INTERVIEW
door: Tim Sprangers
Walter van de Leur: “Wetenschap is niet iets wat totaal los staat van de buitenwereld.” Foto © Jeroen Oerlemans
Zijn aanstelling als de eerste hoogleraar Jazz en improvisatiemuziek leidde in jazzminnend Nederland tot de nodige discussies. Jazz en wetenschap, gaan deze wel samen? In zijn oratie, 20 juni jongstleden, betoogde hij het schrijven over jazz te willen professionaliseren. Een gesprek in het Conservatorium van Amsterdam met dr. Walter van de Leur.
CD-RECENSIE
Kenny Garrett - Sketches of MD Live At the Iridium
bezetting: Kenny Garrett; altsax, basklarinet, orgel, synthesizer, Pharoah Sanders; tenorsax, zang, Nat Reeves; bas, Benito Gonzalez; piano, Fender Rhodes, synthesizer, Jamire Williams; drums
opgenomen: 2008
release: 2008
label: Mack Avenue
tracks: 5
tijd: 56:43
website: www.kennygarrett.com - www.mackavenue.com
door: Mischa Andriessen
‘Sketches of MD’ is de eerste live opname van Kenny Garrett en Pharoah Sanders samen. Op Garretts ‘Beyond the wall’ leidde de samenwerking tussen twee saxofoongiganten tot heel spannende muziek. De invloed van John Coltrane was weliswaar prominent, maar Garrett en Sanders vonden de balans tussen ruig- en tederheid.
CD-RECENSIE
William Parker Quartet - Petit Oiseau
bezetting : William Parker ; bas, Hamid Drake ; drums, Rob Brown ; altsax, Lewis Barnes ; trompet
opgenomen: december 2007
release: 2008
label : Aum Fidelity
tracks; 8
tijd: 70.25
website: www.williamparker.net - www.aumfidelity.com - www.improvisedcommunications.com
door: Mischa Andriessen
Een lesje in jammen deze cd. Wie bij free jazz aan onverbiddelijk scheurende saxen, knetterende trompetten en moordende tempo’s denkt, zal deze nieuwe plaat van veteraan Parker misschien buiten het genre plaatsen, maar toch is wat hij maakt precies dat: vrije jazz.
CD-RECENSIE
Chris Speed/Chris Cheek/Stephane Furic Leibovici – Jugendstil
bezetting: Chris Speed klarinet; Chris Cheek sopraan- en tenorsaxofoon; Stephane Furic Leibovici contrabas
opgenomen: juni 2006 in New York City
release: 2008
label: ESP-Disk / Challenge
tracks: 11
tijd: 46.27
website: Chris Speed - www.espdisk.com
door: Rinus van der Heijden
Muziek waarover is nagedacht, daarvoor moet je meestal niet bij jazz zijn. En zeker niet als dit op een intellectuele manier gebeurt. Krijg je musicians music, zoals dat in kleine kring zo mooi wordt genoemd. Soms echter zegeviert het intellect over de gemiddelde smaak. En dan krijg je iets bijzonders, heel bijzonders.
CONCERTRECENSIE. Pierre Courbois Vijfkwarts Sextet, Den Helder, Windkracht 13, 22 november 2008
beeld: Eddy Westveer
door: Cees van den Berg
“We beginnen met een langzame blues zodat iedereen makkelijk kan meetellen.” Zo introduceert tenor- en sopraansaxofonist Jasper Blom het eerste nummer van de avond. Het stuk heet ook nog eens de Balkenende (Reduction) Blues. Het nummer komt hortend en stotend op gang en wil maar niet echt gaan leven. Het zal wel aan de titel liggen want de rest van de avond swingt het Pierre Courbois Vijfkwarts Sextet de pan uit.
