CONCERTRECENSIE Vierde dag en slotdag Stranger Than Paranoia met Claudio Puntin en Steffen Schorn; Greetje Kauffeld en Trio Ruud Ouwehand; The Dorf; Jazzkamikaze; Njava en Courtney Pine & Band. Tilburg, Paradox en 013, 29 en 30 december 2008
beeld: Marcel Mutsaers
door: Rinus van der Heijden
Courtney Pine heeft het festival Stranger Than Paranoia 2008 dinsdagavond met een ware oerknal afgesloten. De Britse tenor- en sopraansaxofonist bewees andermaal dat hij al bij leven een legende begint te worden. Tussen het openings- en het slotnummer gaf hij een uitstalling van wat hij allemaal in huis heeft. Om alleen al dat te beschrijven, begint het een muziekliefhebber voor de ogen te schemeren.
CONCERTRECENSIE Tweede en derde avond Stranger Than Paranoia met Leo Janssen/Eef Albers/Peter Tiehuis/Mamour Seck; Misha Mengelberg en Peter Beets; CRAM met gasten; Monica Akihary en Niels Brouwer; Aki Takase en Alexander von Schlippenbach; Fanga. Paradox Tilburg, 27 en 28 december 2008
beeld: Stef Mennens
door: Rinus van der Heijden
Een van de hoogtepunten van het festival tot nu toe was het optreden van CRAM, het kwartet rond gitariste Corrie van Binsbergen. Zij had als gasten de Marokkaanse zangeres Touria Hadraoui, cymbalonspeler Vesile Nedea en hammondorganist Carlo de Wijs meegebracht. Het werd een gedenkwaardig optreden, waarin muziek van zuidelijke, oostelijke en westelijke windstreken als vanzelf mengde. In ‘Next Day’ verzonken de gitaar van Corrie van Binsbergen en de sopraansax van Rutger van Otterloo in elkaar en toen nadien Carlo de Wijs erbij kwam kon je beluisteren hoe dat ook gold voor gitaar en hammondorgel.
CONCERTRECENSIE Eerste avond Stranger Than Paranoia met Paul van Kemenade, Harmen Fraanje, Wiro Mahieu, Eric Vloeimans, Paul van Kemenade Quintet en Nueva Manteca. Paradox Tilburg, 24 december 2008
beeld: Stef Mennens
door: Rinus van der Heijden
Een tweetje, drietje en een vijfje. Dat was de logische opbouw waarmee de eerste avond van Stranger Than Paranoia op kerstavond in Tilburg werd geopend. In gewone mensentaal: een duoconcert met altsaxofonist Paul van Kemenade en pianist Harmen Fraanje; een trio met Van Kemenade, trompettist Eric Vloeimans en contrabassist Wiro Mahieu en tenslotte het voltallige Paul van Kemenade Quintet. Nueva Manteca kreeg de ondankbare taak het slot van deze avond te verzorgen. Ondankbaar omdat het op geen enkel moment de parelende kwaliteit van de drie voorgaande miniconcerten kon evenaren.
CONCERTRECENSIE Benjamin Herman Kwartet, Terneuzen, Porgy en Bess, 21 december 2008
beeld: Eddy Westveer
door: Mischa Beckers
Altsaxofonist Benjamin Herman won onlangs een Edison in de categorie Jazz Nationaal voor zijn cd 'Campert'. Hij grossiert in muziekprijzen en won bijvoorbeeld de prestigieuze VPRO/Boy Edgar prijs in 2006 en andere prijzen en Edisons zoals voor de albums 'BIG' (2000) en 'Heterogenity' (2005). Het afsluitende concert met zijn huidige kwartet voor de promotietournee van zijn nieuwste album 'Hypochristmastreefuzz' speelde Herman 21 december in Porgy en Bess in Terneuzen.
