FOTOBOEK

Frits van Swoll – My Jazz Moments (1960 – 1970)
liner notes: Philip Freriks
uitgave: Tens Media BV, mei 2016
pagina’s: 94
ISBN10: 9082367637
door: Erno Elsinga







Zijn eerste jazzfoto schoot Frits van Swoll in 1959 in het Concertgebouw van Art Blakey. Met de camera van zijn moeder en te midden van Nederlandse jazzfotografen uit die tijd zoals Pieter Boersma, Nico van der Stam en Ed van der Elsken. Het schimmige, bewogen zwart-wit beeld vormde het startschot van tien jaar bevlogen jazzfotografie, nu samengevat in het bijzondere fotoboek ‘My Jazz Moments’.

Als twintiger in de jaren zestig van de vorige eeuw schoot Van Swoll (1939) zijn jazzbeelden voornamelijk in het Amsterdamse Concertgebouw, de jazzfestivals van Antibes en tijdens het NCRV tv-programma ‘Djes zien’ dat opgenomen werd in Laren, gepresenteerd door Pim Jacobs. De Amerikaanse jazzgrootheden kwamen graag naar Europa en Nederland omdat ze hier, anders dan in hun thuisland, hoog gewaardeerd werden.











John Coltrane op 26 oktober 1963 in het Concertgebouw.
Foto © Frits van Swoll.


Van historische waarde zijn de beelden die Van Swoll schoot tijdens de nachtconcerten in het Concertgebouw. John Coltrane, Thelonious Monk, Roland Kirk, Dizzy Gillespie, Freddy Hubbard, Dexter Gordon, Don Cherry, Ornette Coleman, Stan Getz, Ben Webster, allen stonden op het hoofdstedelijke podium. Daarnaast fotografeerde Van Swoll onder meer een jonge Hans Dulfer, Wes Montgomery, Paul en Carla Bley, Johnny Griffin en Bill Evans in verschillende tv-studio’s in Nederland en ving hij artiesten als Ella Fitzgerald, Nina Simone, Charles Lloyd en Abbey Lincoln op buitenlandse festivals of op het Newport Jazzfestival in de Rotterdamse Doelen zoals in het geval van Albert Ayler.

Van Swolls foto’s werden met regelmaat afgedrukt in het tijdschrift Jazz Wereld dat verscheen van 1965 tot en met mei 1973. Ook sierden zijn foto’s menig platenhoes waarvan de afbeeldingen eveneens in het fotoboek zijn opgenomen.











Ornette Coleman op 29 oktober 1965 in het Concertgebouw.
Foto © Frits van Swoll.


Na 1970 werkte Van Swoll enkele jaren voor persbureau KIPPA en richtte later de platenlabels High Fashion Music en Silver Angels Records op. Dat ‘My Jazz Moments’ tot stand is gekomen, mag een klein wonder heten. Bij KIPPA ‘verloor’ Van Swoll zijn negatieven (thans onvindbaar opgeslagen in de archieven van Beeld en Geluid) en het is aan jazzschrijver Bert Vuijsje te danken – die veel afdrukken van Van Swolls foto’s bewaarde – dat het boek gerealiseerd werd.

‘My Jazz Moments’ is in vele opzichten een bijzonder boek. In de eerste plaats dankzij de veelal schitterende zwart-wit beelden die elk door Van Swoll van een korte toelichting worden voorzien. Soms met anekdote, zoals de nachtelijke autorit die de fotograaf met ‘een bijzonder vriendelijke’ Bill Evans maakte, na afloop van ‘Dzjes zien’, van Laren naar Amsterdam. Daarnaast zijn de geschreven bijdragen van presentator en jazzliefhebber Philip Freriks waarin hij zijn fantasie over verschillende in het boek opgenomen jazzlegendes de vrije loop laat niet te versmaden. En tot slot is aan het boek een cd toegevoegd waarop muziek van veel door Van Swoll vastgelegde jazzgrootheden is vastgelegd. Dit alles maakt ‘My Jazz Moments’ tot een waardevol document.