CD-RECENSIE
Bart Defoort – Sharing Stories On Our Journey
bezetting: Bart Defoort en Emanuele Cisi tenorsaxofoon; Ron van Rossum piano; Nic Thys contrabas; Sebastiaan de Krom, slagwerk
opgenomen: april 2008 in Studio Crescendo in Waterschei (B)
release: 2008
label: WERF Records: www.dewerf.be
tracks: 9
tijd: 62.36
website: www.myspace.com/bartdefoort - www.emanuelecisi.com
door: Rinus van der Heijden
Al bij het eerste stuk, ‘Indian Summer’ van de nieuwste cd van Bart Defoort ontkom je niet aan de vergelijking met een cd uit de serie ‘Compact Jazz’ waarop de tenorsaxofonisten Coleman Hawkins en Ben Webster innig samenspelen. De Belgische tenorsaxofonist doet dat ook, in dit geval met zijn Italiaanse vakbroeder Emanuele Cisi. Maar daar houdt iedere vergelijking met Hawkins/Webster op. Waar deze laatste twee als vliegen om een pot zoetigheid heendraaien, daar blijven Defoort en Cisi helemaal zichzelf. Met als resultaat dat je een vinnige tenorsax (Cisi) hoort afgezet worden tegen de ronde, wat zwoelere toon van Bart Defoort.
CD-RECENSIE
Lee Konitz and Minsarah - Deep Lee
bezetting: Lee Konitz; altsax, Florian Weber; piano, Jeff Denson; bas, Ziv Ravitz; drums
opgenomen: 22-23 september 2007
release: 2008
label: Enja
tracks: 11
tijd: 60:00
website: www.enjarecords.com
door Mischa Andriessen
Een van de nummers op “Deep Lee” heet “See the world for the first time.” Die houding typeert Lee Konitz misschien wel het allerbeste en dat is des te meer bewonderenswaardig als je je bedenkt dat de altsaxofonist al eenentachtig is en een zo’n zestig jaar omspannende carrière heeft. Van slijtage is geen enkele sprake en de manier waarop Konitz het clichématige weet te vermijden, moge een voorbeeld voor vele jonge muzikanten zijn.
CONCERTRECENSIE. John Scofield Piety Street Band. Amsterdam, Paradiso, 17 november 2008.
beeld: Thomas Huisman
door: Tim Sprangers
Op zijn website vertelt John Scofield al tientallen jaren het plan te hebben een bluesband te beginnen. Voornamelijk de gospelblues intrigeert hem al lange tijd; de afgelopen periode heeft hij zijn zinnen gezet op gospelklassiekers. Een mooiere lokatie dan Paradiso om deze kerkelijke muziek te laten horen is er niet.
CD-RECENSIE
Hugh Hopper & Yumi Hara Cawkwell. HUMI - Dune
bezetting: Hugh Hopper, basgitaar, loops, elektronica; Yumi Hara Cawkwell, stem, keyboards, percussie
opgenomen: 19 september 2007, 27 februari 2008
release: 2008
label: MoonJune Records
tracks: 10
tijd: 64.45
websites: www.hugh-hopper.com - www.yumiharacawkwell.co.uk
myspace: www.myspace.com/humimyspace
door: Jan Jasper Tamboer
Het verhaal gaat dat Hugh Hopper op het punt stond zijn basgitaar te verkopen toen hij gevraagd werd voor de Britse progressieve rockband Soft Machine. Gelukkig kwam hij van zijn voornemen terug en verenigde hij zich met de band, die zich mede dankzij hem ontwikkelde richting jazz. Hopper is geen bassist die zich onopvallend en louter dienstbaar opstelt. Hij toont durf. Dat geldt beslist ook voor zijn recente samenwerking met de Japanse Yumi Hara Cawkwell.
