CONCERTRECENSIE. Slot festival Stranger Than Paranoia. Paradox Tilburg, 27 december 2011
beeld: Stef Mennens
door: Rinus van der Heijden
Hun muzikale credo zit al in de naam verborgen: vrijheid. Het Free Tallinn Trio loopt er weliswaar niet mee te koop, maar de drie Esten kúnnen niet anders dan de ware muzikale vrijheid propageren. Daarvan getuigde hun concert in Tilburg, waarmee zij de slotavond van het 19e Stranger Than Paranoiafestival openden. Een vervreemdende gebeurtenis, die een zware aanslag pleegde op het incasseringsvermogen van het merendeel der toeschouwers. Maar een blijvende herinnering opriep bij hen die zich voor de Estse vrijheidsroep openstelden.
Tuur Floorizone, Anne-Liis Poll en Giovanni Falzone waren de publiekstrekkers op de slotavond van Stranger Than Paranoia in de Tilburgse Paradox.
28 dec - Het Jazz Orchestra of the Concertgebouw (JOC) maakt in januari en februari een korte tournee door Nederland met Gino Vanelli. Onder de noemer 'Shades of Blue' brengt de Canadese vocalist en componist met het orkest nieuwe bewerkingen van zijn composities waarvan sommige voor het eerst live worden vertolkt.
28 dec - De multi-instrumentalist en jazzmuzikant Sam Rivers is maandagavond in Orlando overleden. Rivers was componist, speelde saxofoon, basklarinet, fluit en piano en bewoog zich in de avant-garde jazz, free jazz en bebop. Hij toerde onder meer met Miles Davis en Billie Holiday.
DE FAVORIETEN #2
In deze tweede en laatste aflevering eindejaarslijstjes blikken wederom drie medewerkers van Jazzenzo terug op 2011. Tim Sprangers, Kees Schreuders en Erno Elsinga noteerden hun vijf favoriete cd's en concerten van het afgelopen jaar en gaven een korte toelichting op hun keuze.
CONCERTRECENSIE. Festival Stranger Than Paranoia. Paradox Tilburg, 22 en 24 december 2011
beeld: Stef Mennens
door: Rinus van der Heijden
Franky Douglas, Lesley Joseph en Ernst Reijseger. Drie kompanen uit de ‘sectie snaren’ van de improvisatiemuziek. De een speelt gitaar, de ander basgitaar en de derde cello. Zo op papier misschien een saaie combinatie, goed voor wat modernistisch/klassiek gepriegel? Neeeee, niet als al die snaren worden beroerd door deze drie prachtmusici, die ooit toevallig bij elkaar kwamen, maar nu een van de verrassendste Nederlandse trio’s van dit moment vormen.
Gitarist Reinier Baas, het trio Lesley Joseph, Ernst Reijseger, Franky Douglas en Kurt Rosenwinkel passeerden onder meer de revue tijdens Stranger Than Paranoia, editie Tilburg.
CD-RECENSIE
Enrico Rava Quintet – Tribe
bezetting: Enrico Rava trompet; Gianluca Petrella trombone; Giovanni Guidi piano; Gabriele Evangelista contrabas; Fabrizio Sferra drums; Giacomo Ancillotto (gast) gitaar
opgenomen: oktober 2010
release: 2011
label: ECM / Challenge
tracks: 12
tijd: 64:16
websites: www.enricorava.com - www.ecmrecords.nl
door: Koen Graat
Na het prachtige en veel geroemde ‘New York Days’ uit 2009 heeft Enrico Rava met ‘Tribe’ een meer dan waardige opvolger uitgebracht. De Italiaan is de 72 inmiddels al gepasseerd, maar zijn composities en solo’s klinken nog altijd waanzinnig fris en actueel. Op ‘Tribe’ speelt Rava met een gloednieuw kwintet dat zijn muziek feilloos inkleurt.