2 CD-RECENSIES
Giovanni Guidi Quartet - The house behind this one
Bezetting: Giovanni Guidi; piano, Dan Kinzelman; tenorsax, Stefano Senni; bas, JoÃo Lobo; drums
Opgenomen: 18-19 februari 2008
Release: 2008
Label: Camjazz
Tracks: 10
Tijd: 52:30
websites: www.giovanniguidi.net - www.camjazz.com
myspace: www.myspace.com/giovanniguidi
door: Mischa Andriessen
Een van de ontdekkingen van Enrico Rava, deze jonge pianist, die relatief kort na elkaar twee cd’s uitbracht op het Italiaanse Camjazz label. De pas drieëntwintigjarige Guidi klinkt op beide platen al behoorlijk volwassen, maar is ook nog duidelijk zoekende. Met zijn kwartet speelt hij levendige, melodieuze jazz die dikwijls doet denken aan muziek voor komische films. In andere nummers verkent hij echter het repertoire van Ornette Coleman en weer andere stukken verraden een pop-invloed zoals “Begatto Kitchen” dat in de verte aan Björk doet denken.
CONCERTRECENSIE dOeK Festival #7, Amsterdam, Bimhuis, 20 december 2008
beeld: Elton Eerkens
door: Tim Sprangers
Stichting dOeK wil de geïmproviseerde muziek in Nederland promoten voor een zo groot mogelijk publiek. Via allerlei workshops, artikelen en concerten tracht zij een aanzienlijk aantal mensen te bereiken. Eens per jaar vindt er een tweedaags festival plaats in het Bimhuis.
CD-RECENSIE
Rara Avis – One Fell Swoop
bezetting: Terri Hron fluiten, melodica, elektronica; Robbert van Hulzen drums, percussie, elektronica
opgenomen: 2008
release: 2008
label: Karnatic Lab Records
tracks: 13
tijd: 41.56
website: www.raraavis.ca www.karnaticlabrecords.com
myspace: www.myspace.com/countnocount
door: Rinus van der Heijden
Een bijzondere cd, zo mag je ‘One Fell Swoop’ gerust noemen. Twee musici die zich in het fascinerende gebied tussen compositie en improvisatie bewegen en daarbij gebruik maken van grote en heel kleine geluiden, volksmuziek niet schuwen, evenmin als atonale improvisaties. Hun concept omvat nog veel meer. Ze zijn architecten, die muziek maken die je nog nooit hoorde. Die nu aan de oppervlakte komt drijven en je verwonderd achterlaat.
COLUMN
door: Mischa Andriessen
Willem Breuker. Foto © Eddy Westveer
Het hoort in de kunsten niet om geld te gaan. Het gaat momenteel in de Nederlandse kunsten voor alles over geld. Ten dele omdat er minder van is. Het zijn financieel gezien barre tijden en veel fondsen hebben een aanzienlijk percentage van hun vermogen zien verdampen. Over wat er niet is, kun je geen ruzie maken en dus wordt er gevochten over de gelden die door het Nederlands Fonds voor Podiumkunsten zijn verdeeld.
5 CD-RECENSIES
door: Mischa Andriessen
Christoph Stiefel - Inner Language Trio
www.myspace.com/christophstiefeltrio
Van de Zwitserse pianist Christoph Stiefel verscheen op het Neuklang label al eerder een solo-cd geheel gewijd aan zijn specialiteit: isoritmes. Het concept van het gelijktijdig spelen van identieke ritmes heeft hij nu bewerkt voor een pianotrio dat op vier van de twaalf nummers met rietblazer Reto Suhner wordt uitgebreid tot een kwartet.
