Het uitzonderlijke talent van Frank Woeste
INTERVIEW
door: Erno Elsinga
Pianist Frank Woeste verovert Europa. Foto © Bob Driessen.
Pianist Frank Woeste (22) maakt een stormachtige ontwikkeling door. Op 20 september verscheen bij het Nederlandse Challenge Records zijn (trio) debuut cd 'Mind at Play' met Matthieu Chazarenc (d) en Mathias Allamane (b) en Woeste op piano en Fender Rhodes. Eerder al verscheen het soloalbum 'Outward': improvisaties op het werk van Chopin. Als sideman won hij met de band Songful deze maand de Prize JAZZIN of Germany. Drie jaar geleden besloot de Duitser te verhuizen naar Parijs om te kunnen studeren aan het National Conservatory
Al vanaf de middelbare school volgt Woeste een klassieke piano-opleiding. Een jazzconcert uit die tijd van Elvin Jones verruimd zijn muzikale bewustwording. De pianist won later de 1st prijs Jazz Mennecy 1998, 1st prijs Concours Charles Trenet 1999, 2e prijs International Solo, en de Piano Competition Montreux in 2003. Aanstaande 11 december staat Frank Woeste met zijn trio op de planken van het Bimhuis. Twee dagen eerder treedt hij solo op in het Goethe Instituut. Reden genoeg om eens te onderzoeken wie Frank Woeste is. Op 31 augustus was de pianist een dag in Nederland en maken we kennis.
Frank Woeste: "Het concert van Elvin Jones destijds was echt geweldig: de energie. het improviseren. Ik wist niet wat me overkwam. Ook al studeerde ik klassiek, improviseren deed ik al. Mijn leraar stimuleerde dat al ging het toen nog niet over jazz. Dat concert deed me diezelfde dag doen besluiten: ik wil spelen! Ik was toen veertien. Ik besloot workshops te volgen en belandde bij 'Jazz for classical Musicians'. Daar leerde ik de basis van jazz zoals harmonie en akkoorden. Ik luisterde veel naar jazzplaten en begon sessies te bezoeken en belandde in verschillende bands. Later geraakte ik in de Bujazzo Bundes Jugend Jazz Orchestra; een nationale big band voor jongeren olv Peter Herbolzheimer, en kreeg oa les van John Taylor. Zo is het eigenlijk allemaal begonnen. Ondertussen studeerde ik nog klassieke muziek Ik besteedde er weliswaar minder aandacht aan, maar speelde des te meer.
Toen ik 19 was besloot ik te verkassen naar Parijs. Ik wilde een andere omgeving en de stad plus het National Conservatory leek me wel wat. Zij hebben een kleine jazzafdeling. Docent piano was toentertijd de Franse jazzpianist Hervé Sellin en ook voor andere vakken lopen jazzmusici rond. Vooral ook door de vele jazzmuzikanten om me heen kreeg ik het in Parijs verschrikkelijk naar mijn zin. Ik heb er oa de mensen uit mijn trio leren kennen. Eigenlijk zou ik hooguit een jaar wegblijven maar ik woon er nu nog steeds. Door veel te spelen (eerst met mensen van school en later met mensen uit de Franse jazzscene) raakte ik geïntrigeerd in het Franse jazz gebeuren. Iemand waar ik bv helemaal weg van ben is trompettist Mederic Collignon. Hij wordt beschouwd als het grote talent op trompet in Frankrijk. Een beetje rare vogel; hij zingt en gebruikt van alles om muziek mee te maken. Hij speelt oa met Louis Sclavis. In zijn band speel ik Fender Rhodes. Ik speel ook veel met de Koreaanse zangeres Youn Sun Nah en ben als sideman terug te vinden in verschillende Franse formaties."
Je eerste plaat is een solo-album?
Frank: "Onder mijn naam wel. Dat was een grappige samenloop van omstandigheden. Ik toerde in duo met zangeres Youn Sun Nah door Korea. Zij is van Sony Korea en een erg populaire jazzzangeres in dat land. Vorig jaar was ik er voor de laatste keer en deed ik tijdens de concerten ook solo stukken, Preludes van Chopin en improviseerde hiermee. Het heeft wel wat weg van jazz: de harmonie is erg duidelijk en je kunt de muziek uitspellen in akkoorden. Tijdens en na de concerten bleek dat veel mensen het prachtig vonden en kwamen na afloop van concerten vragen of die solo stukken ook op cd stonden. Zo ontstond het idee om een soloplaat te maken. Ik nam het op in Zuid-Frankrijk en Sony Korea bracht het in maart van dit jaar uit in Korea: Outward. Daarna ben ik weer terug gegaan voor een tournee en zoals het er nu naar uitziet ben ik twee maal per jaar in Korea, deels voor klassiek-, deels voor jazzconcerten. Volgend jaar komt Outward uit in Frankrijk en deze winter ga ik met Youn Sun Nah een duo-cd opnemen in Frankrijk. Dat album wil ik volgend jaar uitbrengen. Daarna gaan we hopelijk in Frankrijk toeren. Een toer door Azië staat al vast."
Deze maand komt Mind at Play bij Hein van de Geyn's Challenge Records uit.
