CONCERTRECENSIE. Brussels Jazz Orchestra o.l.v. Ryan Truesdell ‘The Music of Gil Evans’, TivoliVredenburg, Herz, Utrecht, 22 februari 2017
beeld: Ton van Leeuwen
door: Cyriel Pluimakers
De jonge Amerikaanse componist, arrangeur en orkestleider Ryan Truesdell is een Gil Evans (1912-1988) specialist, met inmiddels twee albums voor ArtistShare met bekend en nieuw werk van deze jazzlegende: ‘Centennial: Newly Discovered Works Of Gil Evans’ uit 2012 en ‘Lines Of Color: Live At Jazz Standard’ uit 2014. Truesdell maakte een studie van de artistieke nalatenschap van Evans, waarbij hij zo’n vijfduizend pagina’s aan partituren doorwerkte. Tijdens dit onderzoek ontdekte hij onder meer vijftig nooit eerder uitgegeven composities.
Brussels Jazz Orchestra onder leiding van Ryan Truesdell, met pianiste Nathalie Loriers en trompettist Jeroen van Malderen in TivoliVredenburg.
Het Brussels Jazz Orchestra (BJO) verwierf in 2015 voor het North Sea Jazz Festival de opdracht om met Truesdell een hommage te brengen aan Evans. De samenwerking en uitvoering waren zo geslaagd dat het orkest besloot om het project een reprise te geven in februari 2017. Naast een aantal optredens in België, bleek slechts één podium in Nederland in het project geïnteresseerd. Het siert TivoliVredenburg als organisatie dat ze deze unieke onderneming een concert gunnen.
Tijdloos
Meteen vanaf het begin laat het BJO horen hoe rijk en meeslepend Evans’ muziek is. Zijn bijna tijdloze composities en arrangementen klinken nergens sleets: muziek die primair gericht is op klankleur en niet op kracht. Geen enkel Europees orkest is beter in staat dan het BJO om dit waar te maken. Zowel de trompet-, trombone- als de saxofoonsectie zijn weergaloos. En dan laten we de buitengewoon swingende ritmesectie nog even buiten beschouwing.
Trompettist Pierre Drevet speelt een prachtige gestopte trompetsolo op ‘Davenport Blues’, ooit gecomponeerd door Bix Beiderbecke. De saxofoonsectie komt uitgebreid voor het voetlicht in ‘Avalon Time’. In ‘Struttin With Some Barbecue’ valt de krachtige tuba van Michel Massot op en een geslaagde Cannonball Adderley-imitatie van altsaxofonist Frank Vaganée. Trombonist Marc Godfroid en pianiste Nathalie Loriers geven opnieuw glans aan de schitterende ‘Ballad Of The Sad Young Men’. De eerste set sluit af met het door Miles Davis gecomponeerde ‘Donna Lee’, waarin Loriers uitgebreid refereert aan het spel van pianist Lennie Tristano. De Nederlander Joris Roelofs zorgt voor een virtuoze klarinetsolo en tenorsaxofonist Kurt van Herck laat horen dat hij graag in de voetstappen treedt van John Coltrane.
Solisten waren onder andere de trompettisten Jean-Paul Estiévenart en Pierre Drevet, en klarinettist Joris Roelofs.
Miles Ahead
In de tweede set staat ‘Miles Ahead’ centraal, het legendarische album van Davis uit 1957, met het orkest van Evans. Het album behoort tot de hoogtepunten van de naoorlogse jazz en het BJO heeft zich de muziek eigen gemaakt. Nergens klinkt het orkest schools. De arrangementen - met in de instrumentatie onder meer zes trompetten, twee hoorns en een tuba - worden in volle glorie neergezet. Muziek vol spannende momenten en verrassingen, waarin bijna de hele trompetsectie solistisch voor het voetlicht komt. Hoogtepunt vormt ‘Blues For Pablo’, waarin trompettist Jean-Paul Estiévenart een solo speelt vol melancholie.
Een lijn die voortgezet wordt met de weergaloze trompetsolo’s van Nico Schepers op ‘The Meaning Of The Blues’ en ‘Lament’, misschien wel de meest geliefde compositie van trombonist J.J. Johnson. Jeroen van Malderen luidt de trompet-features uit met het feestelijke ‘I Don’t Want To Be Kissed by Anyone Else But You’. Aan het einde van het stuk volgt een daverend slotakkoord van het complete orkest.
Toegift
Als toegift speelt het orkest een arrangement van Davis’ bekende compositie ‘So What’, met dit keer geen hoofdrol voor de trompettisten maar aandacht voor achtereenvolgens tenorsaxofonist Van Herck, basklarinettist Roelofs, tubaïst Massot en pianiste Loriers. Een schitterende vondst, die het avontuurlijke karakter van het BJO weerspiegelt.
Jammer is het dat het concert maar matig werd bezocht, want de wegblijvers hebben een van de beste jazzconcerten uit de nog jonge geschiedenis van TivoliVredenburg gemist.