CONCERTRECENSIE. The Ex & Gétatchèw Mèkuria, Rasa, Utrecht, 10 juni 2011
beeld: Maarten Mooijman
door: Tim Sprangers
Waar is hij nou? Gétatchèw Mèkuria is plotseling van het podium verdwenen. Indruk maakte hij net tijdens de eerste nummers met zijn kenmerkend vibrerende tenor, die in veertig jaar tijd aan kracht noch dimensie heeft ingeboet. Maar toch voelde je ergens een klein gemis. Terwijl The Ex de Ethiopische grooves vrolijk doorpompt, sluipt Mèkuria terug het podium op. En ja, dit voelt beter. Om zijn schouders hangt nu een machtig gewaad, op zijn hoofd ligt een prachtig kleurrijk hoofddeksel. Hij ziet eruit als een koning die trots zijn suprematie verkondigt. En zo hoort het.
Groot feest in het Utrechtse Rasa met The Ex & Gétatchèw Mèkuria.
Er zijn weinig bands die de Afrikaanse ziel, het doorleefde saxgescheur en de vette afrobeat echt kunnen benaderen zoals dat werd gedaan vanuit Afrika zelf. De vibe uit de jaren zestig en zeventig zijn voor menig contemporain jazz- en funkbandje een voorbeeld. Niet raar ook, de Fela Kuti sound swingt als de pest en oef, wat te zeggen van de klanken uit Ethiopië: enkel harteloze wezens blijven onbewogen door de bezwerende sax in Mulatu Astatke’s Yèkèrmo Sèw. Een hip bandje als Jungle By Night probeert het, maar mist de beleving. Dan maar liever oude platen draaien.
Daar denken de punkers van The Ex anders over. Zij vertoeven graag in Afrika, laten zich daar inspireren en spelen het ene concert na het andere. Jaren geleden stuitten zij op held Mèkuria en inmiddels toerde The Ex met de saxofonist door Europa en de Verenigde Staten.
The Ex krijgt de Afrikaanse ziel wél weer boven water, zo blijkt tijdens een nieuwe toer in Nederland, Tsjechië en Frankrijk. Ze spelen vrij en open, respectvol, met kennis en kunde en vooral met een verschrikkelijke energie. Lijntjes, regeltjes of voorschriften? Onzin, onvoorwaardelijke liefde voor de muziek en cultuur brengt je dicht bij de Ethiopische jazz zoals Mèkuria dat bedoelt. Deze bezwering slaat in de Utrechtse Rasa in als een bom. Al vanaf de eerste minuut voelen de brullende klanken als een opeenstapeling van geluksmomenten en deinst het wereldmuziekpodium op en neer.
De gitaristen Terrie Hessels en Andy Moor.
Mèkuria lijkt en klinkt nog het meest op een zelfverzekerde krijger. In Aha Gèdawo spreekt hij zijn onderdanen toe als gevierd man, waarna zij vol overtuiging knielen voor hun meester. Zijn timing is nog steeds magnifiek, de uithalen beestachtig, maar vooral dat typisch brommende en van leed doordrenkte geluid blijft ongeëvenaard. Hij mixt razernij en schoonheid en dat vormt een bijna mythische combinatie.
Zeer treffend zijn ook de toegevoegde blazers waarbij trombonist Joost Buis met zijn ferme uithalen veel indruk maakt. Of de impropunk intermezzo’s tussen gitaristen Terrie Hessels en Andy Moor. En als de Ethiopische danser Melaku Belay zijn houten stok slijpt met een zwaard ontploft de zaal volledig.