Ruins & Remains emotionele ode aan veerkracht van de mens
CONCERTRECENSIE. Wolfert Brederode, Joost Lijbaart & Matangi Quartet ‘Ruins & Remains’, Junushof, Wageningen, 3 mei 2019
beeld: Ton van Leeuwen
door: Cyriel Pluimakers
Meer dan honderd jaar geleden is het dat de Eerste Wereldoorlog werd beëindigd, een tragedie die internationaal diepe wonden sloeg en de overgang markeert van het ‘oude’ naar het ‘nieuwe’ Europa. Geïnspireerd door dit gegeven componeerde Wolfert Brederode ´Ruins & Remains´, een suite uit tien aaneengesloten delen voor piano, percussie en strijkkwartet. Een muzikale contemplatie over de destructieve kant van de mens en tevens een ode aan zijn veerkracht.
Wolfert Brederode, Joost Lijbaart en Matangi Quartet brachten in Wageningen de tiendelige suite Ruins & Remains.
De meeslepende roman ‘Les Ames Grises’ van de Franse schrijver Philippe Claudel is de inspiratiebron voor deze muziekvoorstelling. Het boek gaat over het niemandsland van misdaad en moraal tegen de achtergrond van de Eerste Wereldoorlog. Het Nederlandse Matangi Quartet zoekt al jaren de grenzen van het klassieke strijkkwartet op en ook drummer Joost Lijbaart en pianist Wolfert Brederode vormen een bijzonder en eigenzinnig duo. Voor dit project vormden zij een nieuw sextet.
Verdriet
Lange composities vormen in de jazz een uitzondering en de resultaten zijn vaak eerder pretentieus dan geslaagd. Maar wat Brederode vanaf de eerste minuut weet uit te beelden in ‘Ruins & Remains’ getuigt van een unieke klasse. Uitgebeende muziek, waarin geen noot teveel klinkt en het minimale meer dan suggestief wordt neergezet.
Als geen ander slaagt Brederode erin het slagveld te transponeren naar de concertzaal: het slagwerk vormt het artillerievuur en in de strijkers hoor je de kermende gewonden. De klanken van de vleugel vertolken het immense verdriet van de overlevenden en de achterblijvers thuis. Melancholie vult het podium … en dan ineens klinkt er een kerkklok die je eraan herinnert dat we ook nog mens zijn. De samenwerking tussen percussie, piano en strijkkwartet is naadloos: Matangi produceert weidse klankvelden die je ogenblikkelijk verplaatsen naar de kusten van België en Noord-Frankrijk. Je ruikt bijna het mengsel van kruitdamp en modder in de loopgraven.
Ruins & Remains vormt een indrukwekkend statement tegen het huidige verdeelde Europa.
Verbindende factor
Uit deze onmetelijke ellende hoor je vervolgens het ‘nieuwe’ Europa ontstaan, waarin landen weer met elkaar in gesprek gaan: er is hoop want de veerkracht van de mens is grenzeloos. Uit de puinhopen en overblijfselen vormt zich nieuw leven. Het aanzwellen van de strijkers en de ritmische percussie staan symbool voor een betere toekomst, waarin het leven weer op gang gekomen is.
‘Ruins & Remains’ vormt een indrukwekkend statement tegen het huidige verdeelde Europa: de muziek is zo goed dat je je bijna kunt voorstellen dat dit ensemble als zes vredesduiven door de EU trekt en een einde maakt aan alle idiote politieke discussies.
'Ruins & Remains' nog te zien: 05/05 Podium Witteman (18 uur, NPO2); 19/05 Theater de Stoep, Spijkenisse; 24/06 Sendesaal, Bremen (D), 14/06 Nieuwe Kerk, Den Haag; 16/06 Amstelkerk, Amsterdam.
Wordt deze samenwerking ook nog met een album bezegeld?
Frank (E-mail ) - 08-05-’19 13:20