CD-RECENSIE

Tigran Hamasyan, Arve Henriksen, Eivind Aarset, Jan Bang
– Atmosphères
bezetting: Tigran Hamasyan piano, Arve Henriksen trompet,
Eivind Aarset gitaar, Jan Bang live sampling
opgenomen: juni 2014, Auditorio Stelio Molo, Lugano
uitgebracht: 2 september 2016
label: ECM Records
aantal stukken: 15
tijdsduur: 88'56 (2 cd's)
website: www.tigranhamasyan.com - www.ecmrecords.com
door: Armand van Wijck


Het nieuwe album van de Armeense pianist Tigran Hamasayan is tot stand gekomen op verzoek van Manfred Eicher, oprichter van het ECM-label. Eicher bracht Hamasayan samen met trompettist Arve Henriksen, gitarist Eivind Aarset en sound designer Jan Bang. In krap drie dagen tijd kwamen ze bijeen om deze dubbel-cd op te nemen. Een smaakvol en bijzonder album waarvan de muziek exact klinkt zoals de titel doet vermoeden.

De minimalistische muziek op Atmosphères is een mix van klassiek, folk en ambient. Harmonisch gezien gebeurt er weinig en vaak is er op dynamisch vlak ook vrijwel geen opbouw of afwisseling te vinden. Maar de spanning en emotie ontstaan door de leegtes, de klankkleuren en de krachtige melodische statements van zowel Hamasayan als Henriksen.

Ook de achterliggende soundscapes van Bang vullen een prominente rol in dit geheel. Op exact de juiste plekken voegt hij heel voorzichtig zijn drones of andere samples toe, waardoor de muziek vrijwel onopgemerkt in intensiteit toeneemt. Wie naar Atmospheres luistert moet dit wel met de volle aandacht doen, anders ontglippen de details  door de subtiliteit van het geheel. Het spel van gitarist Aarset bijvoorbeeld zorgt voor een extra diepe laag, maar zal een onoplettend oor niet bereiken. 

De minimalistische opvatting, het ontbreken van drums en bas en het regelmatig zelfs ontbreken van een thema, geven het continue gevoel dat de muzikanten bezig zijn met een persoonlijke verkenning binnen dit genre. De meeste nummers worden langzaam uiteengezet en lijken in hun geheel improviserend tot stand te zijn gekomen. Alles klinkt hierdoor spontaan, vrij en soms onverwacht. Op de eerste cd is het werk wat meer klassiek georiënteerd met onder andere bewerkingen van composities van Komitas Vardapet: priester, componist, musicoloog en een van de belangrijkste musici uit de Armeense muziektraditie. Op de tweede cd wordt het wat avontuurlijker en krijgen enkele uitvoeringen zelfs een wat meer avant-gardistisch karakter.

Knap is dat het kwartet twee cd’s wist vol te spelen met minimalistische muziek, en toch iedere minuut opnieuw weet te boeien. Dit door de vrijheid die het zichzelf geeft, maar vooral de sterke chemie tussen Hamasayan en Henriksen die iedere keer volledig tot uiting komt wanneer Hamasayan virtuoze contrapuntlijnen plaatst onder het emotionele trompetgeluid.