CONCERTRECENSIE. DAAU, Zeeland Nazomerfestival, Abdijplein Middelburg, 31 augustus 2010
beeld: Lex de Meester, Dirk Janssens
door: Mischa Beckers

Op het nieuwste album, ‘The Shepherd’s Dream’, keert het Belgische DAAU terug naar hun akoestische wortels. DAAU, voluit Die Anarchistische Abendunterhaltung, ontleend aan ‘Der Steppenwolf’ van auteur Herman Hesse, debuteerde in 1995 met een titelloos debuut. Ontsproten uit dezelfde Antwerpse scene als onder meer dEUS en Zita Swoon experimenteerden deze klassiek geschoolde muzikanten al met elementen uit klassiek, jazz, electro beat, funk, reggae en dub. Improvisatie vervult bij hen altijd een belangrijke rol. Dinsdagavond speelde DAAU op het Abdijplein in Middelburg.


De Belgische formatie DAAU bracht tijdens Zeeland Nazomerfestival een intrigerende uitvoering van 'The Shepherds Dream'.

‘The Shepherd’s Dream’ kwam op een bijzondere manier tot stand. De vijf stukken zijn ontsproten uit lange improvisatiesessies. DAAU musiceerde zonder vooropgezet plan en nam alles op. Naderhand reconstrueerden ze daaruit de beste stukken. “Het was vrij duidelijk waar we samen naar toe wilden. Wanneer we tevreden waren met een stuk? Als iedereen het gevoel had dat het verhaal klopte, de juiste spanning er in zat en het af was”, zei klarinettist Han Stubbe. De groep wilde het  oorspronkelijke gevoel van de improvisatiesessies reconstrueren. Met name voor de twee kortere nummers op het album betekende dat hard werken. Er ging heel wat puzzelwerk zitten in het vinden van de juiste structuur en spanningsopbouw.

In Middelburg speelde de groep ‘The Shepherd’s Dream’ integraal. Men hield zich strikt aan de composities maar bij ieder concert van de groep is de uitvoering anders. Die evolueert immers door veel spelen. Het concert begon ingetogen met ‘A matter of time’. Tergend langzaam plukten Simon Lenski op cello en contrabassist Hannes d’Hoine hun partij waarop zich geleidelijk een melodisch raamwerkje van langgerekte klanken door Stubbe en Roel van Camp op accordeon, ontvouwde. Stukje bij beetje veranderden de patronen totdat de baspartij bestond uit hard gespeelde ritmische variaties op slechts één toon.

Het ensemble koos al nooit voor geijkte structuren en zeker bij de stukken van ‘The Shepherd’s Dream’ voert een vrijere vorm, met een doorgaans minimalistische aanpak, de boventoon. Daarbij gebruikt DAAU beperkte middelen om hun verhaal te vertellen. Men waakt er voor de stukken vol te stoppen met noten. Soms blijkt het eenvoudig samenvoegen van twee klanken of het uitvergroten van bijklanken voldoende. Bijklanken die soms prominent aanwezig zijn - zoals de aan de cello onttrokken geluiden van krakende takken en schurende boombasten in ‘Out of the woods’ - en andere keren subtiel verstopt zijn. Zo klonk ineens op de achtergrond een repeterend loopje dat deed denken aan een analoge synthesizer met arpeggiator. Wie goed oplette zag dat Van Camp het met zijn accordeon creëerde.


Simon Lenski, Han Stubbe, Hannes d’Hoine.

DAAU bouwt sferen, roept emoties op en daar horen passende titels bij zoals ‘Into the wild’ en ‘Visions of Arcadia’. Vaak is een bijna transopwekkende drone op cello en bas, op voor dit type instrumenten ongekend volume, een belangrijk element in de uitvoering. Of cadansen, vol door de vier instrumentalisten gezamenlijk gespeeld, met aan flamenco en tango ontleende ritmiek en referenties naar bijvoorbeeld John Cale’s dansmuziek op ‘Nico’. Op momenten lieflijk in een sprookjesachtige sfeer, met kleine onderliggende thema’s die neigen naar een meezingbare popmelodie, maar veelal ook met ijzingwekkende klanken uit cello of klarinet. Die maken DAAU intens. De muziek kruipt onder de huid van de luisteraar. Constant zoekt men naar sprekende noten of klanken. Dat kan zich uiten in slechts enkele noten die harmonisch heerlijk wringen of in vreemde intervallen van elkaar liggen, maar ook in gillende en krijsende escapdes.

Het opnameproces voor ‘The Shepherd’s Dream’ inspireerde de groep tot een revisie van het repertoire. “Een aantal stukken van vorige albums zijn we gaan coveren. De speelwijze van het nieuwe album, met die minimalistische stijl en veel improvisatie, passen we daarop toe”, zei Stubbe. De groep voegde de daad bij het woord in de toegift. Ook bijzonder, de opnames van dit concert waren tien minuten na afloop al verkrijgbaar op cd, “voor iedereen die thuis nog eens wil naluisteren hoe het in Middelburg klonk”.

• Zeeland Nazomerfestival - DAAU
• Foto's 2 en 3 bij deze recensie zijn van Lex de Meester, gemaakt tijdens het concert in Middelburg. De overige foto's zijn van Dirk Janssens en afkomstig uit het archief.