be Dragons’ bij ECM uitkwam. Tzur maakt al een tijd furore met een bijzondere mengeling van jazz en Indiase muziek. Het Bimhuis barstte daarom bijna uit zijn voegen. Tzurs kwartet bestaat op de laatste twee cd’s naast bassist Petros Klampanis uit pianist Nitai Hershkovits en drummer Johnathan Blake, allen uit de New Yorkse jazzscene.
Oded Tzur Quartet speelde in een afgeladen Bimhuis onder meer de vijfdelige suite Isabella.
Indiase invloeden
‘Isabela’ werd integraal uitgevoerd. Het is een vijfdelige suite (een ‘liefdesbrief’) met verschillende variaties op één zogeheten raga, een Indiase muziekstructuur die Tzur graag als uitgangspunt neemt voor zijn muziek. De Indiase invloed klinkt door in zijn spel waarin hij een ongelooflijke hoeveelheid kleine noten soepel aaneenrijgt. Telkens als Tzur zijn saxofoon aan zijn lippen zet, volgt een waar avontuur. Daarbij is het fabelachtig hoe zacht hij kan blazen, wat hij doet met een volle, houten klank. Elke noot is geladen met gevoel.
Dat geldt ook voor het spel van pianist Hershkovits die een lichte, prachtige toets heeft. Naast Tzur trekt hij de meeste aandacht naar zich toe. Hij krijgt alle ruimte voor zijn improvisaties, waarbij Tzur zich afzijdig houdt en het kwartet soms even een trio wordt. Klampanis speelt vooral een verbindende rol met solide ingetogen baswerk. Zijn spel klinkt helaas wat droog en afstandelijk. Drummer Blake is dan weer direct en opzwepend, maar ook behoorlijk hard. Ritmes en frasering verwijzen naar de Amerikaanse jazztraditie. Daarbij is de muziek heel lyrisch en toegankelijk.
Pianist Nitai Hershkovits, Oded Tzur en contrabassist Petros Klampanis.
Notenmagiër
De stukken zijn zeer uitgesponnen en hebben een ingenieuze structuur. De muziek heeft een grote emotionele lading en kent smeltende melodieën die het publiek de ademt benemen. Tzur bouwt zijn soli rustig en met steeds meer dynamiek op. Thema’s keren op subtiele wijze terug en zijn fraai met de improvisaties vervlochten. Op ‘The Lion Turtle’ wordt het thema ingezet door de saxofoon en overgenomen door de bas. Vervolgens hoor je het terug op de piano, waarna de saxofoon het aan het slot weer oppakt.
Tzur schildert met klank, waarbij hij de noten naar binnen lijkt te zuigen en soms letterlijk uit zijn tenen haalt. Want ook als performer is hij een fenomeen: dansend en wiegend achter zijn instrument, een enkele keer balancerend op één been. Hij gaat helemaal op in de muziek, ook als anderen aan de beurt zijn. Tzur is een echte notenmagiër. Dat geldt ook voor Hershkovits die haast achteloos met de mooiste noten strooit. Op ‘Isabela’ laat hij bijna impressionistisch pianowerk horen. 
Tzur kent een filosofische, poëtische betekenis aan zijn muziek toe.
Drumgeweld
‘Love Song For The Rainy Season’ sluit de cyclus af. Een nummer met een puntig swingend ritme en scherpe fraseringen. Hershkovits speelt opnieuw weergaloze improvisaties. Het stuk kent een bijzonder gedeelte met enkel bassist en drummer die minutenlang een bezwerend ritme spelen. Daarna volgt een lange, virtuoze drumsolo van Blake. Het is de opmaat voor de finale. Helaas gaat Tzurs spectaculaire inzet daarvan verloren in het gejoel en applaus dat op de drumsolo volgt. Ook blijft Blake wel erg stevig doormeppen, waardoor de saxofoon in het geweld verloren raakt. Eerder raakten bassist en pianist soms ondergesneeuwd door het drumwerk.
Tzur kent een filosofische, poëtische betekenis aan zijn muziek toe, wat blijkt uit een lange toelichting, die helaas slecht verstaanbaar is. De muziek spreekt echter voor zich. Tot slot speelt het kwartet nog een stuk van ‘Here Be Dragons’, waarop alle kwaliteiten nog eens samenkomen. Presleys ‘Falling in love’ is een wat matige toegift, wat niet wegneemt dat het Oded Tzur Quartet deze avond grote indruk maakte.
