CD-RECENSIE

ICP Orchestra – East Of The Sun
bezetting: Michael Moore klarinet en altsaxofoon; Ab Baars en Tobias Delius klarinet en tenorsaxofoon; Wolter Wierbos trombone; Thomas Heberer cornet; Mary Oliver viool, altviool, zang; Tristan Honsinger cello en zang; Ernst Glerum contrabas en aankondigingen; Guus Janssen piano en orgel; Han Bennink slagwerk en zang
opgenomen: 18, 19 en 20 maart 2014 in Electric Monkey Studio Amsterdam
uitgebracht: 2014
label: ICP, distributie ToonDist
aantal stukken: 14
tijdsduur: 53.59
website: www.icporchestra.com 
door: Rinus van der Heijden


De Instant Composers Pool (ICP) heeft met ‘East Of The Sun’ opnieuw een mijlpaal toegevoegd aan zijn imposante oeuvre, dat is opgebouwd vanaf 1967. Het is namelijk voor de eerste keer dat mede-oprichter Misha Mengelberg niet aanwezig is. Hoewel zijn geest vrijelijk en nadrukkelijk boven deze cd zweeft. Bovendien is er nog een opmerkelijke noviteit: de pianokruk is nu ingenomen door Guus Janssen.

ICP zegt zelf dat het niet van een mijlpaal wil spreken, maar wel van een ‘opmerkelijk document’. Vooruit dan, want wat hier wordt gepresenteerd is zonder meer ‘opmerkelijk’. Misha Mengelberg is aanwezig met vier eigen composities en het lijdt geen twijfel dat hij bij een aantal andere, de hand daar zeker in heeft gehad. Bovendien blijft het ICP het ICP, de handtekening van Mengelberg valt niet meer weg te gummen. 

ICP’s mede-oprichter Han Bennink vertelt op de hoestekst het een en ander. Bijvoorbeeld waarom voor het eerste nummer op deze cd is gekozen voor ‘Psalm’. “Na een succesvol optreden neurieden Misha en ik altijd ‘Psalm’ in de microfoon, een op een hymne lijkend stuk dat Misha ooit componeerde voor een theaterproductie. Ik begon er altijd mee, Misha volgde en wat wij deden leek op het koor in een Nederlands Hervormde kerk.” Én op de Amerikaanse gospel/spiritual ‘We Shall Overcome’. 

‘Psalm’ dus als openingsstuk, wat verderop gevolgd door de stem van Ernst Glerum, die Mengelbergs ‘Der jofelen pelsslip’ aankondigt. En hiermee draait de dolgedraaide carrousel die de muziek van ICP altijd is, op volle toeren. Met twee prachtige stukken bijvoorbeeld van respectievelijk Ab Baars en Tristan Honsinger. De laatste is op zijn best met zijn typerende, nasale stem boven zijn krankzinnige cello, die beide zo innig passen in het totaalgeluid van ICP. 

Zoals gezegd zweeft Mengelbergs geest – de 79-jarige lijdt aan een progressieve vorm van Alzheimer, die hem spelen en andere zaken onmogelijk maakt – bijna visueel boven de muziek. Van verdriet om het verlies van de leider is geen sprake; enige weemoedigheid valt echter wel te bespeuren in de veertien stukken. 

De aanwezigheid van Guus Janssen is louterend. De pianist speelde al eerder met ICP – maar nog nooit op plaat of cd – en kent de groep derhalve van binnen en van buiten. Uiteraard is zijn aanpak geheel verschillend van die van Mengelberg, maar zijn door jazz geleide spel voegt een nieuwe dimensie toe aan het ICP-nieuwe-stijl. En hij brengt een orgel mee, ook een markante factor in de totaliteit van ICP. 

Zó mogen er nog talloze albums volgen, ze kolken immers van muzikaliteit en originaliteit.



 

ICP Orchestra - East Of The Sun, West Of The Moon