Donny McCaslin met een nieuw jazzgeluid
CONCERTRECENSIE. Donny McCaslin Quartet, ’t Schuttershof Middelburg, 31 januari 2013
beeld: Eddy Westveer
door: Mischa Beckers
De Amerikaanse jazzsaxofonist Donny McCaslin's bracht onlangs zijn tiende album, 'Casting for gravity', uit. Een bijzondere plaat waarop hij zijn kenmerkende krachtige tenorsaxofoongeluid nog meer combineert met funkgeoriënteerde ritmiek en ook elektronica. Dit concert demonstreerde het Donny McCaslin Quartet, op uitnodiging van Muziekpodium Zeeland, in 't Schuttershof in Middelburg, hoe dat live uitpakt.
Een wervelend concert van saxofonist Donny McCaslin met in zijn band onder meer basgitarist Tim Lefebvre en slagwerker Nate Wood.
McCaslin speelde in Steps Ahead en onder meer bij Gil Evans, Danilo Perez en Maria Schneider, voordat hij in 1998 zijn eigen bands ging leiden. 'Casting for gravity' laat diverse kanten horen van McCaslin's tegenwoordige muzikale wereld. Aan de ene kant zijn er de stukken die gedragen worden door krachtige melodische thema's of juist door groovy ritmische variaties. Aan de andere kant klinken er bijna filmische, soundscape-achtige uitvoeringen.
Met 'Casting for gravity' wilde McCaslin de richting die hij inzette met zijn vorige album 'Perpetual motion', nog meer uitwerken. Een grootser album moest het worden, met meer geluidslagen. Het verdiepen van de rijkheid van elektronica kreeg een belangrijke plaats. Keyboardspeler Jason Lindner en bassist Tim Lefebvre, ook bekend van Rudder, speelden daarbij een belangrijke rol.
Matt Mitchell
In Middelburg zat niet Jason Lindner achter de Fender Rhodes, maar Matt Mitchell. Live beperkten ze het gebruik van elektronische toevoegingen. Als Lefebvre het al deed zette hij een ringmodulator aan om wat onaardse klanken te genereren en vooral een octaver. Met het octaaf onder zijn baspartij donderde het soms dat het een aard had. Zeker ook omdat Nate Wood op drums een ongekend volume uit zijn kit kreeg.
Met name Wood zorgde met zijn patronen voor een ‘moderne’ insteek. In het stuk 'Casting for gravity' was de groove hard en stuwend. Gaandeweg bracht hij ritmes in die deden denken aan dubstep en breakbeat. Soms in een ongenadig tempo op de hi-hat. En dat tempo was een interessante factor tijdens het concert. Dit kwartet kan op heel natuurlijke wijze funky spelen. Zo klinkt en voelt het. Wanneer je bestudeert wat er daadwerkelijk gebeurt hoor je diverse combinaties van opgeknipte ritmische patroontjes met onverwachte accenten. Vaak unisono door Lefebvre en Mitchell gespeeld.
Toetsenist Matt Mitchell. Het Donny McCaslin Quartet in ’t Schuttershof te Middelburg.
Bijzonder werd het wanneer McCaslin een loopje in vaste ritmiek en tempo bleef herhalen en zijn medemuzikanten in wisselende samenstelling het tempo van de beat langzaam afbouwden of plots verdubbelden. Mooie puzzeltjes creëerden ze voor elkaar. Met zichtbaar plezier.
Vaderschap
McCaslin wisselde af tussen beklijvende licks en sfeertekeningen. Een thema als vaderschap kwam zo op diverse manier tot uiting. Emotioneel en ingetogen met een prachtige saxsound in ‘Henry’, zoals McCaslin’s zoontje van anderhalf jaar heet, en ook springerig funky in ‘Tension’. En zeker in die springerige stukken zocht men risico. Wood die gewoon nog een aantal breaks inzette die duidelijk niet afgesproken waren, of de collectieve improvisatie naar een einde toe dat tot een mooie spanningsboog leidde. Maar ook tot een net ongelijk einde.
McCaslin groeide de afgelopen jaren gaandeweg toe naar een nieuw, modern jazzgeluid. Het ontstond vrij organisch. Het kwam op zijn pad. Hoe meer hij de nummers live speelde en er mee experimenteerde, hoe meer de dingen juist op hun plek vielen. Een deel van het experiment was te zien in Middelburg.