2 CD-RECENSIES
Jonas Westergaard - Helgoland
bezetting: Jonas Westergaard; bas, Peter Fuglsang; klarinet, basklarinet, fluit, Jespeer Zeuthen; altsax, Niels Vincentz; tenorsax, fluit, Kasper Tranberg; trompet, Mads Hyhne; trombone, Jakob Bro; gitaar, SØren Kjaergaard; piano, Fender Rhodes, celeste, Jakob HØyer; drums
opgenomen: mei- juni 2007
release: 2008
label: Stunt / Challenge
tracks: 7
tijd: 49:36
website: www.sundance.dk
door: Mischa Andriessen
Hard werken is voor jazzmusici blijkbaar een vereiste. Kijk maar naar de productie van mensen als Benjamin Koppel en Jakob Anderskov. Ook bassist Jonas Westergaard is een druk bezet man. Hij speelde onder meer met Michael Blake en Hans Ulrik en in de tussentijd vond hij ruimte voor projecten onder eigen naam. In 2006 won Westergaard de Danish Broadcasting Corporation’s Award.
CD-RECENSIE
Alex Maguire Sextet – Brewed in Belgium
bezetting: Jean-Paul Estiviénart trompet en flugelhorn; Robin Verheyen sopraan- en tenorsaxofoon; Michel Delville synthesizergitaar; Alex Maguire, piano en synthesizer, Damien Polard basgitaar, Laurent Delchambre slagwerk
opgenomen: 27 oktober 2007 in De Singer in Rijkevorsel (B)
release: 2008
label: MoonJune Records
tracks: 6
tijd: 59.29
website: www.moonjune.com www.vpro.nl www.radio6.nl
door: Rinus van der Heijden
Pianist Alex Maguire is in Nederland vooral bekend door zijn samenwerking met tenorsaxofonist Sean Bergin en altsaxofonist/klarinettist Michael Moore. Maar wereldwijd vestigde de Brit zijn faam door coöperatie met Evan Parker en Roswell Rudd. Het zijn alle vier namen die staan voor een bepaalde vorm van vrije jazz. Niet de free jazz die werd geboren in de jaren zestig van de vorige eeuw; wel de variaties erop die met name door Britse en Amerikaanse musici werden aangebracht.
CONCERTRECENSIE ´L´Atlantide´, zwijgende film, sprekende muziek, Amsterdam, Bimhuis, 10 december 2008.
beeld: Thomas Huisman
door: Tim Sprangers
87 jaar oud is de Frans-Belgische film L’Atlantide. Voor de stille klassieker componeerde Corrie van Binsbergen tijdens de Filmmuseum Biënnale in april 2007 filmmuziek. Het resultaat werd lovend ontvangen, waardoor de gitariste besloot te gaan touren met haar concept. Ook nu bleek de combinatie van de mystieke film en de sferische muziek te leiden tot prachtige interacties.
CD-RECENSIE
Sinas – Global Explorations
bezetting: Wouter Schueler; saxofoon, Rob van de Wouw; trompet, Jan Wouter Oostenrijk; gitaar, Andy Birnbaum; keyboards, Hassie Dune; bas, Joost Kroon; drums, Jos de Haas; percussie, Frank van Dok; conga’s
opgenomen: 20 - 21 november 2007
release: 2008
label: Sinas Records
tracks: 7 + 2 bonus tracks
tijd: 56.26
website: www.clubsinas.nl - www.myspace.com/clubsinas
door: Mischa Beckers
Het achtkoppige Sinas ontstond na een jamsessie in 2006 georganiseerd door saxofonist en componist Wouter Schueler. De titel van het debuutalbum Global Explorations weerspiegelt hetgeen de band nastreeft: instrumentale multi-etnische jazz dance of, global dance floor music. Songtitels als Spanish Rider, Brasilian Beach en Bosnian Pyramids zetten de potentiële luisteraar alvast op het juiste spoor.
CD-RECENSIE
Special Delivery – Crossings
bezetting: Nils van Haften tenor-, sopraansaxofoon en basklarinet; Ed Baatsen piano; Henk de Ligt contrabas; Wim Kegel slagwerk.
opgenomen: 4, 5, 6 januari 2008 Hilversum
release: 2008
label: Morvin Records
tracks: 11
tijd: 58.51
website: www.special-d.info - www.morvinrecords.nl
door: Rinus van der Heijden
Er is iets vreemds aan de hand met deze vijfde cd van het kwartet Special Delivery. Het album staat vol prachtige muziek, weldoordacht, technisch hoogstaand, attractief wat betreft repertoirekeuze, voor Nederland van heel hoog niveau. En toch is er een maar. De muziek op deze ‘Crossings’ is té herkenbaar. Nergens tref je enig spoor van verrassing: het is allemaal al te vaak gedaan.
