CONCERTRECENSIE. Paradiso Amsterdam, Kindred Spirits tribute to Coltrane, 25 september 2006
beeld: Jelmer de Haas
door: Tim Sprangers
Begin jaren zestig: een extreem roerige tijd. Voornamelijk in Amerika ontstaat er een zowel verbaal als fysiek gewelddadige strijd over de rechten van donkergekleurde burgers en de oorlog in Vietnam. Buiten ideologische twisten is ook religie het onderwerp van discussie. John Coltrane had zich na jaren van drugs en alcohol volledig bekeerd tot het geloof. Periodes van rust vond hij bij zijn religieuze voorvaderen in Afrika, waar hij de nodige muzikale ideeën opdeed. Bewust van zijn talent dacht Coltrane de ongelijke en daarmee vijandige sferen glad te strijken. Met muziek, zo opperde de meest invloedrijke saxofonist aller tijden, kan universaliteit gecreëerd worden.
COLUMN
door: Mischa Andriessen
Niet zo lang geleden werd een Nederlandse filmjournalist ontmaskerd. De interviews die hij publiceerde hadden in werkelijkheid nooit plaats gevonden, maar waren grotendeels samengesteld uit vraaggesprekken van anderen. Het bedrog kwam naar buiten toen hij een interview publiceerde met een regisseur die tot dan toe categorisch geweigerd had inhoudelijk op zijn eigen werk in te gaan. Het was de frauduleuze journalist gelukt hem als eerste uitspraken over zijn films te ontlokken, maar daarvoor had die zijn toevlucht moeten nemen tot fictie. Misschien dat deze verzinsels een kant van de regisseur belichtten die altijd verborgen was gebleven. Dat het vraaggesprek dat nooit heeft plaatsgevonden de waarheid dichter benaderde dan alle voorgaande, echte interviews. De fout die de journalist echter maakte, was niet dat hij loog (in het leven is het of sterven of liegen, schreef Céline) maar dat hij het niet toegaf. De auteur van fictie bekent dat hij met de waarheid speelt, de journalist pretendeert haar te kunnen vangen.
CD-RECENSIE
Benjamin Herman & Stan Tracey Trio – The London Session
bezetting: Benjamin Herman – alt saxofoon; Stan Tracey – piano; Andrew Cleyndert – bas; Clarck Tracey – drums. Featuring Bart van Lier – trombone
opgenomen: 3 november 2005, Eastcote Studios London
release: 2006
label: Dox Records
tracks: 7
tjd: 52.49
website: www.benjaminherman.nl
door: Erno Elsinga
Vorig jaar was Benjamin Herman artistiek leider van het Jazz International Festival in Rotterdam. In die hoedanigheid wist hij de Godfather of British Jazz, pianist Stan Tracey te strikken en, sterker nog, een optreden met hem te doen. Het resulteerde een aantal maanden later in plaatopnamen in een Engelse studio: The London Session. In vier uur tijd werd in sessievorm vier composities van Herman en een tweetal standards van Ellington en Porter opgenomen: first take, geen overdub.
CD-RECENSIE
Paul Berner Band – Running Outside
bezetting: Paul Berner – bas; Ed Verhoeff – gitaar; Peter Tiehuis – gitaar; Hans van Oosterhout – drums
opgenomen: 5 oktober 2005, 26 februari 2006 in de Le Roy Studios, Amsterdam
release: 2006
label: Twister Records
tracks: 8
tijd: 54.53
website: www.paulberner.com
door: Erno Elsinga
De muzikale carrière van Paul Berner is een opmerkelijke. Koos hij in de jaren 80 puur voor jazz en maakte hij deel uit van de Monty Alexander band, Red Rodney Quintet en speelde hij met grootheden als Stan Getz, nadat hij in 1990 de Verenigde Staten inruilde voor Amsterdam keerde hij als vanzelf terug naar zijn eigenlijke roots: pop, (country-)rock, folk en een vleugje jazz.
CONCERTRECENSIE. Bimhuis Amsterdam, Tom Harrell Quintet, 21 september 2006
beeld: Ger Koelemij
door: Mischa Andriessen
Tom Harrell, die zelf het vak leerde bij grootheden als Stan Kenton, Woody Herman en Horace Silver, is voor veel jazzmuzikanten een belangrijke leermeester geweest. David Berkman vernoemde een van zijn nummers naar de trompettist. Een mooi, maar eigenzinnig en introvert nummer dat zeer waarschijnlijk hint naar Harrells grote handicap; zijn schizofrenie. Toen ik een jazzminnende collega vroeg of hij Harrell kende, antwoordde hij: “dat is toch die in zichzelf gekeerde trompettist?” Het is een van de bijzondere kwaliteiten van zijn spel, dat het zo extreem naar binnen is gericht en niet in contact lijkt te staan met wat er daarbuiten gebeurt.
