Merel Vercammen op weg naar nieuwe improvisatietaal
CONCERTRECENSIE. Gaudeamus Muziekweek, cd-presentatie The Zoo, met Merel Vercammen, Maya Friedman en Rembrandt Frerichs, TivoliVredenburg, Utrecht, 9 september 2019
beeld: Ton van Leeuwen
door: Cyriel Pluimakers
De klassieke violiste Merel Vercammen is een musicienne die het avontuur opzoekt. Enige tijd geleden had ze een succesvol ensemble met saxofonist Ties Mellema en harpist Remy van Kesteren: Trio42. In het kader van de Gaudeamus Muziekweek presenteert ze haar nieuwe dubbel-cd ‘The Zoo’ voor het TRPTK-label waarop ze duo’s vormt met celliste Maya Fridman, zangeres Bernadeta Astari, saxofonist Ties Mellema, accordeonist Wilco Oomkes, organist Jaap Zwart, vibrafonist Vincent Houdijk en de pianisten Tobias Borsboom en Rembrandt Frerichs.
Violiste Merel Vercammen presenteerde in Utrecht samen met pianist Rembrandt Frerichs en celliste Maya Fridman haar nieuwe dubbel-cd The Zoo.
Russisch
Voor de cd-presentatie heeft ze Maya Fridman en Rembrandt Frerichs uitgenodigd. Het is jammer dat er niet meer musici van haar cd acte de présence geven. Een budgetkwestie? In ieder geval zit accordeonist Oomkes werkloos tussen het publiek. Het concert start met een duet met de uit Rusland afkomstige Fridman. De muziek lijkt spontaan uit de stilte te ontstaan, met zachte tonen op viool en cello. Een begin dat al snel uitmondt in een dansende melodie op viool en stevige ondersteuning door de donkere cello. Fridman beschikt over een machtige toon die refereert aan de traditie van grote Russische cellisten als Daniil Shafran en Mstislaw Rostropovitch. Het gepassioneerde spel van Vercammen en Fridman raakt de luisteraar recht in het hart.
Flair
Met zijn kenmerkende flair neemt vervolgens Frerichs plaats achter de piano. Vanaf het eerste moment hoor je de jazzachtergrond in zijn stuwende spel. De improvisatie verwijst terloops naar volksmuziek en heeft weer dat typische dansante karakter. In de daaropvolgende improvisatie gebruikt Frerichs ook het binnenwerk van de vleugel en voert hij de interactie met Vercammen op met stevige akkoorden en notenclusters.
De musici bereiken een improvisatieniveau dat zelden voorkomt.
Toekomst
Tot slot treden de musici als trio op. De aanwezigen mogen zachtjes meezoemen en vormen een soort vierde stem: een geslaagde publieksparticipatie. Er wordt levendig geïmproviseerd en het ensemble zet nog een extra tandje bij. De charmante dansmelodie op de viool combineert innig met de donker grommende cello en de stuwende piano. Alert reageren de musici op elkaar in innig en diepgaand samenspel. Ze bereiken een improvisatieniveau dat zelden voorkomt.
Waar de jazz maar al te vaak ten onder gaat aan clichés en een zekere slordigheid wordt hier met grote precisie en haarscherpe timing muziek gemaakt. Met haar absolute gehoor en gevoel voor nuance weet Vercammen de essentie van elk muzikaal moment te treffen en uit te vergroten: communicatie in optima forma die een route vormt naar een nieuwe improvisatietaal. Een concert dat alleen maar doet verlangen naar nog meer optredens met musici van het verrassende dubbelalbum ‘The Zoo’.