CD-RECENSIE
Bite The Gnatze – Wals door het raam
bezetting: Jasper le Clercq viool; Joost Buis trombone en lapsteelgitaar; Michel Duijves klarinet, basklarinet, fluitje; Steven Kamperman klarinet en altsaxofoon; Paul Pallesen gitaar en bouzouki; Meinrad Kneer contrabas; Alan Purves slagwerk en percussie
opgenomen: november en december 2006 in E Soundstudio in Weesp
release: 2007
label: TryTone
tracks: 8
tijd: 52.31
website: www.bitethegnatze.nl – www.trytone.org
door: Rinus van der Heijden
Je hoeft maar naar het instrumentarium te kijken om te vermoeden dat het hier niet om een huis-tuin-en-keukenbandje gaat. Voeg daarbij de achtergrond van de bandleden – die loopt van gecomponeerde muziek naar volksmuziek en van jazz naar elektronische experimenten – en je krijgt de bevestiging. De stoofpot die Bite The Gnatze op ‘Wals door het raam’ bereidt, maakt hongerig.
INTERVIEW
Rembrandt Frerichs: "Het grappige aan filosofie is dat het aan de ene kant superabstract is, en aan de andere kant superconcreet." Foto © Geneviève Ruocco
Pianist Rembrandt Frerichs is zeker geen onbekende meer in de Nederlandse jazzscene. Zijn naam duikt steeds vaker op. Een gesprek met hem gaat over passie, filosofie en het ‘Midden-Oosten’. Onder een gordijn van wierookgeuren kun je in zijn huisstudio heel wat te weten komen.
CD-RECENSIE
duo pantoMorf – Antiforms
bezetting: Palle Dahlstedt en Per Anders Nilsson elektronica
opgenomen: augustus 2007
release: 2008
label: LJ Records
tracks: 14
tijd: 62.03
website: www.myspace.com/pantomorf - www.lj-records.se
door: Rinus van der Heijden
Jazzenzo heeft niet de gewoonte slechte of oninteressante cd’s te bespreken. Dat is zonde van de tijd. Toch maken we met de bespreking van deze cd van duo pantoMorf een uitzondering. Niet dat deze twee Zweedse elektronicamusici een slechte plaat hebben afgeleverd. Wel omdat al bij het beluisteren van de eerste klanken de vraag rijst: waarom is deze muziek vastgelegd?
FOTOBOEK
Fotoboek van Jaap van de Klomp
Uitgever: Bruna
Isbn: 978 90 229 93538
Gebonden, 223 blz.
Prijs: € 34.95
Uitgegeven: 2008
Websites: www.jazzlives.nl - www.jaapvandeklomp.nl - www.vipboeken.nl
Door: Erno Elsinga
‘Jazz Lives’ is een zwaarlijvig, prachtig vormgegeven fotoboek van Jaap van de Klomp waarin de graven van ruim honderdvijftig jazzmusici zijn vastgelegd. Niet alleen worden laatste rustplekken getoond van prominente musici zoals Miles Davis, Billie Holiday, Bill Evans, John Coltrane en Duke Ellington, ook tamelijk onbekenden werden door Van de Klomp opgespoord.
CONCERTRECENSIE Mona Lisa Overdrive, Terneuzen, Porgy en Bess, 7 december 2008
beeld: Eddy Westveer
door: Mischa Beckers
"Mona Lisa Overdrive stond al heel lang op ons lijstje en wij al een tijdje op die van hun, maar voor hen is het lastiger plannen", aldus bestuursvoorzitter Hans Zuiderbaan van Porgy en Bess in zijn aankondiging. Afgelopen zondag was het zover.