CONCERTRECENSIE. Opening festival Stranger Than Paranoia 2011. Paul van Kemenade’s International Quintet en Brabants Jazz Orkest met gasten Eric Vaarzon Morel en Deborah Carter. Breda, de Avenue, 19 december 2011
beeld: Stef Mennens
door: Rinus van der Heijden
Breda kan zich gelukkig prijzen, want de stad heeft er zomaar een prachtig evenement bij gekregen. Voor het eerst in zijn negentienjarige geschiedenis strekt het festival Stranger Than Paranoia zich uit buiten de grenzen van Tilburg. Met de openingsavond in de uiterst sfeervolle concertlocatie de Avenue in Breda zet het vijfdaagse festival zichzelf betonvast op de kaart van Brabant. Want niet alleen Breda, ook Den Bosch (woensdag) mag een graantje meepikken van dit unieke initiatief van altsaxofonist/organisator Paul van Kemenade. Dat schept ruime verwachtingen.
Paul van Kemenade opende Paranoia met zijn International Quintet. Daarna speelde het Brabants Jazz Orkest met onder meer Eric Vaarzon Morel.
19 dec - 'Cows in Space', zo heet het opmerkelijke samenwerkingsproject van jazzkwartet Talking Cows en het Frysk Fanfare Orkest dat op 5 januari in het Bimhuis gepresenteerd wordt. Initiatiefnemers Jouke Hoekstra en Frans Vermeerssen willen met 'Cows in Space' nieuwe muziek creëren door de wereld van de jazzmuziek met die van de fanfaremuziek in aanraking te brengen.
DE FAVORIETEN
Het einde van het jaar nadert en dat nodigt uit tot terugkijken. Zes medewerkers van Jazzenzo noteerden hun vijf favoriete cd’s en concerten van 2011 en gaven een korte toelichting op hun keuze. In deze eerste aflevering de eindejaarslijstjes van Jan Jasper Tamboer, Koen Graat en Mischa Beckers.
CD-RECENSIE
Rubatong – Rubatong
bezetting: René van Barneveld gitaar; Tatiana Koleva vibrafoon, drums, perscussie; Han Buhrs zang, mondharmonica, elektronica; Luc Ex, akoestische basgitaar
opgenomen: Studio 150, amsterdam
release: 17 oktober 2011
label: Red Note
tracks: 10
tijd: 36:41
websites: www.lucex.nl
myspace: www.myspace.com/rubatong
door: Jan Jasper Tamboer
'Het is vermoedelijk geen jazz', staat in het persbericht bij het titelloze debuutalbum van Rubatong. Wat het dan wel is, daarop geeft dezelfde aankondiging meteen een antwoord, zij het voorzichtig: je zou het 'hedendaagse blues' kunnen noemen. Blues en jazz, beide muzieksoorten hebben historisch gezien nauwe banden. Blues maakt Rubatong zeker, en toch ook jazz, althans geïmproviseerde muziek.
17 dec - De Amerikaanse trombonist, pianist, arrangeur en componist Bob Brookmeyer is vrijdag, drie dagen voor zijn 82e verjaardag, overleden. Brookmeyer maakte faam in de tweede helft van de vorige eeuw door zijn samenwerking met Gerry Mulligan, Stan Getz en de Thad Jones - Mel Lewis Big Band. In september verscheen Brookmeyers laatste album 'Standards' dat hij opnam met het New Art Orchestra en Fay Claassen.
16 dec - Met hoogtepunten uit de Brokkenconcert-serie die Corrie van Binsbergen maandelijks in Zaal 100 programmeert, gaat het Amsterdamse Bimhuis op oudejaarsavond feestelijk het nieuwe jaar in. Onder meer Eric Vaarzon Morel, Astronotes, Knalpot, Toon Tellegen & het Wisselend Toonkwintet plus een keur aan duo's en solo's tellen af naar het nieuwe jaar.
16 dec - Cellist en componist Ernst Reijseger is door cineast Werner Herzog opnieuw gevraagd muziek voor een van zijn films te componeren. Dit keer voor de 3D-film 'Cave of Forgotten Dreams' die Herzog opnam in de grotten van Chauvet Pont d'Arc.