CD-RECENSIE
Mischa van der Wekken - Momentum
bezetting: Mischa van der Wekken; tenor- en sopraansax, Eric Vloeimans; trompet, Michael Rörby; trombone, Nicola Andrioli; piano; Manolo Cabras; bas, Jasper van Hulten; drums, Michiel van Dijk; sopraansax, Werner Janssen; altsax, Sebastian Ohm; baritonsax
opgenomen: 12 oktober 2007 en 8-9 januari 2008
release: 2008
label: eigen beheer
tracks: 11
tijd: 52:58
website: www.mischavanderwekken.nl
door: Mischa Andriessen
“Momentum” is het debuut van Mischa van der Wekken als bandleider. De jonge saxofonist heeft voor zijn eersteling gelukkig nergens op beknibbeld. Hij zorgde voor voldoende studiotijd en regelde dat zijn uitstekende internationale kwintet kon worden uitgebreid met een gastoptreden van Eric Vloeimans. Wat geluid en uitvoering betreft, klinkt “Momentum” al zeer volwassen.
CONCERTRECENSIE. John Butcher’s ‘Octet Breakup’. Amsterdam, Bimhuis, 15 november 2008.
door: Tim Sprangers
‘Ik denk dat het zo moet’ fluistert de geluidsman tegen zijn collega, terwijl een zeurende piep op de achtergrond te horen is. Hij kijkt wanhopig naar de knoppen. En inderdaad, niet veel later laat de turntablist de zagende zoem uitfaden. John Butcher’s ‘Octet Breakup’ grossiert in onconventionele geluiden; instrumenten worden volledig verkend om zo te komen tot onvoorziene individuele en gezamenlijke resultaten.
CD-RECENSIE
Nils Polheide - Count on me
bezetting: Nils Polheide; gitaar, Dirk Schaadt; Hammondorgel, synth, Etienne Nillesen; drums
opgenomen: 6 en 7 april 2007
release: 2008
label: Jazz4ever records
tracks: 10
tijd: 58.42
website: www.nilspollheide.com - www.jazz4ever.de
door: Mischa Beckers
'Count on me’ is het debuutalbum van de Duitse gitarist Nils Pollheide. Opener Mr Goldo en Gut gelaunt, de titel zegt het al, zijn heerlijk swingende nummers in de traditie van de Hammond-trio’’s uit de jaren 50 en 60. Ook een nummer als Wes Montgomery's Four on six, de enige niet eigen compositie, een ritmisch subtiele oefening, past hier goed bij. Hierna neemt het album langzaam een wending en komen wat experimentelere composities aan bod.
CD-RECENSIE
Masha Bijlsma Band – Whispers and Moans
bezetting: Masha Bijlsma zang; Tony Lakatos tenor- en sopraansaxofoon; Bart van Lier trombone; Rob van den Broeck piano; Henk de Ligt contrabas; Dries Bijlsma slagwerk
opgenomen: 6 t/m 8 juni 2008 in Greenhouse Studio Wuppertal (D)
release: 2008
label: Lion Jazz
tracks: 10
tijd: 63.21
website: www.leeuwjazz.nl - www.myspace.com/mashabijlsmaband
door: Rinus van der Heijden
Het is stil geweest rond Masha Bijlsma. Ze werd moeder van Ella en Teun, moest onverwacht enkele vrienden prijs geven aan de dood, waardoor ze tijd nodig had om zich te bezinnen op het leven. Om die wens te versterken, nam ze deze cd ‘Whispers and Moans’ op, waarop tien ballads de stand van haar leven van nu, weergeven.
CONCERTRECENSIE. Lavalu. Amsterdam, Bimhuis, 14 november 2008
beeld: Stan Ivanov
door: Tim Sprangers
Compleet vergeten de band voor te stellen, begint Marielle Woltring de tweede set met een verontschuldiging naar het publiek en haar bandleden toe. Het verraadt de bescheidenheid van de jonge zangeres/pianiste en vooral haar respect voor het Bimhuis. Zo vaak komt het niet voor dat een popband als Lavalu de vrijdagavond mag vullen in het belangrijkste jazzpodium van Nederland. Marielle Woltring realiseerde zich dit maar al te goed. De frisse en verkennende aanpak van de jonge formatie, maakt hun aanwezigheid echter volkomen legitiem.
