Artist in Residence Joe Lovano, Charles Lloyd en Toots Thielemans waren enkele smaakmakers van Dinant Jazz Nights 2011.

De weergoden werkten weliswaar tegen maar de muzikanten lieten het niet aan hun hart komen. Het moet gezegd worden dat organisators en programmaverantwoordelijken Jean-Claude Laloux en Patrick Bivort er samen met hun hele ploeg en de beperkte middelen die ze ter beschikking hebben, alles voor doen opdat de artiesten zich hier thuis voelen. En dat werpt vruchten af want de muzikanten komen graag terug. Wie bovendien de rol van peter krijgt, neemt deze taak ter harte. Dit jaar was dat Joe Lovano. Onvermoeibaar was hij bij elk concert aanwezig en speelde hij meestal wel een nummer mee. Hij zorgde zelf voor een aantal hoogtepunten met eigen groepen en projecten en zakte ’s nachts nog af naar de jamsessies. Mocht de geboortestad van Adolphe Sax ooit het idee hebben om muzikanten een ereburgerschap te verlenen, zal Lovano zeker bovenaan de lijst staan.

The Unexpected 4, Joe Lovano Us Five, John Scofield New 4tet
In Dinant hebben ze ook oor voor jong talent. De winnaar van hun wedstrijd Jong Jazztalent krijgt telkens het jaar nadien de kans zich te bewijzen op het hoofdpodium. The Unexpected 4 kaapte anno 2010 de eerste prijs weg. Het is een kwartet rond pianist Jérémy Dumont en bassist Vincent Cupper met de uitstekende saxofonist Vincent Thékal. De jongens brengen gedegen hedendaagse jazz met pit maar ontbreken nog wat eigen inbreng. Het potentieel is er in elk geval.

Jérémy Dumont, Joe Lovano (hier met de ACT Big Band) en John Scofield.

Voor zijn eerste concert van het festival bracht Joe Lovano twee drummers mee (Otis Brown III, Francesco Mela) samen met pianist James Weidman en bassist Peter Slavov. In het verlengde van de meest recente cd, ‘Bird Songs’ (een ode aan Charlie Parker), trakteerde dit kwintet het publiek bijna anderhalf uur lang op snoeiharde bop. Lovano nam daarbij regelmatig de aulochroom ter hand, de dubbele polyfone chromatische sopraansaxofoon uitgevonden door de Belg François Louis waarmee Lovano vorig jaar op de cover van Downbeat prijkte. Er werd regelmatig afgeweken van de traditionele paden maar over het algemeen slaagden de heren er vooral in een hechte clubsfeer te creëren. Wat klankproblemen ontsierden helaas de set. Gelukkig werd dit euvel voor de volgende concerten opgelost.

John Scofield kwam op zijn beurt snedig uit de hoek en bewees dat hij een topgitarist is die het best jazz weet te combineren met rock, funk en pop. Fusion grand cru met de typische distorsieklant als herkenbaar element. Met Mulgrew Miller, Scott Colley en Bill Stewart had hij de ideale begeleiders bij zich. En natuurlijk kwam zijn vroegere oude kompaan Lovano voor de bisnummers meespelen. Dit zijn de momenten waar je op hoopt en die in Dinant wel degelijk plaatsvinden.

Janos Bruneel 4tet, Fred Van Hove Quartet, Kenny Werner, BJO, Toots Thielemans
De jonge bassist Janos Bruneel, die al een tijd les geeft in Den Haag, kwam in avant-première een aantal nummers voorstellen van de nieuwe cd die binnenkort verschijnt. In de groep zit nu ook pianist Nicola Andreoli, die regelmatig aan de zijde van Philip Catherine opduikt. Wat ze hier brachten, getuigt van een grote maturiteit in het scheppen van atmosferische taferelen die lang en breed uitgesponnen worden. De wereld van ECM was daarbij nooit veraf en dat is als compliment bedoeld.

Janos Bruneel, Fred Van Hove, Kenny Werner met Toots Thielemans.

