Ode aan de Zeeuwse Delta door het Clazz Ensemble CONCERTRECENSIE. Clazz Ensemble, Zeeuwse Concertzaal Middelburg, 23 oktober 2009
beeld: Eddy Westveer
door: Mischa Beckers
Het twaalfkoppige Clazz Ensemble speelt op het snijvlak van jazz en moderne gecomponeerde muziek. Deze ‘small bigband’ is opgericht in 2007 en herbergt verschillende generaties topmusici uit de jazz en klassieke muziek. Het streven is het publiek te verrassen met grensverleggende en avontuurlijke stukken van hedendaagse componisten uit de moderne klassieke, en uit de jazz- en geïmproviseerde muziek.
Het Clazz Ensemble met Arno Bornkamp (links) en Dick de Graaf (rechts) brengt met Delta Suite een ode aan de Zeeuwse Delta in de Zeeuwse Concertzaal.
Afgelopen vrijdag speelde dit ensemble in de Zeeuwse Concertzaal in Middelburg de Delta Suite. De première vond een week eerder plaats in Porgy en Bess in Terneuzen. In Middelburg werden opnames gemaakt voor een uit te brengen album.
Voor de Delta Suite vertaalden vier componisten hun gevoel voor de Zeeuwse Delta op verschillende wijze naar muziek. Dick de Graaf schaart zich naar eigen zeggen met Dies le Duc onder de 'jazzers' terwijl Friso van Wijck en Douwe Eisenga de hedendaagse componisten vertegenwoordigen. Inderdaad hadden de stukken van De Graaf, zelf actief op sopraan - en tenorsaxofoon en dwarsfluit, de meest jazzy inslag. In 'Empty Delta' bijvoorbeeld. Als basis een swingende achtergrond. Daarover diverse lagen jazzy thema's, vaak gegroepeerd over de verschillende blaasinstrumenten, soms spitsvondig uitgevoerd, afgewisseld met meer op klassieke muziek geënte sequenties. De blazers kregen vaak ruim baan om hun kunnen in een solo tot uiting te brengen.
De in totaal elf composities van Dies le Duc klonken her en der tussen de wat langere stukken van de andere componisten. Le Duc heeft van de vier componisten misschien wel het meeste lak aan conventies en zijn werk is doorspekt met humor. Zo was het eerste deel van zijn 'Luctor et Emergo' slechts één uithaal die niet langer dan een seconde duurde. In zijn overige composities met klinkende namen als 'Trage Regen', 'Stuiter' en 'Retro-stuiter', gebeuren ook al onverwachte zaken. Bas en drum die de blazers slechts ondersteunen met complexe accentsequenties, of thema's die van heldere puntige lijnen tot een kluwen van in elkaar gevlochten toongroepen vormden waar kop en staart niet meer herkenbaar zijn. Ook de staart van het stuk niet; vaak doofde een compositie plotseling uit zonder een climax of oplossing.
Het Clazz Ensemble met slagwerker Friso van Wijck.
Friso van Wijck schreef voor het Clazz Ensemble 'Obsessive Phenomena'. Van Wijck nam bij de uitvoering zelf plaats achter de drumkit. Wat volgde was een lange, complexe en boeiende compositie. Suggesties van swingende bigbandarrangementen vloeiden over in hoekige patronen met een opvallend verschil in dynamiek. Van Wijck schept duidelijk plezier in het stoeien met ritmiek. Ik houd van dit soort elastieken ritmes maar het moet wel strak zijn, zegt hij er zelf over. Niet voor niets een enorme fan van Frank Zappa, en dat hoor je terug. Knap van Van Wijck hoe hij in al dat ritmisch geweld aandacht heeft voor de blazerpartijen die er ingenieus overheen schuiven.
Het sluitstuk 'The Delta Dance' is van de hand van Douwe Eisenga. Op hem bekende wijze wordt daarin een klein repetitief thema, in dit geval op piano, uitgebouwd met steeds nieuwe, aanvullende herhalingen en variaties door de andere instrumenten. Langzaam ging het kabbelende water uit de Delta over in een bulderende cadans die naar het hoogtepunt werd gedreven door een spetterende trompetsolo. Zo sluipend maar genadeloos als het water was gekomen, zo mooi ebde het water weer terug tot het minimale thema weer klonk en de rust was teruggekeerd.
En zo bleek maar; zoals het Zeeuwse Licht uniek is, hebben ook Zeeuwse musici en componisten hun eigen geluid.
© Jazzenzo 2010