CD-RECENSIE
Steve Lacy - The Forest and the Zoo
bezetting: Enrico Rava; trompet, Steve Lacy; sopraansax, Johnny Dyani; bas, Louis T. Moholo; drums
opgenomen: 8 oktober 1966
release: 2008
label: ESP-Disk
tracks: 2
tijd: 41.49
website: Steve Lacey - Enrico Rava - www.espdisk.com
door: Mischa Andriessen
“Hardcore freejazz is misschien leuk om te spelen, ik heb het heel lang gedaan. Maar ernaar luisteren is onmogelijk. Het spelen op den duur trouwens ook, want er mag niks. Freejazz had destijds nog meer regels dan bebop.” Aldus Enrico Rava in zijn interview met Koen Schouten. Hoe de Italiaan in vroeger tijden met freejazz uit de voeten kon, is onder meer te beluisteren op de heruitgebrachte Steve Lacy plaat “The Forest and the Zoo.”
CD-RECENSIE
Soesja Citroen – Collected Songs
bezetting: Soesja Citroen, zang; Berend van den Berg, piano; Ruud Ouwehand, contrabas; Michael Moore, klarinet en altsax; Joep Lumey, contrabas; Joost Kesselaar, slagwerk; Miriam Kroeze, cello
opgenomen: 1998, 2001, 2005
release: 2008
label: Challenge Records
tracks: 15
tijd: 65.27
website: www.xs4all.nl/~scitroen - www.challengerecords.com
door: Rinus van der Heijden
Soesja Citroen is na Rita Reys de langst opererende zangeres in Nederland Jazzland. Soesja Citroen begon haar carrière in 1979 en bouwde die jaar na jaar uit tot een imposante hoogte.
CONCERTRECENSIE. Bill Frisell takes on Keaton, Morrison & Woodring. Amsterdam, Bimhuis, 13 november 2008.
beeld: Maarten Mooijman
door: Tim Sprangers
Cultuurfilosoof Theodor Adorno en muziekcomponist Hanns Eisler schreven in de jaren veertig een boek, waarin zij hun kritiek uitten op filmmuziek. De muziek in Hollywoodfilms maakt de mensen dom en onbewust. De Amerikaanse filmindustrie heeft de consument via filmmuziek conventies opgelegd waardoor zij bepaalde filmbeelden als vanzelfsprekend ervaren en onmogelijk meer zelf kunnen nadenken over hetgeen wat ze zien.
CONCERTRECENSIE. Balanescu/Girotto/Kaucic. Tilburg, Avontuurlijke Muziek, Paradox, 12 november 2008
beeld: Marcel Mutsaers
door: Rinus van der Heijden
Een mens met een zwart hoedje. Een licht zomercolbert en een broek waarvan de zolderverdieping niet verder komt dan de eerste etage, omklemmen een viool. Een gebogen figuur met een sopraansaxofoon staat dichtbij hem en op de vloer zit iemand tussen grijp- en smijt-slaginstrumentjes. Die drie gaan muziek maken. Eén keer in Nederland, in Paradox. Het Tilburgse muziekpodium heeft hen ingehuurd en er een etiket op geplakt: Avontuurlijke Muziek.
CD-RECENSIE
Brian Blade & The Fellowship Band - Seasons Of Changes
Bezetting: Brian Blade; drums, Jon Cowherd; piano, traporgel, Moog, Wurlitzer, Kurt Rosenwinkel; gitaar, Myron Walden, altsax, basklarinet, Melvin Butler; tenorsax, Chris Thomas, bas
opgenomen: 10-13 oktober 2007
release: 2008
label: Verve
tracks: 9
tijd: 46.32
websites: www.brianblade.com - www.ververecords.com
door: Mischa Andriessen
Maar liefst acht jaar zit er tussen Brian Blades laatste cd “Perceptual” en deze nieuwe “Season of changes.” Verbazingwekkend is dat niet. Blade is een zeer druk bezet musicus die als sideman dit jaar in Nederland met Wayne Shorter, Kenny Werner, David Binney, Daniel Lanois en Joshua Redman te zien was en nog aan vele andere projecten zijn medewerking verleende.