Heel wat anders was het concert van Fred Van Hove. Samen met saxofonist Fabrizio Cassol, trompettist Jean-Luc Cappozzo en percussionist Paul Lytton verkende de pianist de werelden van de pure improvisatie. Het werd zeker geen geval van “too many cooks in the kitchen” waarbij een ieder zijn eigen ding doet. Er viel vooral te genieten van heel wat melodieuze en zuiver intimistische momenten, zeker bij de duetten van Cassol en Van Hove. Dit was puur jazzpointillisme. Hiermee snoerden ze meteen alle criticasters de mond die Van Hove zijn muziek onvoorwaardelijk onderverdelen in het vakje van de piep-knor spielereien. Een verrassend hoogtepunt.

Pianist-componist Kenny Werner en het Brussels Jazz Orchestra (BJO) brachten in 2002 reeds samen een cd uit (‘Naked In The Cosmos’). Het vervolg verschijnt eerdaags maar Dinant kreeg alvast de primeur. Werner stak zijn bewondering voor deze bigband niet onder stoelen of banken. Het is natuurlijk niet toevallig dat het BJO door Downbeat tot de tien beste bigbands ter wereld gerekend wordt en dat deze band eind vorig jaar een week lang in residentie was in het New Yorkse Lincoln Centre (samen met Kenny Werner trouwens). Met deze nieuwe samenwerking toonden Werner en het BJO aan dat ze uitmunten in het personifiëren van bestaande structuren. Daarbij werden extra links gelegd naar de werelden van onder andere Mel Lewis en Bob Brookmeyer. Als kers op de taart kwam Joe Lovano de rangen vervoegen. Door dit concert werd nog maar eens duidelijk gesteld dat bigband een essentieel aspect van jazz is.

Om de avond in stijl af te sluiten was er het duo Kenny Werner en Toots Thielemans. De heren kennen elkaar al jaren. Het werd een hartverwarmend optreden boordevol kleine steekspelletjes tussen twee topmuzikanten. De playlist bestond zoals gewoontegetrouw bij Toots uit een aantal standards aangevuld met filmmuziek en ingekleurd met een Braziliaans tintje. Groots in alle eenvoud.

Act Big Band, Steve Grossman Two Tenors 5tet, Joe Lovano Super Sonix
De Act Big Band werd in 1978 opgericht door drummer Félix Simtaine. Heel wat muzikanten passeerden ondertussen de revue en gingen hun eigen weg. Onder hen Bert Joris, Fabrice Alleman, Erwin Vann en Ben Sluijs. Voor de gelegenheid was er een soort reünie met in de gelederen een aantal jongere collega’s. De arrangementen van componist Michel Herr vormden de rode draad. Gekoppeld aan het spelplezier dat duidelijk aan de orde van de dag was, leverde dit een zeer gevarieerd concert op met zelfs een uiterst gedurfde experimentele passage. Wordt hopelijk vervolgd.

ACT Big Band, Steve Grossman, Joe Lovano Super Sonix.

Alhoewel saxofonist Steve Grossman met de grootste artiesten uit het jazzpantheon speelde, bleef zijn bekendheid eerder beperkt. Dat hij een aantal jaren aan de zijde van Miles Davis vertoefde, oefende een invloed uit, op alle vlakken. In Dinant zorgde hij voor gemengde gevoelens. Hij liet het meeste werk over aan zijn begeleidingstrio (Alvin Queen, Nico Menci, Sal La Rocca) en zijn medesaxofonist Valerio Pontrandolfo. Zelf hield hij het allemaal beperkt en ging zelfs meestal naast de microfoon spelen! Het leek vooral op een goede algemene repetitie van vijf kwaliteitsvolle muzikanten die samen hun weg zoeken. Eventjes werd het spannender toen Lovano mee kwam spelen. Met de drie saxofonisten op een rij en de hecht samenspelende ritmesectie werd het zo dan toch nog een beetje feest.