CD-RECENSIE
Guus Janssen - Out of Frame
bezetting: Guus Janssen; piano
opgenomen: 29 maart 2008
release: 2008
label: Geestgronden
tracks: 9
tijd: 73:29
website: www.guusjanssen.com - www.geestgronden.com
door: Mischa Andriessen
Voor sommigen vormt het de essentie van Nederlandse jazz; een speelse, eigenwijze humor en een hoekige ritmiek. Deze live in het Bimhuis opgenomen cd is in elk geval een fraai prototype van die stijl. Harde, bonkige clusters worden zij aan zij gespeeld met tere melodische figuurtjes, alsof Janssen het ene moment zijn vuisten en het andere alleen zijn pink gebruikt.
CONCERTRECENSIE Multi-bassband Intermission, Tilburg, Paradox, 5 december 2008
beeld: Stef Mennens
door: Rinus van der Heijden
De gedachte ‘hoe laag kun je gaan’ die bij bassaxofonist Klaas Hekman al enige tijd door het hoofd spookte, werd werkelijkheid toen hij in 1996 de multi-bassband Intermission oprichtte. Daarin koos hij voor drie contrabassen en zijn eigen bassaxofoon. En jazeker, daarmee kun je laag gaan, héél laag.
CD-RECENSIE
Christy Doran’s New Bag - The competence of the irregular
bezetting: Bruno Amstad; zang, Dominik Burkhalter; drums, Christy Doran; gitaar, Hans Peter Pfammatter; keyboards, Wolfgang Zwiauer; drums
ogenomen: 11-13 maart 2008
release: 2008
label: Between The Lines / Challenge
tracks: 6
tjd: 44:78
websites: www.christydoran.ch - www.betweenthelines.de
door: Mischa Andriessen
Het ‘irregular’ in de titel is een goede typering van de muziek van dit vijftal. Deze Zwitserse groep mengt een groot aantal stijlen tot een verrassend amalgaam. Metal en wereldmuziek, dance en jazz; een veelheid aan stijlen komt voorbij. De indruk die het concert van dit kwintet op JazzBrugge achterliet, was dat het te veel was. Dat er zoveel gebeurde dat je de draad geleidelijk aan kwijtraakte. Op cd is dat gelukkig minder het geval.
INTERVIEW MASHA BIJLSMA
door: Rinus van der Heijden
Masha Bijlsma: “Als ik niet zo’n fijne band zou hebben, had ik het geen vijftien jaar volgehouden.”
Nee, concessies doet ze niet. Niks nieuws natuurlijk, dat doen er meer niet. Maar zangeres Masha Bijlsma onderscheidt zich van andere ideologische musici, omdat ze niet zingt puur voor het geld. “Daar heb ik geen zin in. Ik hoef er niet rijk van te worden.”
CONCERTRECENSIE. Ploctones, Middelburg, 't Schuttershof, 3 december 2008
beeld: Eddy Westveer
door: Mischa Beckers
Vooruitlopend op de release van de nieuwe cd van Ploctones die in maart 2009 uitkomt, startte een flinke tournee waar naast vele optredens in Nederland ook Aruba, Rusland, Brazilië en India werd aangedaan. Afgelopen woensdag speelde Ploctones in Middelburg. En hoe!
CD-RECENSIE
Vassilis Tsabropoulos, Anja Lechner, U.T. Gandhi - Melos
bezetting : Vassilis Tsabropoulos; piano, Anja Lechner; cello, U.T. Gandhi; percussie
opgenomen : juni 2007
release: 2008
label : ECM / Challenge
tracks : 15
tijd : 64.16
website: www.tsabropoulos.gr - www.challenge.nl - www.ecmrecords.nl
door Mischa Andriessen
De samenwerking tussen de Grieksse pianist Vassilis Tsabropoulos en de Duitse celliste Anja Lechner leidde vier jaar terug tot een onverwacht groot success. De cd “Chants, Hymns and Dances” kwam uit het niets binnen in de Amerikaanse klassieke muziek top tien. Hoofdmoot van die cd waren de bewerkingen van de muziek van de kleurrijke figuur Georges Ivanovitch Gurdjieff. De Armeniër Gurdjieff was geen geschoold musicus, maar de man die voor velen een goeroe werd, kreeg dikwijls melodieën ‘door’ die door de hem zeer toegewijde Russische pianist Thomas de Hartmann werden genoteerd.