CD-RECENSIE
Michiel Stekelenburg Quartet - Hypnos
bezetting: Michiel Stekelenburg – gitaren, Tom Beek – tenorsaxofoon, Guus Bakker – contrabas, Pascal Vermeer - slagwerk
opgenomen: 11 en 12 januari 2011, E-Sound Studio Weesp
release: 12 december 2011
label: Mainland Records
tracks: 10
tijd: 66:16
website: www.michielstekelenburg.nl - www.mainlandmusic.nl
door: Erno Elsinga
Zelf had hij het nooit gedacht, Michiel Stekelenburg, dat hij ooit een jazzplaat op zijn naam zou schrijven. De van oorsprong rockgitarist die begin deze eeuw nog deel uitmaakte van de Nederlandstalige band Vals Licht is echter geen onbekende in de Tilburgse jazzscene. Door de jaren heen speelt hij in die stad in talloze jazzsessies met evenzoveel jazzmusici waaronder niet de minsten. Stekelenburg nam zijn jazzdebuut ‘Hypnos’ op met tenorsaxofonist Tom Beek, contrabassist Guus Bakker en slagwerker Pascal Vermeer en schreef alle composities zelf.
14 dec - De saxofonisten Iman Spaargaren en John Dijkman zijn verkozen tot de Young Vips 2012. De gelijknamige tournee, bedoeld voor buitengewoon talent met hoogwaardig eigen repertoire, gaat middels een dubbelprogramma in maart in het Bimhuis van start en trekt vervolgens langs vijftien toonaangevende jazzpodia van Nederland.
NIEUWS
door: Rinus van der Heijden
Musicus Paul van Kemenade is organisator van Stranger Than Paranoia dat maandag 19 december van start gaat.
De negentiende editie van het festival Stranger Than Paranoia verschilt met alle voorgaande, doordat thuisbasis Tilburg wordt uitgebreid met twee andere steden: Breda en Den Bosch. Met deze uitbreiding hoopt programmeur en initiatiefnemer Paul van Kemenade een begin te maken met expansie naar meer Brabantse steden. Stranger Than Paranoia 2011 begint maandag in Breda, wordt woensdag 21 december vervolgd in Den Bosch en trekt zich op 22, 24 en 27 december terug in vestigingsstad Tilburg.
13 dec - Het Metropole Orkest krijgt acht miljoen euro om de overgang naar zelfstandigheid te realiseren. Een handigheidje van minister Marja van Bijsterveldt (Media) die dat geld aanvankelijk had gereserveerd voor ontslagvergoedingen aan leden en medewerkers van het orkest. Het Metropole Orkest krijgt vier jaar de tijd om op eigen benen te staan.
CONCERTRECENSIE. Tineke Postma Kwartet, Porgy en Bess, Terneuzen, 11 december 2011.
beeld: Eddy Westveer
door: Mischa Beckers
Saxofoniste Tineke Postma won al een aantal prestigieuze prijzen en voegde daar onlangs de Edison Jazz Nationaal voor haar album ‘The dawn of light’ aan toe. Ze is inmiddels een begrip in Nederlandse en internationale jazzkringen. Zondag speelde Tineke Postma, met haar kwartet, in Porgy en Bess in Terneuzen.
Een inspirerend concert van het Tineke Postma Kwartet in Porgy en Bess.
CONCERTRECENSIE. Atomic, Bimhuis Amsterdam, 9 december 2011
beeld: Julia Free
door: Jan Jasper Tamboer
De opening van het concert van Atomic in het Bimhuis is overdonderend. Trompettist Magnus Broo móét al gedegen hebben ingeblazen voor aanvang, anders kan hij niet zo uit het niets een verbluffende en treffende partij spelen vol coloratuur. En een uitgebreide contrabassolo in het beginnummer, dat is toch ook wel gedurfd.
De Scandinavische band Atomic in Bimhuis met Ingebrigt Håker Flaten, Paal Nilssen-Love, Magnus Broo en Fredrik Ljungkvist.
CONCERTRECENSIE. Fantasy Colours, Paul van Kemenade en gasten. Concertzaal Tilburg,
8 december ’11.
beeld: Stef Mennens
door: Rinus van der Heijden
In tijden dat subsidiestormen de lage landen beuken, moeten de slachtoffers ervan overeind blijven door de luwte achter het noodweer op te zoeken. De Tilburgse altsaxofonist Paul van Kemenade ging met zijn rug tegen de orkaan in staan, huurde de prestigieuze Concertzaal van Tilburg af en wreef het zand uit de ogen van flaterende subsidievertrekkers door een overzicht te bieden van muziek vanaf de vijftiende eeuw tot heden. Te weinig geld? De rechtgeaarde kunstenaar laat zich zijn muzikale missie uiteindelijk nooit afnemen.