CD-RECENSIES
Aron Raams - Unspoken
bezetting: Aron Raams, gitaren; Jeroen van Vliet, piano, Fender Rhodes, elektronica; Eric van der Westen, contrabas; Thorsten Grau, drums. Gasten: Kaz Lux, zang (7); Gijs Anders van Straalen, percussie; Lennaart Raams, Hammond.
opgenomen: 2008, Studio Wisselaaar, Oosterhout
release: 2008
label: eigen beheer
tracks: 7
tijd: 45.54
website: www.aronraams.nl
myspace: www.myspace.com/aronraams
door: Erno Elsinga
De Oosterhoutse gitarist Aron Raams wortelde oorspronkelijk in de blues en rock, maar dankzij zijn studie aan Fontys Conservatorium in Tilburg maakte hij kennis met de jazz en het Tilburgse jazzmilieu. Met stadgenoten Jeroen van Vliet en Eric van der Westen en de Duitse slagwerker Thorsten Grau nam hij ‘Unspoken’ op, zijn debuut.
CD-RECENSIE
Talking Cows – Dairy Tales
bezetting: Frans Vermeerssen, tenorsaxofoon; Robert Jan Vermeulen, piano; Dion Nijland, contrabas; Yonga Sun, slagwerk
opgenomen: 2006 en 2008 in Amsterdam, Bremen, Harlingen en Nijmegen
release: 2008
label: Morvin Records
tracks: 9
tijd: 60.57
website: www.talkingcows.nl - www.morvinrecords.nl - www.special-d.info
door: Rinus van der Heijden
De naam van de groep en het hoesje van hun nieuwste album zetten je al op het verkeerde been. Talking Cows en een foto waarop twee filmsterren uit de jaren vijftig de bar delen met een man met een koeienkop, doen je vermoeden dat hier zekere waarden doorbroken willen worden.
CONCERTRECENSIE. Henry Threadgill Zooid, Bimhuis Amsterdam, 5 november 2008
beeld: Thomas Huisman
door: Mischa Andriessen
Is Henry Threadgill constant veranderlijk of is hij ondanks alle muzikale veranderingen juist eigenlijk heel constant? Threadgill is een onvermoeibaar vernieuwer die vanuit het AACM een eigenzinnige stijl ontwikkelde die met zijn ritmische complexiteit een belangrijke inspiratiebron lijkt te zijn voor artiesten als Steve Coleman en diens vele navolgers. Sommigen van hen, zoals gitarist Liberty Ellman, spelen inmiddels met Threadgill samen.
CD-RECENSIE
Rabih Abou-Khalil - Em Português
bezetting: Ricardo Ribeiro; zang, Rabih Abou-Kalil; oud, Luciano Bondini; accordeon, Michel Godard; bas, serpent, tuba
Jarrod Gagwin; drums, frame drums
opgenomen: 3-9 september 2007
release: 2008
label: Enja
tracks: 12
tijd: 59.22
website: www.enjarecords.com
myspace: www.myspace.com/rabihaboukhalil
door: Mischa Andriessen
Weinig muzikanten durven hun muziek zo vaak en zo grondig te veranderen als oud-speler Rabih Abou-Khalil. Elk project van de Libanees heeft een ander muzikaal vertrekpunt waarvoor hij ook steeds een andere bezetting kiest. Na lang de samenwerking te hebben gezocht met gerenommeerde jazzmusici als Sonny Fortune, Kenny Wheeler en Joachim Kühn keerde hij de laatste jaren terug naar een vereenvoudigde vorm waarin de volksmuzikale wortels van zijn muziek nog meer naar voren kwamen.