CD-RECENSIE
Tassel & Naturel – D-Miles
bezetting: Alexander Tassel trompet, bugel, toetsen, computer; Guillaume Naturel tenorsaxofoon, fluit, toetsen, gitaar, computer. Gasten: Song Williamson, zang; Laurent de Wilde piano; Christian Brum gitaar; Daniel Romeo bas; Julien Charlet en Manu Katché slagwerk; DJ Reg tafels; MC Otis.
opgenomen: onbekend 2008
release: 2008
label: Silver Angel Records
tracks: 15
tijd: 62.45
website: www.7islands.net - www.silverangelrecords.com
door: Rinus van der Heijden
Tassel & Naturel, om deze twee musici gaat het op hun album ‘D-Miles’. De gasten worden spaarzaam, maar wel goed uitgekozen toegevoegd aan vijftien stukken, die je kunt vangen onder de wijde benaming Nu-jazz. Dat betekent veel elektronische grooves en beats, lounge-achtige sferen, verstopte jazz, Nu-soul, hiphop, funk en dit alles met een Franse kijk op de gang van zaken.
CD-RECENSIE
Norbert Stein Pata Generators – Direct Speech
bezetting: Norbert Stein, tenorsaxofoon; Michael Heupel, fluiten; Matthias Muche, trombone; Sebastian Gramss, contrabas; Christoph Haberer, drums
opgenomen: februari 2008
release: 2008
label: Pata Music
tracks: 11
tijd: 69.35
website: www.patamusic.de
myspace: www.myspace.com/norbertstein
door: Jan Jasper Tamboer
Norbert Stein is een veelzijdig man. Behalve saxofonist, bandleider en componist is hij zakenman. Hij heeft zijn eigen platenlabel onder de naam Pata Music waar hij al zijn opnames heeft ondergebracht, zoals werk van verschillende ensembles waaraan hij deelneemt, alle met Pata in de naam. Pata staat voor een wetenschappelijke benadering die verder kijkt dan de zichtbare werkelijkheid en afwijkt van de gangbare logica. Conform deze methode geeft Stein bij elk nummer van zijn nieuwe album ‘Direct Speech’ een toelichting in het cd-boekje. Bij hem geen l’art pour l’art.
CONCERTRECENSIE. Andrew D’Angelo Trio, Amsterdam, Bimhuis, 28 november 2008
door: Tim Sprangers
Eind januari ontstond er de nodige opschudding in de jazzwereld. Andrew D’Angelo bleek een hersentumor met zich mee te dragen. Omdat hij niet verzekerd was, werden er tientallen benefietconcerten georganiseerd en konden sympathisanten geld doneren via D’Angelo’s website. Negen maanden na dato is de altsaxofonist en basklarinettist op wonderbaarlijk snelle wijze genezen en tourt hij door Europa.
CD-RECENSIE
aRTET – Watts Up
bezetting: François Delporte elektrische en akoestische gitaar; Tom Callens tenorsaxofoon; Ben Ramos contrabas; Lionel Beuvens slagwerk. Gast: Kris Defoort piano
opgenomen: 13 t/m 15 juli 2008 in Jet Studio Brussel
release: 2008
label: WERF Records
tracks: 11
tijd: 65.38
website: www.artet.be – www.dewerf.be
door: Rinus van der Heijden
Ga niet te veel uit van de naam van de groep: aRTET. Daarin zit het Engelse woord ´art´ (kunst) verscholen. En daarmee zou je onwillekeurig de verrichtingen van de groep onder die noemer gaan indelen. Dat is te veel eer.