Paul van Kemenade trad in verschillende samenstellingen op, zoals met Three horns and a bass, percussionist Serigne Gueye en flamencogitarist El Periquin.
9 dec - In Rotterdam start begin volgend jaar een cursus actief luisteren naar jazz. Jazzmusicus en docent Ruud Bergamin is verantwoordelijk voor de lesstof die allerlei interessante aspecten van de muziek behelst. De cursus start op zaterdagochtend 21 januari en wordt in samenwerking met boekhandel Selexyz Donner gegeven.
CONCERTRECENSIE. Jazz Migration, Bimhuis Amsterdam, 7 december 2011
beeld: Julia Free
door: Jan Jasper Tamboer
Als je even je ogen sluit voor de inrichting van het Bimhuis, waan je je in een kraakpand dat als culturele broedplaats fungeert. Een anti-autoritaire houding straalt vanaf het podium en anarchistische klanken dalen neer op het publiek. Toch tonen de drie Franse triobands, Sidony Box, Metal-O-Phone en Q een interactieve discipline, waardoor de noise en punk coherent blijven. Zij zoeken de beperkingen binnen het anarchisme.
Manuel Adnot en Elie Dalibert (Sidony Box) en slagwerker Elie Duris van de band Metal-O-Phone tijdens de Jazz Migration in Bimhuis.
8 dec - Dianne Reeves heeft dinsdagavond in Amsterdam de Concertgebouw Jazz Award 2011 in ontvangst genomen. De prijs werd uitgereikt door Simon Reinink, algemeen directeur van Het Concertgebouw. De viervoudige Grammy Awards-winnares gaf aansluitend een concert met haar kwartet. De prijs werd voor de tiende keer uitgereikt.
CD-RECENSIE
William Parker & ICI Ensemble - Winter Sun Crying
bezetting: William Parker, contrabas, trompet, dubbele rieten, shakuhachi; David Jäger, sopraan-, tenorsax; Roger Jannotta, altsax, piccolo, fluit, klarinet; Markus Heinze, tenor-, baritonsax; Christofer Varner, trombone, sampler; Johanna Varner, cello; Martin Wolfrum, toetsen; Gunnar Geisse, laptop, gitaar; Georg Janker, contrabas, G2; Sunk Pöschl, drums
opgenomen: 20 december 2009
release: 2010
label: NEOS Music
tracks: 15
tijd: 62:56
websites: www.williamparker.net - www.neos-music.com
door: Jan Jasper Tamboer
Als een kuiken dat probeert uit zijn ei te kruipen, zo klinkt het eerste nummer van de live-cd 'Winter Sun Crying' van William Parker & ICI Ensemble. Verwonderd over en verrast door zoveel licht en ruimte. Deze staat van zijn zal het hele album domineren, het kuiken zal nooit de gelegenheid krijgen om te wennen aan zijn nieuwe status quo, want de volle glorie breekt nooit volledig door.
6 dec - Een jaar na de opening van het Rotterdamse podium Grounds vindt op 16 en 17 december de eerste editie van Groundsfest plaats. Tijdens het tweedaags festival dat in het teken staat van afrobeat met als speciale gast meesterdrummer Tony Allen, voormalig slagwerker van Fela Kuti's band Africa 70, treden onder meer op Ursula Rucker, Jungle by Night, Woima Collective en de Re:Freshed Band.
CD-RECENSIE
Gutbucket - Flock
bezetting: Ty Citterman; gitaar, elektronica, Adam D Gold; drums, percussie, Wurlitzer, Eric Rockwin; bas, Wurlitzer, bas synth, Ken Thomson; altsax, baritonsax, klarinet, basklarinet, contrabasklarinet
opgenomen: 23-26 mei 2010
label: Cuneiform Records
release: 2011
tracks: 11
tijd: 60:20
websites: www.gutweb.com - www.cuneiformrecords.com
door: Mischa Andriessen
Het Amerikaanse kwartet Gutbucket heeft vanaf zijn debuut het patent op eclectische, stuiter-de-stuiterjazz met een flinke dosis humor. Op de vorige cd ‘A Modest Proposal’ leek het echter of de groep zich in zijn eigen idioom had vastgedraaid. Te geforceerd werd er schijnbaar gezocht naar nog maniakalere, nog jachtiger, nog maffere, nog geestiger muziek. Daarmee ging de schwung eruit en werd de muziek in plaats van prettig gestoord, naar neurotisch en gezocht. Gelukkig heeft het viertal zich op ‘Flock’ hervonden.