Frank: "Matthieu Chazarenc kent Hein van de Geyn. Matthieu liet de opnamen die we met het trio maakten aan Hein horen en kort daarna kreeg ik een mail van hem dat hij het erg mooi vond en het graag wilde opnemen. Daarna ontmoette ik Hein op het Maastricht Jazz Festival waar hij speelde met Toots Thielemans, en we sloten dingen kort. Het ging allemaal heel gemakkelijk, net als eerder bij het soloalbum. Hein is echt een producer vanuit de muzikant. Hij legt geen enkele beperking op. We namen het album overigens op in studio Meudon, Parijs.
Naast je trio heb je ook een duo met gitarist Nelson Veras.
Frank: Thuis heb ik een vleugel, drumkit en versterkers. Met Matthieu speelde ik op een gegeven moment bijna elke dag en al snel kregen we gezelschap van bassist Mathias Allamane. Zo begon ik te schrijven voor het trio. We spelen op het moment veel; Frankrijk, maar ook in Spanje en Belgie. Bovendien hebben we het geluk dat we geselecteerd zijn voor het Franse Afygme Festival Network. Zij selecteren elk jaar tien groepen die ze verdelen over dertig festivals. Zo heb je dus de zekerheid dat je in een jaar tijd op tien festivals speelt.
Nelson Veras leerde ik kennen doordat Mathieu hem op een dag meenam naar mijn huis. We speelden veel in trio, dan weer in duo. Nelson is erg sterk in allerlei ritmen en speelt weer veel met drummer Stephane Galland. Ik raakte geïnteresseerd en begon me toe te leggen op allerlei ritmische varianten, onder toeziend oog van Nelson. 'Na de les' maakten we samen muziek en brachten de oefenstof in de praktijk. We vonden het allebei goed gaan en nu treden we soms op als duo. We hebben dan geen setlist maar improviseren op standards of Braziliaanse componisten die Nelson goed kent en liefhebber van is. Nelson beloofd me telkens dat hij muziek zal gaan schrijven voor het duo maar dat is er nog altijd niet van gekomen..haha. Binnenkort hebben we een aantal concerten in Duitsland."
Je bent 22 jaar. Is er al sprake van belangrijke mensen, gebeurtenissen, hoogtepunten in je carriere?
Frank: "Soms heb je van die momenten dat je muzikanten ontmoet waarvan je meteen het gevoel hebt: dit werkt. Dat gebeurde met Chazarenc , Collignon , Youn Sun Nah, en Nelson. Het is heerlijk als er situaties ontstaan waar je niets hoeft uit te leggen. Je speelt gewoon met elkaar en alles lijkt evident. Erg belangrijk voor mij was de ontmoeting met John Taylor. Ik was toen 19 en alles wat we samen deden was ieder achter een Steinway zitten en spelen. Ik denk dat ik daar meer van geleerd heb als zou ik eindeloos les van hem genomen hebben. Ik denk daar nog steeds aan terug. Het gevoel dat ik van hem kreeg was: alles is mogelijk. Ook de ontmoeting met Hein is belangrijk. Hij opent deuren voor het trio en maakt het mogelijk dat 'the story can go on'. Ik ben hem daar erg dankbaar voor.
Vroeger luisterde ik naar datgene waar de meeste naar luisterden: Miles, Coltrane. Mensen die me beïnvloedde waren Keith Jarrett, Herbie Hancock. Nu luister ik naar Brad Mehldau, Kurt Rosenwinkel, Mark Turner; meer 'mijn' generatie. Wat me bij hen aanspreekt is dat ze ieder hun eigen sound hebben ontwikkeld. Ze hebben een eigen taal waarin ze bijvoorbeeld op een speciale manier met harmonie en ritmen omgaan. Het is tegelijkertijd gedisciplineerd wat ze doen, maar ook heel open. Ze zijn erg toegewijd en checken elk facet van hun taal. Dat is bijzonder, ook omdat ze niet als iemand anders klinken. Melodie is belangrijk voor me en de manier waarop zij daar mee omgaan vind ik bijzonder. Waarschijnlijk hebben we dezelfde inspiratiebronnen; je kunt horen waar het vandaan komt, maar het gaat verder. Het is inspiratie. Want je kunt niet creëren vanuit het niets. Maar zij imiteren niet. Erg indrukwekkend."
Wat kunnen we binnenkort nog van je verwachten?
Frank: "Ik heb onlangs opgenomen met trompettist Mederic Collignon. De cd zal volgend jaar verschijnen. Deze maand heb ik opgenomen met het kwartet van de Duitse saxofonist Mark Wyand. Volgende week ga ik de studio in met de Franse trompettist Sylvain Gontard, en dan moet ik nog muziek schrijven voor het duo met Youn Sun Nah. Ik ben net terug uit New York: sopraan saxofonist Uwe Steinmetz vroeg me voor een speciaal project. Hij wist dat ik kerkorgel speelde ('vroeger') en nodigde me uit voor een paar concerten. Dat is verder uitgebouwd met drummer Eric Schaefer, en soms doet ook het FitzWilliam Stringquartet mee. De stukken zijn gebaseerd op psalmen maar ook eigen stukken worden gespeeld. Binnenkort spelen we in Duitsland en mogelijk gaan we eind van het jaar terug naar de VS. Het is weer eens wat anders, spelen op kerkorgels in kerken. Ik kijk in ieder geval uit naar het concert in het Bimhuis, op 11 december.