De Super Sonix band van Joe Lovano met in de rangen Manu Katché, John Abercrombie, Philippe Aerts en gastvocaliste Judi Silvano zorgde nadien eveneens voor gemengde gevoelens. De groep had nooit voordien samengespeeld. Het is echter niet omdat je supermuzikanten samen op een podium zet dat het resultaat in overtreffende trap is. Dat werd hier duidelijk bewezen. Grote spelbreker was Manu Katché die er continu lustig op los hakte zonder ook maar de minste nuance. Toen zangeres Silvano er bij kwam, temperde hij dan toch ietwat zijn drumspel maar toen was het Silvano zelf die voor de finale afknapper zorgde. Diep teleurgesteld hielden we deze vertoning na een half uurtje voor gezien. Het was de enige echte tegenvaller van het festival.

Aka Moon, Charles Lloyd New Quartet, Mike Stern Quartet
Door onverwachte gezondheidsproblemen moest het trio Aka Moon bassist Michel Hatzigeorgiou missen. Pianist Fabian Fiorini kreeg de aartsmoeilijke taak om in te vallen. Hij is weliswaar al jaren vertrouwd met het repertoire van de groep en speelt regelmatig mee, maar op dergelijke manier vervangen is echt geen geschenk want Aka Moon grossiert in complexe ritmestructuren en continue tempowissels waarbij iedere muzikant een essentiële pijler vormt.

AKA Moon met zangeres Christina Zavalloni, Charles Lloyd met Jason Moran, Mike Stern Quartet.

Eric Legnini deed het echter schitterend. Echt adembenemend werd het toen de Italiaanse gastvocaliste Christina Zavalloni het podium op kwam. De dame heeft niet alleen podiumprésence maar vooral haar zangcapaciteiten zijn indrukwekkend. Ze begon in het Grieks, helemaal in de traditie van het Griekse kunstlied (endechna) en dat in combinatie met de wereld van Aka Moon. Het absolute hoogtepunt van het festival. Ook het daaropvolgende nummer (deze keer in het Italiaans) getuigde van wereldklasse. Nadien schitterden saxofonist Fabrizio Cassol en drummer Stephane Galland nog verder in duo of in trio met Legnini. Een maalstroom van solo’s, duo’s en trio’s op het scherp van de snee met een absoluut gevoel van timing. Jazz uit een andere dimensie.

Met Charles Lloyd stond er een toch wel legendarisch jazzicoon op de planken van Dinant Jazz Nights. Met Jason Moran, Reuben Rogers en Eric Hartland aan zijn zijde had hij een dream team dat wel degelijk de hooggespannen verwachtingen inloste. Lloyd etaleerde rustig zijn kunnen, vastberaden maar zonder kapsones en steeds ‘right to the note’. Hij ging regelmatig zitten en gaf zijn trio ruimte. Zo werd het genieten van Moran die eveneens op haast ingetogen manier speelde en bassist Rogers die de navelstreng vormde tussen pianist en drummer Harland. Deze laatste gaf twee drumsolo’s in de traditie van Elvin Jones: uiterst subtiel alsof hij in een porseleinwinkel zat. Een concert van vier grootmeesters in detail.

Het festival (althans het jazzluik) werd feestelijk afgesloten door de zeer innemende Mike Stern (nog een oudgediende van Miles Davis). Dat hij indertijd de overstap maakte van bluesrock naar jazz blijft nog steeds duidelijk. Ook bassist Tom Kennedy en drummer Dave Weckl kunnen zich vinden in dit idioom. En violist Didier Lockwood leek een heuse verjongingskuur ondergaan te hebben. Dit was duidelijk het concert met het hoogste testosterongehalte en toch bleef het genietbaar voor iedereen. De cd-stand deed gouden zaken.

Muzikaal was deze veertiende editie door de inzet van alle muzikanten een van de beste ooit in Dinant. Het onthaal blijft een schoolvoorbeeld van zuiderse jovialiteit. De lokale culinaire specialiteiten die je op het terrein kan eten, vormen eveneens een pluspunt. Hopelijk werken de weergoden volgend jaar wat beter mee want dit festival verdient erkenning bij een breder publiek.

• Dinant Jazz Nights 2011