28 jun - Zaterdag overleed de Amerikaanse trompettist en componist Jon Hassell op 84-jarige leeftijd. Aanvankelijk inhoudelijk betrokken bij het Europese serialisme van met name Stockhausen, raakte Hassell begin jaren zeventig door de fusionplaten van Miles Davis geïnteresseerd in de combinatie van trompet en elektronica.
Jon Hassell (1937 – 2021) tijdens een concert in Stockholm.
Foto © Henryk Kotowsky.
Zingen
Net als Davis was Hassell een trompettist die zijn instrument kon laten zingen. Als componist had hij een open oor voor verschillende muzieksoorten. Een belangrijke inspiratiebron was Indiase muziek. Op zijn debuutalbum ‘Vernal Equinox’ (1977) probeerde hij met zijn trompet de Indiase vocalen te imiteren. Een belangrijke plaat was ‘Fourth World, Vol.1: Possible Musics’ uit 1980 die hij samen maakte met Brian Eno. ‘Fourth World’ werd de benaming van een geheel eigen genre: een combinatie van westerse en niet-westerse muziek, waarin elektronica een grote rol speelt.
Handelsmerk
Hassels met veel lucht geblazen, vervormde, etherische speelstijl werd zijn handelsmerk. Hij werd gevraagd door New Wave-artiesten als David Byrne (Talking Heads) en David Sylvian om aan albums mee te werken, waardoor hij ook bij het alternatieve poppubliek bekendheid verwierf. Een andere opvallende samenwerking was met het Kronos Quartet. Ook schreef Hassell dansmuziek (onder andere voor het Nederlands Danstheater) en filmmuziek.
Atmosferisch
Meer recent was hij te horen op ‘Siwan’ (ECM, 2009), een album van de Noor Jon Balke, waarop oude Arabische muziek wordt vertolkt. Hassells atmosferische benadering sloot eveneens goed aan bij de zogeheten nordic jazz. Ook in 2009 verscheen bij ECM ‘Last night the moon came dropping its clothes in the street’, een schitterend album met klinkende namen uit de nordic jazzscene als Jan Bang, Eivind Aarset en Helge Norbakken.
Gelaagd
Na een periode van stilte kwamen er in 2018 en 2020 twee albums uit (respectievelijk ‘Listening to Pictures’ en ‘Seeing Through Sound’) in de zogenoemde ‘Pentimento’-serie. De titel - een term uit de beeldende kunst die het terugkeren van eerdere beelden of penseelstreken betekent door het wegschrapen van een verflaag of door röntgenonderzoek – is een verwijzing naar Hassells gelaagde manier van componeren.
Inspiratiebron
Beeld en geluid waren voor Hassell één. Zijn bedoeling was niet om een lineair verhaal te vertellen, maar om de luisteraar de klanken als een ‘verticale reis’ te doen ervaren. Een nieuwe generatie trompettisten, waaronder Eric Vloeimans en Arve Henriksen, noemt Hassell vaak als inspiratiebron.
© Mathijs van de Berg / Jazzenzo
Jon Hassell - Sketches of the Mediterranean (2013)
met Paolo Fresu (trompet) en Rick Cox (gitaar).