CD-RECENSIE
Michel Banabila & Mete Erker – Route Planner
bezetting: Michel Banabila - elektronica, keyboards, radio voices, percussie. Mete Erker – sopraan- en tenorsaxofoon, klarinet, basklarinet, stem. Joshua Samson – percussie (1,3,8). Rudi Sanders – drums (5). Genetic Factor – tapes (1).
opgenomen: 2011
release: 2011
label: Tapu Records
tracks: 9
tijd: 51:11
website: www.banabila.com - www.mete.nl
door: Erno Elsinga
De veelzijdige geluidsartiest Michel Banabila en de al evenzo veelzijdige rietblazer Mete Erker traden in 2010 voor het eerst samen op tijdens de dansvoorstelling ‘Common Ground’ van Conny Janssen, later nog eens in de theatervoorstelling ‘Future Vodka Show’ van Ria Marks en nu is er het duo-album ‘Route Planner’: een futuristische mix van soundscapes en improvisaties op het snijvlak van jazz, klassiek, wereldmuziek en elektronica.
CONCERTRECENSIE. Colin Stetson / Alexander von Schlippenbach Trio, Bimhuis Amsterdam,
1 december 2011
beeld: Elton Eerkens
door Jan Jasper Tamboer
In gitaristenland bestaat de zogenoemde Sacksioni Methode, een wijze van gitaarspelen waarbij tegelijkertijd de baspartij, het akkoordenschema en het solospel opklinken. Harry Sacksioni maakte er school mee en velen probeerden zijn stukken na te spelen. Colin Stetson doet iets dergelijks op saxofoon, waarop hij meerdere lagen laat horen, inclusief perscussie. In het Bimhuis klonk ook zijn voorbeeld Evan Parker, die met het Alexander von Schlippenbach Trio aantrad.
Colin Stetson - met imposante bassaxofoon - gaf in het Bimhuis een soloconcert. Evan Parker trad daarna op met het Alexander von Schlippenbach Trio.
1 dec - Het gerenommeerde Amerikaanse jazzmagazine Downbeat heeft Paul van Kemenade's album Close Enough uitgeroepen tot een van de beste zeven albums van 2011. De toekenning is des te opmerkelijk omdat Van Kemenade, die het album in verschillende bezettingen opnam, nog nooit in de Verenigde Staten optrad. Van Kemenade presenteert het album in uitgebreide bezetting tijdens een eenmalig concert op donderdag 8 december in de Concertzaal in Tilburg.
1 dec - In Los Angeles zijn de genomineerden voor de 54e editie van de Grammy Awards bekendgemaakt. Naast genomineerden als Sonny Rollins, Fred Hersch en Kurt Elling is ook het album 'The Mosaic Project' van Terri Lyne Carrington genomineerd waaraan Tineke Postma meewerkte.
CD-RECENSIE
Olivia Trummer - Poesiealbum
bezetting: Olivia Trummer, vleugel, Rhodes, zang; Johannes Lauer, trombone; Martin Gjakonovski, contrabas; Bodek Janke, slagwerk, percussie
opgenomen: april 2011
release: september 2011
label: Neuklang Records / Challenge
tracks: 9
tijd: 57:57
websites: www.oliviatrummer.de - www.neuklangrecords.de - www.challenge.nl
door: Jan Jasper Tamboer
Bij 'Poesiealbum' van de Duitse Olivia Trummer is tot in de kleinste details over alles nagedacht. Of het nu gaat om de uitvoering, de arrangementen, de opnames, de mixage of het hoesontwerp, alles is tot in de puntjes verzorgd. Inderdaad: Deutsche gründlichkeit. Waarschijnlijk heeft Trummer zelf overal de hand in, ook al wordt dit niet vermeld.