CONCERTRECENSIE. Paradox Tilburg, Yuri Honing Wired Paradise, vrijdag 22 september 2006
beeld: Marcel Mutsaers
door: Koen Graat
Eigenlijk doet Wired Paradise van saxofonist Yuri Honing niets nieuws. Stevige gitaar-riffs, recht toe recht aan rock en funk grooves, uitgesponnen psychedelische stukken en vooral veel energie worden op een hoop gegooid en gemixt. Niets nieuws dus, maar het levert wel een concert op dat van de eerste tot de laatste minuut staat als een huis. Zo ook in het Tilburgse Paradox.
CD-RECENSIE
Zakarya - 413 A
bezetting: Yves Weyh: accordeon, Alexandre Wimmer: gitaar, elektronica, Vincent Posty, basgitaar, Pascal Gully: slagwerk. M.m.v. Marc Ribot: gitaar, Sylvie Brucker: klarinet
opgenomen: maart 2006
release: 2006
label: Tzadik
tracks: 17
tijd: 54.24
website: www.tzadik.com
door: Mischa Andriessen
John Zorn is niet alleen in zijn eigen muziek een rusteloos zoeker naar vernieuwing. Hij speurt ook voortdurend naar nieuw talent dat op zijn label Tzadik de kans krijgt zich te presenteren. Zo bracht hij onder meer cd’s uit van het jonge Israëlische toptalent Danny Zamir. Zakarya is een Frans kwartet dat op hun derde cd voor het label versterkt wordt door de fantastische gitarist Marc Ribot.
COLUMN
door: Koen Graat
In het verkiezingsprogramma van een van de grootste politieke partijen van Nederland – en hopelijk na 22 november de grootste – staat: ‘Het is de vraag of kunst is gebaat bij een groot aantal kunstopleidingen als er maar voor een beperkte groep ruimte is om na de opleiding als kunstenaar aan de slag te kunnen. Heeft Nederland echt 17 zangopleidingen nodig?’
CONCERTRECENSIE. Europa Festival U.K. Rotterdam, Lantaren Venster, Gerard Presencer en Ed Verhoeff Trio, 14 september 2006
beeld: Jelle van der Hijden
door: Mischa Andriessen
Sound en verhaal. In mijn ogen zijn het de twee belangrijkste waarden die uiteindelijk de onderscheidende kwaliteit van zowel een muzikant als een groep musici samen bepalen. Het openingsconcert van het jazzprogramma van het Europa Festival Uk ’06 dat de hele maand september in Rotterdam plaats heeft, bleek een perfecte illustratie voor deze theorie.
CONCERTRECENSIE. Bimhuis Amsterdam, Archie Shepp Quartet, 14 september 2006
beeld: Thomas Huisman
door: Erno Elsinga
De jaren mogen dan gaan tellen voor Shepp, aan de revolutionaire geest van de tenor- en sopraansaxofonist én zanger mankeert nog niets. De ‘black power’ muzikant die in de jaren zestig uit hetzelfde free-jazzvaatje tapte als Coltrane en Coleman maar daarna op zoek ging naar zijn roots, brult nog altijd tegen uitbuiting en rassendiscriminatie. Vriendelijker, dat wel, maar de impact is er niet minder om. Integendeel.
CD-RECENSIE
I Compani - Museum of Emotions
bezetting: Bo van de Graaf - sopraan, alt & tenorsax; Ewout Dercksen -
tenor & baritonesax; Tessa Zoutendijk - viool; Michel Mulder - bandoneon; Hans Hasebos - vibraphone & percussie; Albert van Veenendaal - piano; Meinrad Kneer - bas; Yonga Sun - drums; zang: Emanuel Pessanha (1) Gülendem Wubuli (3,4,5,6,9) Simon Vinkenoog (10) Quirine Melssen (11) Hans Hasebos (12) Simin Tander (14)
opgenomen: 7 en 8 januari 2006, Bimhuis Amsterdam
release: 2006
label:
tijd: 80.26
tracks: 14
website: www.icompani.nl
door: Rinus van der Heijden
I Compani neemt een bijzondere plaats in in het landschap van de Nederlandse geïmproviseerde muziek. De groep rond saxofonist Bo van de Graaf verscheen aan het firmament met eigentijdse versies van Nino Rota, componist van muziek bij films van Fellini. Nadien kwam er onder meer tango, opera en een muziek- en prozaproject voorbij.
CD-RECENSIE
Voer - Bite
bezetting: Vera van der Poel - zang, Korg MS 10; Oene van Geel - viool,
effects, cajon; Afra Mussawisade - percussie, labtop; Jeroen van Vliet - fender rhodes, wurlitzer, synthesizer; Mark Haanstra - bas - Eric Hoeke - drums, sampler
opgenomen: 2006, Studio Le Roy in Amsterdam
release: 2006
label: EMW
tijd: 55.00
tracks: 11
website: www.voermusic.com
door: Rinus van der Heijden
Viool, stem en etnische percussie. Die met de rest van het instrumentarium zorgen voor de mafste plaat van dit jaar: dance, etno, muzikaal gemijmer, fusion en vette jazz-nu zijn verpakt in een ingenieuze mix van akoestische- en elektronische klanken. Het is daarbij absolute noodzaak de bezetting te vermelden: Vera van der Poel, zang en toetsen, Oene van Geel, viool en effecten, Jeroen van Vliet, Fender Rhodes, Würlitzer, synthesizer, Mark Haanstra, basgitaar, Afra Mussawisade, percussie, laptop, Eric Hoeke, slagwerk, sampler.
