COLUMN
door: Jan Bol


Het begint steeds meer een anachronisme te worden: de winkel met bakken afgeladen vol met cd’s. Mijn hele omgeving wemelt van de iPods en andersoortige mp3-spelers. Familie, vrienden en collega’s, ze laden zelfs hele elpees uit hun oude verzameling via de pc op hun technisch wondertje, dankzij de moderne platenspeler met usb-aansluiting. Voor het overige is het downloaden wat ze voor de voeten komt. Hele externe hard discs vol. Illegaal dankzij bit torrents en lime wire en weet ik wat voor peer to peer constructies. Onvoostelbaar veel is er te vinden. Vreemd genoeg tot en met scans van hoesjes en boekjes toe. Daarvan blijft op je schermpje niet veel over.

Of de iPod nu afspeelt via oortelefoontjes of via een snoertje over de geluidinstallatie, aan muziek luisteren komt op het moment zelf (haast) geen cd of elpee meer te pas. Als je vertelt dat je nog wel eens een tripje maakt om cd’s te scoren of dat je in een enkel geval de toevlucht neemt tot bestellen via internet, dan kijken ze je onbegrijpend aan. Dat klinkt zo 20e eeuws in oren van de mp3-consument. Overigens, bestellen in de VS via internet is nu aardig lucratief, door de lage dollar. Leve de hypotheekcrisis!

Anachronisme of niet, snuffelen in cd-bakken heeft nog steeds zijn eigen charme. Juist op zo’n manier kun je je laten verrassen. Bijvoorbeeld door jou onbekende opnamen van iemand die je als jazzmusicus hoog schat. Of door een onbekend kwartet waarvan de cd wel heel schappelijk geprijsd was, zó dat je de gok wel aandurfde. Surfend over het net of zoekend in peer to peer bestanden overkomt je zo’n verrassing zelden of nooit. Dan zoek je gericht, bestel je gericht, download je gericht. Gemiste kansen.

Illegaal donwloaden vind ik helemaal niks. Niet omdat ik roomser ben dan de paus, maar copyright is alleen al vanuit mijn beroep en vak gezien een groot goed. Dus dat geldt ook voor het geestelijke en gepubliceerd eigendom van een ander. Alhoewel …. een cd kopiëren voor een ander gebeurt nog wel eens. Heel veel muzikanten en labels bieden allang via hun sites de mogelijkheid om tegen betaling te downloaden. Soms ontkom je zelfs niet aan downloaden, zoals bij Dave Douglas toen ik wat oudere opnamen van hem wilde hebben.

Een onontkoombaar anachronisme, die cd-winkels en die concerten waar de meest recente release wordt uitgevent. Ik ben benieuwd hoe lang die praktijk nog blijft bestaan. Was een elpee of een cd nog een concept, een afgerond product, een album, in mp3-vorm via internet slaat zo’n albumconcept nergens op. Het aan de man brengen van je muziek wordt zo ineens lastiger. Dat vraagt om een ander soort marketing. Eens zien waar dat toe leidt.

-