CONCERTRECENSIE. The Mirror Conspiracy ft. Toshinori Kono, De Spot Middelburg, 1 november 2008
beeld: Eddy Westveer
door: Mischa Beckers
The Mirror Conspiracy (TMC) is een relatief jonge band, opgericht in 2006. In de kern maken ze muziekschetsen met flarden lounge, pop en jazz. Nadat de band speelde op het Virus festival volgde snel een optreden in de Lantaren dat resulteerde in de EP 'Live at the Lantaren Venster'. De band had het lef hun muzikale held, trompettist Erik Truffaz, uit te nodigen voor een gastoptreden in Utrecht (SJU). Via Myspace kwam men vervolgens in contact met Toshinori Kondo. Kondo bood zelf aan samen iets op te zetten. De primeur hiervan vond plaats in De Spot in Middelburg.
CONCERTRECENSIE. Chick Corea en John McLaughlin, Five Peace Band, World Forum Den Haag, 3 november
beeld: Ron Beenen
door: Tim Sprangers
Dat helemaal niemand uit het publiek reageerde op de vraag van Chick Corea of er iemand het eerste nummer herkende wat hij met met John McLaughlin speelde, mag geen verrassing heten. De (elektrische) pianoheld geniet zijn bekendheid bij het grote publiek voornamelijk sinds de band ‘Return to Forever’ uit 1972. En dat terwijl het nummer, ‘In a Silent Way’ (1969), de reden vormde voor de reunie met de elektrische gitaarberoemdheid John McLaughlin: tijdens de opnames van dit album ontmoetten zij elkaar voor de eerste keer.
CD-RECENSIE
Joris Roelofs - Introducing
bezetting: Joris Roelofs; altsax, klarinet, Ari Hoenig; drums, Aaron Goldberg; piano, Matt Penman; bas
opgenomen: 7-9 september 2007
release: 2008
label: Material Records
tracks: 10
tijd: 55.55
website: www.jorisroelofs.com - www.materialrecords.com
myspace: www.myspace.com/jorisroelofs
door: Mischa Andriessen
Eindelijk is hij er dan de debuut cd van Joris Roelofs, een van de grote talenten van de Nederlandse jazz. “Introducing Joris Roelofs” is als titel aangenaam bescheiden, maar misschien ook wel een stiekeme hint naar Roelofs’ ambities, want menig groot jazzmusicus doopte zijn eersteling “introducing…” denk maar aan Wayne Shorter.
CD-RECENSIE
Yannick Rieu – Saint Gervais
bezetting : Yannick Rieu, tenorsax; Nicolas Rageau, bas; Philippe Soirat, drums
opgenomen: live in 7 Lézards in Parijs, december 2006
release: 2007
label: Justin Time / Challenge
tracks: 6
tijd: 58.10
websites: www.justin-time.com - www.yannickrieu.com
door: Jan Bol
L’histoire se répète na ongeveer weer 20 jaar met de live cd Saint Gervais met een trio tenorsax -bas-drum. Dit achtste album van Yannick Rieu als bandleider schrijft al meteen geschiedenis in de rij van niet de minste tenoristen die met bas en drum fantastische live opnamen maakten.
CONCERTRECENSIE. Nils Petter Molvaer, Tivoli De Helling Utrecht, 31 oktober 2008
beeld: Maarten Mooijman
door: Mischa Andriessen
Het was een bonte mix die Nils Petter Molvaer in Utrecht presenteerde. Rock, reggae, jazz, dance, elektropop. Het zat er allemaal in, invloeden uit tal van genres vermengd met die typerende trompetsound die wortels heeft in de Noorse volksmuziek maar wereldberoemd werd door het karakteristieke gebruik van effectapparatuur.
CONCERTRECENSIE. Joshua Redman Trio, Bimhuis Amsterdam, 30 oktober 2008
beeld: Thomas Huisman
door: Tim Sprangers
‘Back East’, de titel van Joshua Redman’s laatste album, slaat op zijn periode in Boston en New York. Jamsessies vonden plaats in kleine café’s met een nog kleiner podium, waar geen plek was voor een piano. De oplossing lag in een trio, met naast de contrabas en slagwerk enkel een blazer. In het Bimhuis werd hij vergezeld door het superduo Reuben Rogers en Brian Blade.
door: Tim Sprangers