CD-RECENSIE 

ICP Septet - Komen & Gaan
bezetting: Mary Oliver viool, altviool; Wolter Wierbos trombone; Michael Moore klarinet, altsaxofoon; Ab Baars klarinet, tenorsaxofoon, shakuhachi; Guus Janssen piano, pianola; Ernst Glerum contrabas, piano; Han Bennink drums,  percussie. Gasten: Joris Roelofs basklarinet; Terrie Ex, gitaar
opgenomen: 10 en 11 oktober 2020 door Marc Schots, Le Brocope, Oldeberkoop
uitgebracht: februari 2021
label: ICP 066
aantal stukken: 16
tijdsduur: 63’29
website: icporchestra.com
door: Cyriel Pluimakers


De Instant Composers Pool (ICP) blijft internationaal een van de toonaangevende krachten binnen de scene van de vrije improvisatie. Pianist Guus Janssen heeft met verve de rol van wijlen Mischa Mengelberg overgenomen, de energie van Han Bennink lijkt nog steeds ontembaar en de rest van het ensemble speelt avontuurlijker dan ooit. Dat de corona-crisis niet tot radiostilte hoeft te leiden, bewijst ICP met hun nieuwste loot aan de stam: een uitgave die opgenomen is in het sfeervolle café Le Brocope in het Friese Oldeberkoop. Door de internationale reisbeperkingen ontbreken een aantal leden, maar de lege plekken worden stevig ingevuld door basklarinettist Joris Roelofs en Terrie Ex: muzikanten die het ICP-DNA van nature bezitten.

Pianola
Curieus is dat de pianola die in het sfeervolle etablissement staat, naadloos geïntegreerd wordt in het instrumentarium: een soort pretpiano waarop Guus Jansen zich naar hartelust uit kan leven. Het album opent met een intro voor Ab Baars op de shakuhachi, een Japanse fluit die met veel valse lucht wordt aangeblazen. In ‘Sound of Music’ horen we de bitterzoet spelende altsaxofonist Michael Moore begeleid door de krakkemikkige pianola. Dat het instrument overduidelijk aan een stembeurt toe is, maakt het muzikale feest alleen maar groter. Contrabassist Ernst Glerum tekent voor het quasi nostalgische ‘De Linkerschoen, De Rechterschoen’, waarvan twee versies zijn opgenomen. 

Klankexploratie
Een leidmotief vormt de titelcompositie ‘Komen en Gaan’, die maar liefst vier keer in diverse gedaanten figureert op het album, met hoofdrollen voor trombonist Wolter Wierbos, pianist Janssen, de klarinetsectie en de drums van Bennink. Krankzinnig ook is de ‘Pianola Potpourri’ waarin Janssen een wonderlijke cocktail opdist van klassiek en swing. ‘HaAbTer’ vormt een dwars klinkende klankexploratie voor drums, shakuchi en elektrische gitaar. Gekker kan het bijna niet! Roelofs horen we in een intens duet met de pianist in ‘GuJo’: de virtuositeit van de basklarinettist lijkt bijna grenzeloos.  

Tegendraads
Klarinettist Moore en gitarist Ex gaan bijna anarchistisch tekeer in ‘MiTer’, een improvisatie waaraan geen kop of staart valt te ontdekken. De opgebouwde klankchaos wordt langzaam afgebouwd in de vierde versie van ‘Komen en Gaan’ en de andere versie van de ballad ‘De Linkerschoen, De Rechterschoen’, een slotmoment waarin ICP nog even voor het voetlicht komt als een onnavolgbaar dweilorkest. Heerlijk is het om in het tijdperk waarin de braafheid lijkt te regeren, de frisse stem van dit tegendraadse ensemble te horen: een club musici die de muziek weer ouderwets laat kraken en knarsen!

Komen en Gaan 1

Komen en Gaan 3

De Linkerschoen, De Rechterschoen