COLUMN
door: Rinus van der Heijden
Het was zomer 1969. We kenden elkaar, omdat we met zijn drieën een aantal avonden in het café hadden zitten innemen. Hij, Adriaan, zelfbenoemd filosoof en zij, Georgina, psychologe uit België. Ze woonden samen in Den Bosch-Noord, waar Adriaan naar eigen zeggen een grote platenverzameling koesterde. Of ik John Coltrane kende? Eh jawel, een paar dingetjes. “Kerel, wij gaan binnenkort Coltrane luisteren.” Dat binnenkort diende zich heel snel aan, toen Adriaan twee dagen later in ons stamcafé tegen zoveel borrels en glazen bier opliep, dat hij nauwelijks nog kon lopen. “Kerel, jij bent met de auto zeg, breng ons naar huis en ik dien Coltrane op.”
INTERVIEW
door: Koen Graat
Jesse van Ruller is gastprogrammeur van het Jazz International Festival 2006. Foto © Marcel Mutsaers.
‘Het festival draait om overeenkomsten tussen verschillende generaties en stijlen.’ Jesse van Ruller heeft de artistieke leiding over het Jazz International Rotterdam festival dat van 29 september tot 1 oktober duurt. Als gitarist behoort hij al jaren tot de absolute top van de Nederlandse jazz. De organisatie van het festival in Rotterdam gaf hem vrij baan om een programma samen te stellen. Jesse van Ruller over de musici op Jazz International Rotterdam, klassieke muziek, New York en het winnen van de Monk Award: ‘Toen ik die prijs won, had ik nog nooit zelf een nummer geschreven!’
CONCERTRECENSIE. Bimhuis Amsterdam, New Niks Quartet, 8 september 2006
beeld: Ger Koelemij
door: Tim Sprangers
Een van de stukken die New Niks tijdens zijn debuut in het Bimhuis liet horen gaat over ‘oorwurmen’; toegankelijke melodieën die uren in je hoofd blijven hangen. Het fenomeen blijkt drummer Arend Niks mateloos te fascineren en is wellicht te verklaren door de reeks eindeloze psychologische onderzoeken naar de processen van deze frustrerende eigenschap van de mens. New Niks bracht het denkproces van deze oorwurmen muzikaal ten gehore door een simpele melodie te conceptualiseren in een orgie van maatsoorten, climaxen en onconventionele geluiden die vooral door violist Jasper le Clercq werden geproduceerd. De bijzonder doordachte en onconventionele aanpak en uitvoering van het stuk bleek tekenend te zijn voor het kwartet, dat verder bestond uit Erwin Hoorweg op Fender Rhodes en Andreas Suntrop op gitaar.
COLUMN
door: Mischa Andriessen
In gesprekken tussen fanatieke muziekliefhebbers is het een vaak terugkerend thema: is de lp beter dan de cd? Zoals zoveel interessante debatten is het in veel opzichten een zinloze discussie, want zelfs als de voordelen van de lp boven de cd legio zouden zijn, zal hij de dominante positie die hij ooit had nooit meer innemen. Die tijd is geweest en ik ga de discussie dan ook niet niet meer aanzwengelen.
CONCERTRECENSIE. Oisterwijk Swingt, New Cool Collective, 3 september 2006
door: Rinus van der Heijden
Op de website van New Cool Collective klaagt een fan dat de ‘sets altijd erg hetzelfde zijn. Wanneer komen jullie met nieuw materiaal’, zo vraagt deze anonieme klager. Misschien heeft hij of zij wel gelijk. Maar dan geldt dat uitsluitend voor mensen die het hofje van Benjamin Herman op de voet volgen. Wie de band maar af en toe ziet, wordt getroffen door de nieuwe invloeden die opduiken en de detaillistische veranderingen die de muziek telkens weer ondergaat. Want laten we eerlijk zijn: New Cool Collective heeft sinds zijn geboorte in 1994 een kleine evolutie doorgemaakt. De nadruk die lag op het beginrepertoire en die bestond uit de behoefte het publiek te laten dansen, is enorm verbreed. Bewoog de muziek zich toen voornamelijk op het gebied van dansbare jazz, (kort) nadien zijn Afrikaanse en Latijnse elementen toegevoegd, waardoor New Cool Collective zich nu op nog meer terreinen van muziek uit de voeten kan maken. Waarbij het element dans nog altijd wordt gekoesterd.
COLUMN
door: Koen Graat
De Volkskrant publiceerde in juli aan de vooravond van het North Sea Jazz Festival een interessant interview met Branford Marsalis. De Amerikaanse saxofonist was dit jaar ‘artist in residence’, een mooie reden dus om hem eens zijn zegje te laten doen over de hedendaagse jazz. En Branford had daarover heel wat te zeggen! Vooral het gebrek aan kennis van de jazztraditie bij collega musici zat Branford nogal hoog. Waar hebben we dat meer gehoord, een Marsalis die de traditie verkondigt?
